Grantham (GMO): Βιώνουμε την τελευταία πράξη της υπερφούσκας. Πτώση στις μετοχές έως -50% το 2023
Σε μια πρόβλεψη – Αρμαγεδδώνα προέβη με πρόσφατο ενημερωτικό σημείωμά του ο θρυλικός, 84χρονος επενδυτής της Wall Street και ιδρυτής του fund Αξίας Jeremy Grantham, εκτιμώντας πως οι μετοχές, λόγω σειράς αρνητικών καταλυτών, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, θα υποχωρήσουν το 2023 ώς -50% σε σχέση με τα ιστορικά υψηλά του 2022.
Όπως λέει, η πρώτη πράξη της φούσκας έχει ολοκληρωθεί, με τις μετοχές ανάπτυξης, που οδήγησαν την αγορά ανοδικά, να έχουν συντριβεί, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση μεγάλων απωλειών παγκοσμίως.
Οι αρνητικές εκπλήξεις του περασμένου έτους, από τον πόλεμο στην Ουκρανία έως την άνοδο του πληθωρισμού, ήταν εντελώς περιττές… σε ό,τι αφορά την έλευση της επικείμενης ύφεσης. Τα πράγματα έχουν γίνει πιο περίπλοκα. Παρότι οι πλέον ακραίες περιπτώσεις φουσκών έχουν εκλείψει, οι αποτιμήσεις εξακολουθούν να μην πλησιάζουν ούτε κατά διάνοια τους μακροπρόθεσμους μέσους όρους τους.
Στο παρελθόν, λέει η GMO, έχουν καταγραφεί περίοδοι υπερδιόρθωσης, δηλαδή μεγάλης πτώσης στις αγορές, ενώ τα θεμελιώδη μεγέθη επιδεινώνονταν.
Ένα τέτοιο αποτέλεσμα παραμένει πολύ πιθανό, αλλά δεδομένης της πολυπλοκότητας ενός συνεχώς μεταβαλλόμενου κόσμου, οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν πολύ λιγότερη βεβαιότητα για το χρονοδιάγραμμα και την έκταση της επόμενης
Στην πραγματικότητα, διάφοροι παράγοντες –ειδικά ο υπο-αναγνωρισμένος και ισχυρός Προεδρικός Κύκλος, αλλά και ο υποχωρητικός πληθωρισμός, η συνεχιζόμενη ισχύς της αγοράς εργασίας και το άνοιγμα της κινεζικής οικονομίας – μιλούν για την πιθανότητα παύσης ή καθυστέρησης της εν εξελίξει bear market. Το πόσο σημαντικά θα επιδεινωθούν τα θεμελιώδη μεγέθη των επιχειρήσεων θα εξαρτηθεί τους επόμενους δώδεκα έως δεκαοκτώ μήνες.
Σε κάθε περίπτωση, οι πόροι και τα γεωπολιτικά σοκ του περασμένου έτους θα επιδεινώσουν αυτά τα ζητήματα. Και τα επόμενα χρόνια, δεδομένης της αλλαγής στο περιβάλλον των επιτοκίων, η πιθανότητα ύφεσης στις παγκόσμιες αγορές ακινήτων εγκυμονεί τρομακτικούς κινδύνους για την οικονομία.
Μακρύς ο κατάλογος…
Ο κατάλογος των πραγμάτων που έχουν πάει στραβά είναι μακρύς. Οι πολυπλοκότητες έχουν πολλαπλασιαστεί και το εύρος των αποτελεσμάτων είναι πολύ μεγαλύτερο, ίσως και πρωτόγνωρο. Σε αυτό το πλαίσιο, λέει ο Jeremy Grantham, οι πιθανότητες σημαντικής πτώσης της αγοράς δεν μπορούν να είναι τόσο υψηλές όσο πέρυσι. Το σκάσιμο της υπέρτατης φούσκας είναι παρελθόν, αφού οι μετοχές είναι πλέον φθηνότερες. Όμως, λόγω του μεγάλου μήκους της λίστας με τους σημαντικά αρνητικούς καταλύτες, τα οικονομικά και χρηματοπιστωτικά προβλήματα είναι πιθανόν να συνεχιστούν – «Πιστεύω ότι θα μπορούσαν εύκολα να αποδειχθούν απροσδόκητα τρομεροί. Επομένως, μια συνεχιζόμενη πτώση της αγοράς, αν και δεν είναι η βεβαιότητα που ήταν πριν από ένα χρόνο, είναι πολύ πιθανή».
Τιμή στόχος
Οι υπολογισμοί μου για την τιμή γραμμής τάσης του S&P 500, προσαρμοσμένοι προς τα πάνω για την ανάπτυξη της γραμμής τάσης και τον αναμενόμενο πληθωρισμό, δείχνουν τις 3.200 μον. έως το τέλος του 2023. «Πιστεύω ότι είναι πιθανό (3 προς 1) να φτάσουμε σε αυτήν την τάση. Δεν είναι το τέλος του κόσμου, αλλά σε σύγκριση με το μοτίβο των Goldilocks των τελευταίων 20 ετών, είναι αρκετά βάναυσο. Και αρκετοί άλλοι αναλυτές παρουσιάζουν τώρα παρόμοιους αριθμούς». Η τιμή στόχος των 3.200 μον. θα ισοδυναμούσε με πτώση 16,7% για το 2023 (εφόσον ο πληθωρισμός παραμείνει στις ΗΠΑ στο 4%) ή πραγματική πτώση για το έτος έως 20% – ή 40% από τις αρχές του 2022. Μια μέτρια υπέρβαση του στόχου των 3.200 μον. θα οδηγούσε σε συνολική πτώση, ας πούμε, έως 50% από τα ιστορικά υψηλά του 2022.
Τα προβλήματα σχετικά με την κλιματική αλλαγή θα παίξουν μεγάλο ρόλο στο εξής. Και θα αλληλεπιδράσουν με άλλα σημαντικά ζητήματα. Τα αποθέματα λιθίου (η τιμή του οποίου αυξήθηκε πάνω από 75% πέρυσι), χαλκού, κοβαλτίου και νικελίου, για παράδειγμα, είναι τελείως ανεπαρκή και δεν αναπτύσσονται σε επαρκή κλίμακα.
Οι προβλεπόμενες ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό έχουν μετατραπεί από ακαδημαϊκά άρθρα ελάχιστα παρατηρούμενα σε κανονικά άρθρα γνώμης και μόλις τον τελευταίο χρόνο ακόμη και η ταχεία και σχεδόν παγκόσμια πτώση της γονιμότητας, η οποία αγνοήθηκε εντελώς, άρχισε να κάνει την εμφάνισή της ολοένα και πιο συχνά στον Τύπο.
Δυστυχώς για τους επενδυτές, αυτοί οι παράγοντες αλληλεπιδρούν με τα πιο προφανή προβλήματά μας –Ουκρανία και Covid– και μεταξύ τους. Τα σημεία συμφόρησης και οι ελλείψεις εντείνονται. Οι περισσότεροι από αυτούς τους παράγοντες έχουν ένα κοινό: «εργάζονται για να ωθήσουν τις τιμές προς τα πάνω». Για να μπορέσει η αγορά να ξεμπερδέψει με τη φούσκα που ζούμε χωρίς σοβαρές ζημιές θα χρειαστεί λίγη τύχη για τους επενδυτές και λίγη σοφία από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, καταλήγει ο Jeremy Grantham.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
