«Το Grexit είναι μη βιώσιμη επιλογή»

Η Λετονία από την 1η Ιανουαρίου του 2014 έγινε η δεύτερη χώρα της Βαλτικής που εισήλθε στην Ευρωζώνη αποτελώντας το 18ο κράτος-μέλος της. Παρά τις όποιες αντιδράσεις περί ανόδου των τιμών και μείωσης της αγοραστικής δύναμης, σήμερα, ένα χρόνο μετά, οι Λετονοί δηλώνουν ικανοποιημένοι με την απόφαση εισχώρησης στους κόλπους του ευρώ. Και ενώ η χώρα τους θεωρείται ακόμα νεοσσός στην Ευρωζώνη, από τις αρχές του έτους και για έξι μήνες, ανέλαβε την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέτοντας ως βασικές προτεραιότητα τη δημιουργία μιας Ανταγωνιστικής, Ψηφιακής και Στρατευμένης Ευρώπης. Οι προσδοκίες για ανταγωνιστική Ευρώπη εδράζονται δε στην υλοποίηση του «πακέτου» Γιούνκερ, ύψους 315 δισ. ευρώ, για το οποίο η συμφωνία αναμένεται τον Μάιο του 2015.

Ο Πρέσβης της Λετονίας, κ. Ivars Pundurs, μιλά αποκλειστικά στο Fortunegreece.com, για την θέση της Ελλάδας εντός της ζώνης του ευρώ, για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν ως προς την ενδυνάμωση των Ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, καθώς και για το μέλλον της Ευρώπης, η οποία πέρα από τους οικονομικό-πολιτικούς κινδύνους, έρχεται αντιμέτωπη με την ισλαμική τρομοκρατία.

Η είσοδος της Λετονίας στην Ευρωζώνη έγινε κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Ποια είναι μέχρι στιγμής η εμπειρία σας και τι έχει αλλάξει στη ζωή του λαού της Λετονίας με την υιοθέτηση του ευρώ;

Παρόλο που η Λετονία εντάχθηκε στην Ευρωζώνη σε μια δύσκολη περίοδο και σε μια εποχή που υπήρχαν αντίπαλοι σε αυτή την απόφαση, μετά από ένα χρόνο με το ευρώ βλέπουμε ότι ήταν η σωστή απόφαση. Το ευρώ έφερε περισσότερα χρήματα στην τσέπη του καθενός, εξαλείφοντας την ανάγκη για την ανταλλαγή νομισμάτων, καθιστώντας ευκολότερες τις συναλλαγές εντός της ευρωζώνης, καθιστώντας την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους φθηνότερη, αλλά και συμβάλλοντας στη μείωση του κόστους δανεισμού μετά την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Λετονίας, η οποία ενισχύθηκε. Δεν βλέπουμε καμία ουσιαστική αύξηση στις τιμές και το μόνο παράπονο που έχω ακούσει μέχρι τώρα είναι ότι τα κέρματα ευρώ είναι βαρύτερα από εκείνα της Λετονίας.

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για το μέλλον της Ευρωζώνης και της Ευρώπης γενικότερα; Θα αντισταθεί το ευρώ μέσα σ’ αυτή την χρηματοπιστωτική αναταραχή;

Είμαστε αισιόδοξοι για το Ευρώ, την Ευρωζώνη και την ΕΕ γενικότερα. Μπορούμε να πούμε ότι η κρίση του ευρώ έχει τελειώσει – οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων υποχώρησαν και οι επενδυτές έχουν επιστρέψει στις αγορές κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης. Ωστόσο, η οικονομική ανάπτυξη δεν είναι ακόμα στο επιθυμητό επίπεδο και πρέπει να εργαστούμε όλοι μαζί για να αλλάξει αυτό.

Το Επενδυτικό Πρόγραμμα για την Ευρώπη που ξεκίνησε από τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ Jean-Claude Juncker και το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι τα εργαλεία που έχουν σίγουρα μια δυναμική για την προώθηση της ανάπτυξης και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Την ίδια στιγμή, όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, πρέπει να κάνουν το καθήκον τους – οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν. Αν ρίξουμε μια ματιά στο μερίδιο που κατέχει μεμονωμένα κάθε κράτος μέλος στην παγκόσμια οικονομία, είναι απολύτως σαφές ότι μακροπρόθεσμα η Ευρώπη μπορεί να είναι ανταγωνιστική μόνο αν είναι ενωμένη. Ως εκ τούτου, είμαι βέβαιος ότι το μέλλον της ΕΕ απαιτεί περισσότερο παρά λιγότερο τον παράγοντα ολοκλήρωση.

Η Λετονία έχει αναλάβει, για το πρώτο εξάμηνο του 2015, την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποια είναι τα σχέδιά σας και ποια τα προβλήματα που βρίσκονται υψηλότερα στην ημερήσια διάταξη;

Τα σχέδια της Προεδρίας της Λετονίας έχουν οριστεί από το κοινό πρόγραμμα του «τρίο» της προεδρίας (Ιταλία, Λετονία και Λουξεμβούργο), τη στρατηγική ατζέντα για την Ένωση σε περιόδους αλλαγών, καθώς και από τις πρωτοβουλίες του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ Jean-Claude Juncker. Η προσοχή μας θα επικεντρωθεί στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, την προώθηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ανάπτυξης.

Ως εκ τούτου, η Λετονική Προεδρία έχει θέσει τρεις προτεραιότητες: «Ανταγωνιστική Ευρώπη», προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «Ψηφιακή Ευρώπη» για να εκμεταλλευτούμε πλήρως τις ψηφιακές δυνατότητες στην οικονομία, και «Δεσμευμένη Ευρώπη» για να ενισχυθεί ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο στη «γειτονιά» της όσο και στην παγκόσμια σκηνή.

Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε τα φαινόμενα τρομοκρατίας;

Τα γεγονότα φέτος τον Ιανουάριο στο Παρίσι και το Βέλγιο επιβεβαιώνουν ότι η τρομοκρατία αποτελεί μια από τις σοβαρότερες απειλές για την ασφάλεια και τις αξίες της ΕΕ. Η λετονική Προεδρία θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στα μέτρα που ενισχύουν τον αγώνα ενάντια στον ριζοσπαστισμό και θα αναπτύξει την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών.

Η κατάσταση τρομοκρατικής απειλής στην Ευρώπη γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκη. Ο κύριος κίνδυνος είναι οι ισλαμιστές που πηγαίνουν στη Συρία και το Ιράκ για να συμμετάσχουν σε ένοπλες συγκρούσεις. Ο αριθμός των τζιχαντιστών που έχουν επιστρέψει στην Ευρώπη από το λεγόμενο ισλαμικό κράτος μετριέται ήδη σε χιλιάδες. Επίσης, υπάρχει αυξημένη ανησυχία σχετικά με ριζοσπάστες που ταξιδεύουν προς την Ουκρανία προκειμένου να συμμετάσχουν σε ένοπλες συγκρούσεις εκεί.

Δυστυχώς το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την οργάνωση και την εκτέλεση τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Επομένως, είναι σημαντικό να ενισχυθεί η συνεργασία με τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου και πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Επίσης, οι συζητήσεις αναφορικά με τη δημιουργία ενός κοινού αρχείου ταξιδιωτών στην ΕΕ πρέπει να συνεχιστούν χωρίς καθυστέρηση για να καταστεί δυνατή η χρήση των δεδομένων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος. Είναι επίσης απαραίτητο να γίνει καλύτερη χρήση των βάσεων δεδομένων του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν κατά τη διάρκεια των συνοριακών ελέγχων. Τέλος, κρίνεται αναγκαίο να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, προκειμένου να γίνεται παρακολούθηση του εμπορίου παράνομων όπλων, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου μέσω του Διαδικτύου.

Στην πλειονότητά τους οι Ευρωπαίοι πολίτες, πιστεύουν πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει χάσει τη δύναμη και το όραμά του και πως χρειάζεται να ορίσει εκ νέου το θεσμικό του ρόλο. Τι είδους αλλαγές θα πρέπει να γίνουν ώστε να δούμε μια πιο ενωμένη Ευρώπη;

Η Ευρώπη έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό ολοκλήρωσης. Η ιδέα της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών ήρθε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που δημιούργησε ερειπωμένα εδάφη και υποδομές, αποδυνάμωσε τις οικονομίες και έφερε τον φόβο ξεσπάσματος ενός νέου πολέμου στο μέλλον. Μια Κοινότητα εξελίχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτή που γνωρίζουμε σήμερα. Οι αρχές και οι βασικές αξίες της δεν έχουν αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια διατηρώντας την Ευρώπη σε ειρήνη για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην ιστορία της.

Παρόλο που τα χειρότερα πέρασαν, σήμερα, η Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια εύθραυστη οικονομικά φάση, αλλά αν εμμείνει στις αξίες της και τα κράτη μέλη μείνουν ενωμένα στις προσπάθειές τους, πιστεύω ότι θα πετύχει. Η Δημοκρατία είναι το καλύτερο σύστημα διακυβέρνησης, αλλά απαιτεί επίσης προσοχή και μόνιμη εργασία. Καθώς εμβαθύνουμε την ολοκλήρωση μας πρέπει επίσης να βεβαιωθούμε ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έχουν την κατάλληλη νομιμότητα. Είναι ευθύνη όλων των κρατών μελών, όχι μόνον των Βρυξελλών και του Στρασβούργου, για να φέρουν την ΕΕ, τα θεσμικά όργανα και τις αποφάσεις πιο κοντά στους πολίτες της.

Από την προσωπική σας εμπειρία και από την πληροφόρηση που λαμβάνετε από Πρέσβεις και πολιτικούς άλλων ευρωπαϊκών χωρών, πιστεύετε πως το «Grexit» εξακολουθεί να είναι ένα πιθανό σενάριο;

Το επονομαζόμενο «Grexit» δεν κρίθηκε βιώσιμη επιλογή το 2011-2012 και σίγουρα δεν είναι στα χαρτιά τώρα. Δεν μπορώ να φανταστώ σχεδόν κανέναν να υποστηρίζει μια πολιτική που έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία πάνω από το 80% των Ελλήνων πολιτών που ζητούν να παραμείνουν στην ευρωζώνη.

Σε ό, τι αφορά τις διμερείς εμπορικές σχέσεις με την Ελλάδα, υπάρχουν τομείς που θα προσέλκυαν το επενδυτικό ενδιαφέρον της Λετονίας;

Αυτή τη στιγμή, στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Λετονίας και Ελλάδας σίγουρα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Εμπόδια στην εντατική οικονομική ανταλλαγή είναι η γεωγραφική απόσταση και η οικονομική κρίση που και οι δύο χώρες έχουν αντιμετωπίσει. Ωστόσο, πρόσφατα αρχίσαμε να παρατηρούμε αυξανόμενο ενδιαφέρον και δραστηριότητα και, ως εκ τούτου, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, είμαι αισιόδοξος.

Μελλοντικά οι τομείς των καινοτόμων τεχνολογιών, της επιστήμης και της έρευνας είναι πολλά υποσχόμενοι, αφού αυτοί είναι και οι τομείς στους οποίους η γεωγραφική θέση δεν είναι η πιο σημαντική προϋπόθεση.

Τελευταίος, αλλά σίγουρα όχι λιγότερο σημαντικός τομέας, είναι εκείνος του τουρισμού, όπου η Ελλάδα διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη και θα συνεχίζει να το κάνει. Και καθώς υπάρχουν απευθείας πτήσεις από Ρίγα προς Αθήνα, και από φέτος το καλοκαίρι και προς Θεσσαλονίκη, ελπίζουμε ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες θα επισκεφθούν τη Λετονία και τους γείτονές της στην περιοχή της Βαλτικής.