Γροιλανδία: Ο εγγονός του Μίλτον Φρίντμαν και υποστηρικτές του Τραμπ θέλουν μια πόλη «Εδέμ» του φιλελευθερισμού
Καθώς η κυβέρνηση Τραμπ εντείνει τις προσπάθειές της να αποκτήσει τη Γροιλανδία από τη Δανία -ή να την καταλάβει με τη βία- ορισμένοι επενδυτές τεχνολογίας της Silicon Valley προωθούν το παγωμένο νησί ως χώρο για τη δημιουργία της μιας πόλης«Εδέμ» του φιλελευθερισμού με ελάχιστη εταιρική ρύθμιση, δήλωσαν στο Reuters τρεις άνθρωποι που γνωρίζουν το θέμα.
Οι συζητήσεις βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, αλλά η ιδέα έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη από τον εκλεκτό του Τραμπ για πρεσβευτή της Δανίας, τον Κεν Χάουερι, ο οποίος αναμένεται να επιβεβαιωθεί από το Κογκρέσο τους επόμενους μήνες και να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για την απόκτηση της Γροιλανδίας, είπαν οι άνθρωποι.
Ο Χάουερι, η εμπλοκή του οποίου με την ιδέα δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως, υπήρξε κάποτε συνιδρυτής μιας εταιρείας επιχειρηματικών κεφαλαίων με τον δισεκατομμυριούχο της τεχνολογίας Πίτερ Θιλ. Ο Χάουερι είναι επίσης μακροχρόνιος φίλος του Έλον Μασκ, κορυφαίου συμβούλου του Τραμπ.
Το όραμα για τη Γροιλανδία, είπε ένας από τους ανθρώπους, θα μπορούσε να περιλαμβάνει έναν κόμβο τεχνητής νοημοσύνης, αυτόνομα οχήματα, διαστημικές εκτοξεύσεις, μικροπυρηνικούς αντιδραστήρες και σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας.
Οι συζητήσεις αντικατοπτρίζουν ένα μακροχρόνιο κίνημα της Silicon Valley για τη δημιουργία πόλεων χαμηλής ρύθμισης σε παγκόσμιο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, κάτι που ο ίδιος ο Τραμπ υποσχέθηκε να κάνει σε ένα βίντεο της προεκλογικής εκστρατείας του 2023.
Οι υποστηρικτές χρησιμοποιούν διαφορετικά ονόματα για παραλλαγές της ιδέας, συμπεριλαμβανομένων των startup cities ή των charter cities, με κοινό στόχο την τόνωση της καινοτομίας μέσω σαρωτικών κανονιστικών εξαιρέσεων.
Η εξέταση από τη διοίκηση μιας τέτοιας κίβδηλης αναζήτησης υπογραμμίζει την αυξανόμενη επιρροή των μεγιστάνων της τεχνολογίας και την ολοένα και πιο επεκτατική εξωτερική πολιτική του Τραμπ. Αφού έκανε προεκλογική εκστρατεία με μια σε μεγάλο βαθμό απομονωτική πλατφόρμα, ο Τραμπ έχει προτείνει από την εκλογή του τον Νοέμβριο να πάρει πίσω τη διώρυγα του Παναμά, να προσαρτήσει τον Καναδά και να αναπλάσει τη ρημαγμένη από τον πόλεμο Λωρίδα της Γάζας, αφού πρώτα κατασχέσει την παραθαλάσσια γη από εκτοπισμένους Παλαιστίνιους.
Η Γροιλανδία έχει περίπου τριπλάσιο μέγεθος από το Τέξας και πληθυσμό μόλις 57.000 κατοίκους.
Όμως το νησί είναι στρατηγικά σημαντικό για τον αμερικανικό στρατό, ο οποίος έχει μια βάση εκεί, και περιέχει σημαντικά κοιτάσματα ορυκτών, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών.
Ο Τραμπ αρνήθηκε να αποκλείσει την κατάληψη της Γροιλανδίας με στρατιωτική βία, εάν η Δανία δεν την πουλήσει.
«Πρέπει να αποκτήσουμε τη Γροιλανδία», δήλωσε ο Τραμπ στα τέλη του περασμένου μήνα, καθώς ο αντιπρόεδρός του, Τζέι Ντι Βανς, επισκεπτόταν μια αμερικανική στρατιωτική βάση στο νησί.
Ο Βανς περιόδευσε στη Γροιλανδία με τη σύζυγό του Ούσα Βανς, μια επίσκεψη που πυροδότησε διαμαρτυρίες από τους Γροιλανδούς, οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία αντιτίθενται στο να γίνουν μέρος της Αμερικής, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις. Το νησί ανήκει στη Δανία αλλά αυτοδιοικείται.
Ο νέος πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, δήλωσε ότι η αμερικανική επίσκεψη σηματοδοτεί «έλλειψη σεβασμού».
Μιλώντας σε στρατεύματα στη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ, ο Βανς κατηγόρησε τη Δανία ότι δεν κατάφερε να προστατεύσει τη Γροιλανδία από «πολύ επιθετικές επιδρομές από τη Ρωσία, την Κίνα και άλλα έθνη», χωρίς να περιγράψει λεπτομερώς την υποτιθέμενη επιθετικότητα.
Η κυβέρνηση της Δανίας αρνήθηκε να σχολιάσει την ιδέα Αμερικανών επενδυτών τεχνολογίας να ιδρύσουν εκεί μια πόλη.
Το κίνημα των πόλεων της ελευθερίας αντανακλά μια γοητεία για την εγκατάσταση νέων αμερικανικών συνόρων, που έχει τις ρίζες της στη νοσταλγία για τη δυτική επέκταση του έθνους το 1800. Η επέκταση στη Γροιλανδία «μπορεί να είναι η αυγή ενός νέου μανιφέστου πεπρωμένου», δήλωσε ο επενδυτής τεχνολογίας Σέρβιν Πίσχεβαρ, αναφερόμενος στη φιλοσοφία του 19ου αιώνα ότι η Αμερική ήταν ένα εξαιρετικό έθνος με θεόσταλτη αποστολή να κατακτήσει εδάφη.
Ο Θιλ, πρώιμος υποστηρικτής του Τραμπ, έγραψε το 2009 ότι δεν θεωρεί πλέον τη δημοκρατία συμβατή με την ελευθερία και έχει υποστηρίξει τη διαφυγή από την πολιτική με τον αποικισμό του διαστήματος ή το seasteading – την οικοδόμηση κοινοτήτων σε μη κυβερνημένους ωκεανούς.
Ο συνάδελφός του venture capitalist Μαρκ Άντρεσεν, άτυπος σύμβουλος του Τμήματος Κυβερνητικής Αποδοτικότητας (DOGE) του Μασκ, συμμετέχει σε μια κοινοπραξία τεχνολογικών επενδυτών που επιδιώκει να οικοδομήσει μια πόλη σε βοσκοτόπια έξω από το Σαν Φρανσίσκο.
Ένας άλλος venture capitalist και άτυπος σύμβουλος του DOGE, ο Τζο Λόνσντεϊλ, προωθεί επίσης πόλεις με χαμηλή ρύθμιση. Σε δήλωσή του στο Reuters, ο Λόνσντεϊλ πανηγύρισε την «επέκταση της χώρας μας στη Γροιλανδία», αλλά δεν σχολίασε τα σχέδια για μια πόλη εκεί.
Οι Θιλ και Άντρεσεν, κορυφαίοι υποστηρικτές και χρηματοδότες του κινήματος των startup-city, είναι μεταξύ εκείνων που υποστηρίζουν ένα φυλάκιο στη Γροιλανδία, είπαν δύο από τις πηγές.
Ο Θιλ έχει επενδύσει μαζί με τους Αντρέσεν και Πίσχεβαρ στην Pronomos Capital, μια εταιρεία επιχειρηματικού κεφαλαίου που έχει δρομολογήσει μισή ντουζίνα σχέδια πόλεων τσάρτερ παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ιδρυτή της Pronomos, Πάτρι Φρίντμαν, εγγονό του διάσημου οικονομολόγου της ελεύθερης αγοράς Μίλτον Φρίντμαν.
Τα περισσότερα σχέδια της Pronomos βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης και διαπραγματεύσεων με διάφορες κυβερνήσεις, δήλωσε ο Φρίντμαν, αλλά έχει συμβάλει στη χρηματοδότηση μιας υπάρχουσας κοινότητας νεοφυών επιχειρήσεων στην Ονδούρα με την ονομασία Próspera.
Η Pronomos επένδυσε επίσης στην Praxis, ένα εγχείρημα κατασκευής πόλεων που τον Οκτώβριο ανακοίνωσε χρηματοδότηση ύψους 525 εκατομμυρίων δολαρίων για μια νέα πόλη. Στους επενδυτές της Praxis περιλαμβάνονται η Lonsdale, ένα ταμείο που ξεκίνησε από τον διευθύνοντα σύμβουλο της OpenAI Σαμ Άλτμαν και τους αδελφούς του, και ο Πίσχεβαρ, ο οποίος ήταν συνιδρυτής της Hyperloop One, μιας επιχείρησης που έχει εκλείψει και την οποία κάποτε υποστήριζε ο Μασκ.
Ο συνιδρυτής της Praxis Ντράντεν Μπράουν δήλωσε στο Reuters ότι και άλλες εταιρείες έχουν προσεγγίσει την Praxis για να βοηθήσουν στη δημιουργία μιας πόλης στη Γροιλανδία. Ο Μπράουν πέταξε στη Γροιλανδία πέρυσι. Υποστηρίζει την οικοδόμηση μιας πόλης εκεί εν μέρει επειδή το σκληρό περιβάλλον της θα μπορούσε να αποτελέσει δοκιμαστικό χώρο για τον αποικισμό του Άρη – μία από τις υψηλότερες φιλοδοξίες του Μασκ.
