H διατροφολόγος Μαρία Ριμική στο Fortune: Η καραντίνα είναι η κατάλληλη εποχή για διατροφή
Με μεγάλη εμπειρία και εξειδίκευση στη συμβουλευτική ατόμων με διατροφικές διαταραχές από το 1987, η Μαρία Ριμική, πτυχιούχος του τμήματος τεχνολογίας τροφίμων, διευθύνει το Διατροφολογικό & Διαιτολογικό κέντρο MR. Με αφορμή την πανδημία του COVID – 19 μας εξηγεί ότι δεν υπάρχει κανένα θρεπτικό συστατικό, τρόφιμο ή συμπλήρωμα, ικανό να ενισχύσει τη δράση του ανοσοποιητικού, ώστε να μη νοσήσουμε από τον κορωνοϊό.
Εν τούτοις, υποστηρίζει ότι υπάρχουν πολλά τρόφιμα με ευεργετικές ιδιότητες στα οποία αναφέρεται αναλυτικά και προσθέτει ότι η καραντίνα είναι κατάλληλη εποχή για διατροφή. Μιλάει για τα συμπληρώματα διατροφής, για τα «καλά» και τα «κακά» ποτά, μας δίνει ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα για συντήρηση και αποκαλύπτει ότι το μεγαλύτερο λάθος της δίαιτας είναι η στέρηση.
Κυρία Ριμική, με αφορμή την πανδημία του κορωνοϊού, υπάρχουν κατά τη γνώμη σας τροφές που μπορούν να τονώσουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, τόσο προληπτικά όσο και θεραπευτικά;
Στη περίοδο του κορωνοϊού υπάρχει πληθώρα πληροφοριών από ειδικούς και μη, σχετικά με τις τροφές που μας προστατεύουν ώστε να μη νοσήσουμε από αυτόν. Οι πληροφορίες αυτές είναι παραπλανητικές και μπορεί να γίνουν και επικίνδυνες. Πρωταρχική σημασία στη προστασία μας είναι η συμμόρφωση με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ. Στη πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα θρεπτικό συστατικό, τρόφιμο ή συμπλήρωμα ικανό να ενισχύσει τη δράση του ανοσοποιητικού, ώστε να μη νοσήσουμε από τον κορωνοϊό (SARS-CoV-2). Ο Ευρωπαϊκός Φορέας Ασφάλειας Τροφίμων έχει καταρρίψει όλους τους ισχυρισμούς τροφίμων ή συστατικών τροφίμων ως προστατευτικά ενάντια στις λοιμώξεις. Η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος είναι εξαιρετικά περίπλοκη και καθορίζεται από παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, το φύλο, το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής.
Παρόλα αυτά υπάρχουν πολλά θρεπτικά συστατικά με τεκμηριωμένο ρόλο στη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, κανένα όμως δεν ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Μπορείτε να μας αναφέρετε τροφές με θρεπτικά συστατικά που αποδεδειγμένα βοηθούν το ανοσοποιητικό μας σε συγκεκριμένες παθήσεις ή λοιμώξεις;
Θέλω να είμαι σαφής. Οι τροφές ποτέ δεν αντικαθιστούν κάποια φαρμακευτική αγωγή. Παρ όλα αυτά υπάρχουν πολλά τρόφιμα με ευεργετικές ιδιότητες. Τα οφέλη των εσπεριδοειδών είναι γνωστά. Άλλες τροφές για παράδειγμα είναι ο κουρκουμάς, πανίσχυρο αντιφλεγμονώδες, αντιοξειδωτικό και αντισηπτικό που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου, να ανακουφίσει τους πόνους από την αρθρίτιδα, να θεραπεύσει γαστρεντερικές διαταραχές. Μειώνει επίσης τα συμπτώματα κατάθλιψης, βοηθά στη ρύθμιση της χοληστερόλης, στην ανακούφιση των αλλεργιών, στον μεταβολισμό των λιπών και στον έλεγχο του βάρους και είναι πλούσιος σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.
Τα σπαράγγια έχουν ισχυρή αντικαρκινική δράση, είναι φυσικό διουρητικό και ιδιαίτερα επωφελής πηγή αντιοξειδωτικών για άτομα που πάσχουν από οίδημα. Μακροχρόνιες μελέτες έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα που αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ντομάτας και προϊόντων που προέρχονται από τις ντομάτες, μειώνει την πιθανότητα των αντρών να προσβληθούν από καρκίνο του προστάτη. Επίσης, βοηθά στην αποφυγή της στεφανιαίας νόσου. Η κανέλλα Κευλάνης ισορροπεί τα επίπεδα γλυκόζης, βοηθάει με τα αναπνευστικά προβλήματα και δρα αποτρεπτικά στη νόσο Αλτσχάιμερ.
Ποια είναι η γνώμη σας για τα συμπληρώματα διατροφής; Πολλοί υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη C, η D3, ο ψευδάργυρος, βοηθούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα στην παρούσα φάση. Εσείς τι μας προτείνετε;
Η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής έχει αποδειχθεί ασφαλής και ευεργετική, κυρίως σε άτομα με σοβαρές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών. Όσοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή έχουν κάποια χρόνια νόσο ή βρίσκονται σε κίνδυνο υποσιτισμού, θα συνιστούσα να επικοινωνήσουν με το θεράποντα ιατρό τους για να συζητήσουν την πιθανή χρήση τους. Ας λάβουμε υπόψη μας ότι η πιθανότητα η διατροφή ή τα συμπληρώματα να επιφέρουν δραστικές αλλαγές στη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας (ακόμα και για όσους ανήκουν στις ομάδες με σοβαρές ελλείψεις θρεπτικών συστατικών) μέσα σε λίγες μέρες είναι μικρή. Παρόλα αυτά, μπορούμε να δούμε την παρούσα συγκυρία σαν μια ευκαιρία να εντάξουμε στη διατροφή μας τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, όπως εσπεριδοειδή, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μικρές ποσότητες ξηρών καρπών. Η πανδημία ίσως κρατήσει αρκετό καιρό και είναι σημαντικό να φροντίζουμε τη διατροφή μας όλο αυτό το διάστημα.
Τα φρούτα και τα λαχανικά σε ποιες ποσότητες μπορούμε να τα καταναλώνουμε χωρίς το φόβο ότι μας παχαίνουν;
«Παν μέτρον άριστον». Αν κάτι είναι υγιεινό δε σημαίνει πως δε προσφέρει απλόχερα θερμίδες αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Σε όλα θέλει μέτρο ακόμα και στα φρούτα και στα λαχανικά. Αν λοιπόν καταναλώνουμε όλες τις ομάδες τροφίμων με μέτρο και προσοχή δε θα παχύνουμε και θα λάβουμε και τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Για τα γαλακτοκομικά, οι γνώμες διίστανται. Όπως και για τη γλουτένη. Πολλοί δεν παίρνουν γαλακτοκομικά για λόγους διαίτης. Ποια είναι η γνώμη σας;
Δεν κόβουμε τρόφιμα από το καθημερινό μας διαιτολόγιο επειδή είναι της μόδας. Το σώμα μας είναι μια καλοφτιαγμένη μηχανή. Αυτό σημαίνει πως ότι και να καταναλώσω θα το πέψη παίρνοντας τα θρεπτικά συστατικά από τις τροφές για τη καλύτερη λειτουργία του και την υγεία του. Υπάρχουν όμως άνθρωποι που δυστυχώς δε μπορούν να πέψουν κάποια συστατικά τροφών όπως είναι η γλουτένη και η λακτόζη. Λέω δυστυχώς, διότι αυτοί οι άνθρωποι πάσχουν από δυσανεξία. Όταν λέμε δυσανεξία μιλάμε για μια ασθένεια. Δυσανεξία στη γλουτένη. Δηλαδή ο άλλος πάσχει από κοιλιοκάκη και η κατανάλωση τροφών με γλουτένη θα του δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα υγείας και όχι ένα απλό φούσκωμα. Το ίδιο ισχύει και για τη δυσανεξία στη λακτόζη.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι, νέοι κυρίως, που γυμνάζονται παίρνουν πρωτεΐνη σε μορφή σκόνης, ως συμπλήρωμα σε ροφήματα και smoothies. Την θεωρείτε αβλαβή ή σας ανησυχεί η πρόσληψή της;
Είναι της μόδας. Αυτό σημαίνει πως πολλοί από τους νέους δε το χρειάζονται και μπορεί να βάζουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο εάν καταναλώνουν πολύ μεγάλες ποσότητες.
Διάβασα, με αφορμή την έξαρση του κορωνοϊού, ότι το τσάι είναι ως ρόφημα πολύ πιο ενδεδειγμένο από τον καφέ. Ισχύει και εάν ναι, πού οφείλεται;
Η αλήθεια είναι πως και ο καφές αλλά και το τσάι περιέχουν συστατικά με ευεργετικές ιδιότητες. Ο καφές για παράδειγμα περιέχει πολυφαινόλες που προστατεύουν τα κύτταρά μας από τις ελεύθερες ρίζες και από το οξειδωτικό στρες στο οποίο υπόκειται καθημερινά. Το πράσινο τσάι περιέχει κατεχίνες που παρεμποδίζουν την οξείδωση της LDL χοληστερίνης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αθηροσκλήρωση και κατ’ επέκταση σε καρδιαγγειακά προβλήματα. Ο νικητής στη μάχη αυτή είναι το πράσινο τσάι. Ο λόγος είναι ότι περιέχει περισσότερες αντιοξειδωτικές ουσίες και λιγότερη καφεΐνη σε σχέση με τον καφέ – αλλά και με τα υπόλοιπα είδη τσαγιού – έχοντας μεγαλύτερη θετική επίδραση στην υγεία μας. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι η προσθήκη ζάχαρης και γάλακτος στο τσάι, αλλά και στον καφέ, αυξάνουν τις θερμίδες (οι οποίες αλλιώς είναι μηδενικές) και ενδέχεται να μειώσουν την αντιοξειδωτική τους δράση, γι’ αυτό προτιμήστε τα σκέτα, προσπαθώντας πάντα να παραμένετε μέσα στα όρια της ανεκτής από τον οργανισμό καφεΐνης, αλλά και να αποφεύγετε την τοξικότητα των πολυφαινολών που προκύπτει από υπερδοσολογία.
Τα βότανα κάνουν πράγματι καλό και ποια από αυτά μας αδυνατίζουν ταυτόχρονα;
Όντως τα βότανα κάνουν καλό. Μη ψάχνετε όμως για βότανα που αδυνατίζουν. Δεν υπάρχουν. Υπάρχουν κάποια βότανα που μπορεί να βοηθήσουν. Δεν υπάρχουν όμως συγκεκριμένες έρευνες. Το πράσινο τσάι που είναι πλούσιο σε φλαβονοειδή και κατεχίνες, η λουίζα, που βοηθάει το πεπτικό και το ουροποιητικό σύστημα, η τσουκνίδα, η οποία προκαλεί διούρηση. Αλλά και η αψιθιά η οποία αυξάνει τη παραγωγή χολής και ενισχύει την ηπατική αλλά και νεφρική λειτουργία, βοηθώντας στην αποτοξίνωση αλλά και στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών.
Το #μένουμε_σπίτι φαίνεται ότι θα διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Πώς μπορούμε να προφυλαχτούμε από τα επιπλέον κιλά που αναπόφευκτα λόγω έλλειψης κίνησης, κινήτρων και εγκλεισμού, καραδοκούν;
Μπορεί να είναι για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά δε θα είναι για πάντα. Είναι μια ευκαιρία να ηρεμήσουμε, να ξεφύγουμε λίγο από τα άγχη της καθημερινότητας και να έχουμε περισσότερο χρόνο για εμάς αλλά και τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Είναι η ευκαιρία έχοντας ελεύθερο χρόνο να προσέξουμε τον εαυτό μας αρχίζοντας από ένα καλό διατροφικό προγραμματισμό. Σε αυτή τη φάση δεν υπάρχει η δικαιολογία «δε προλαβαίνω». Έτσι όταν τελειώσει όλο αυτό η σωστή διατροφή θα είναι μέρος της ζωής μας και συνήθεια! Μην ξεχνάμε όμως και την άσκηση. Εάν έχουμε μικρά παιδιά στο σπίτι μπορούμε να παίζουμε καθημερινά παιχνίδια που θα έχουν κίνηση. Επίσης, υπάρχουν στο internet πολλά videos με γυμναστική. Και πάλι δεν υπάρχει η δικαιολογία «δεν έχω χρόνο να κάνω άσκηση». Και, βέβαια, δε ξεχνάμε το νερό!
Tο αλκοόλ είναι επίσης κίνδυνος σε περιόδους ψυχολογικής πίεσης. Υπάρχουν «καλά» και «κακά» ποτά και σε ποιες δόσεις μπορούμε να τα καταναλώνουμε;
Ας θεωρήσουμε ότι υπάρχουν καλά και κακά ποτά. Κακά ποτά είναι αυτά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης. Για τις δύσκολες αυτές μέρες προτιμήστε κρασί λευκό ή κόκκινο ξηρό – δύο ποτήρια την ημέρα – που έχει και ρεσβερατρόλη η οποία πέρα των άλλων ευεργετικών ιδιοτήτων της, μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση. Μη ξεχνάμε όμως και τα δικά μας παραδοσιακά ποτά, τη ρακή και το τσίπουρο τα οποία έχουν αντιμικροβιακές ιδιότητες αλλά μπορούν και αυτά να οδηγήσουν σε μείωση αρτηριακής πίεσης. Κάτι ήξεραν οι γιαγιάδες και οι παππούδες μας που για σνακ απολάμβαναν ένα ποτηράκι τσίπουρο/ρακή με λίγη ντομάτα, ελιές, γαύρο μαρινάτο και ελαιόλαδο. Ένα ενδιάμεσο γεύμα, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, με αγνά υλικά, μη συσκευασμένο, χωρίς ζάχαρη ή περίσσειο αλάτι. Είναι μια καλή ευκαιρία να υιοθετήσετε αυτές τις μέρες ένα τέτοιο σνακ αντί των συσκευασμένων τροφίμων που κυκλοφορούν.
Κυρία Ριμική, με δεδομένη τη δυσκολία των μετακινήσεων, ποιες προμήθειες για μια συντηρητική διατροφή – μακριά από επιπλέον κιλά – επιβάλλονται;
Θα πρέπει να υπάρχουν όλες οι ομάδες τροφίμων. Αγοράζουμε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, κρεατικά, ψαρικά, γαλακτοκομικά, αυγά και τα τόσο παρεξηγημένα μακαρόνια. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι δεν πρέπει να αγοράσουμε. Δε πρέπει να αγοράσουμε τρόφιμα στα οποία είμαστε επιρρεπείς και τη στιγμή της ανίας θα ανοίξουμε ασυναίσθητα το ντουλάπι και θα φάμε. Αυτά είναι σνακς που περιέχουν κυρίως πολλή ζάχαρη ή πολύ αλάτι όπως γαριδάκια, πατατάκια, μπισκότα, σοκολάτες κλπ. Είμαστε ότι τρώμε!
Είναι η καραντίνα κατάλληλη εποχή για δίαιτα;
Εννοείται. Τώρα είναι η κατάλληλη εποχή. Τώρα έχουμε πολύ χρόνο για εμάς. Δεν υπάρχει η δικαιολογία «δε προλαβαίνω να οργανωθώ». Επίσης οι κίνδυνοι που μπορούν να σαμποτάρουν τη προσπάθειά μας δεν είναι τόσοι πολλοί. Δεν υπάρχει ο συνάδελφος που μας κέρασε ή μας εκνεύρισε, δεν υπάρχουν τα δείπνα που μας κάλεσαν, δεν υπάρχουν οι επισκέψεις στο σπίτι και τα γλυκά ή οι πολλές παραγγελίες.
Ποια είναι τα πιο συχνά λάθη όταν «κάνουμε δίαιτα»;
Ένα είναι το μεγαλύτερο λάθος. Η στέρηση! Δεν κάνουμε ποτέ δίαιτα, κάνουμε διατροφή. Μαθαίνουμε να τρώμε σωστά χωρίς στερήσεις, έτσι ώστε η σωστή διατροφή να γίνει συνήθεια και να μπορώ να την ακολουθώ σε καθημερινή βάση.
Για όσους επιθυμούμε ένα πρόγραμμα – μπούσουλα για αυτές τις δύσκολες εβδομάδες, τι θα μας προτείνατε;
Κάθε πρόγραμμα είναι εξατομικευμένο. Παρ όλα αυτά οι συμβουλές είναι για όλους οι ίδιες. Τρώμε ένα καλό χορταστικό πρωινό, ένα μεσημεριανό και ένα βραδινό καθώς και δύο ενδιάμεσα σνακς και πίνουμε τουλάχιστον 10 με 12 ποτήρια νερό την ημέρα.
Η Μαρία Ριμική και η συνεργάτης της, Άννα Χάλαρη, Msc Μοριακή διαιτολόγος με εξειδίκευση στις διατροφικές διαταραχές και στις ψυχολογικές παρεμβάσεις κατά της παχυσαρκίας, παρέχουν προγράμματα διατροφής μέσω skype call.
Site Info: http://www.rimiki.gr/
Και μια σκορδαλία «αλλιώς» με αφορμή την 25η Μαρτίου από την Μαρία Ριμική!
Υλικά
Πατάτες μέτριες (2)
Κολοκύθα καθαρισμένη σε κύβους (500γρ)
Ελαιόλαδο ( 4 κουτ. σούπας)
Φασκόμηλο ( 5 φύλλα)
Κουκουνάρι τριμμένο ( 200γρ)
Σκόρδο ( 2-3 σκελίδες)
Χυμός λεμονιού ( 2-3 κουτ.σούπας)
Εκτέλεση
Ψήνουμε τις πατάτες στους 180 βαθμούς για 1 με ½ ώρα ή απλά τις βράζουμε
Βάζουμε το ελαιόλαδο στους κύβους κολοκύθας και τους ψήνουμε με τα φύλλα
φασκόμηλου για 50 λεπτά
Στη συνέχεια βάζουμε στο μπλέντερ τη κολοκύθα, το φασκόμηλο, τις πατάτες, το σκόρδο, το κουκουνάρι το χυμό λεμονιού και το ελαιόλαδο από το ψήσιμο.
Τέλος σερβίρουμε με επιπλέον ελαιόλαδο, κύμινο και κουκουνάρι
