H Έριν Μπρόκοβιτς ξαναχτυπά

της Nicole Goodkind

Στο μυαλό του κοινού, η Έριν Μπρόκοβιτς είναι η Τζούλια Ρόμπερτς, η πρωταγωνίστρια της γνωστής ταινίας: καυγατζού, που πασχίζει για να σώσει τους γείτονές της στο Χίνκλεϊ της Καλιφόρνια από τις κακές εταιρείες που αρνούνται τις ευθύνες τους για τη μόλυνση των πηγών πόσιμου νερού. Εδώ και δύο δεκαετίες, η εικόνα μας για τη γυναίκα αυτή βασίστηκε στον σκηνοθέτη Στίβεν Σόντερμπεργκ και στην ομώνυμη ταινία των 130 λεπτών που είχε ‘happy end’.

Με τον ίδιο τρόπο προσεγγίζουν πολλοί την κρίση του νερού στο Φλιντ, το 2014. Αυτή τη φορά η ιστορία βρέθηκε στα μέσα ενημέρωσης χάρη στους δημοσιογράφους αντί για τον σκηνοθέτη. Το νερό ήταν ακατάλληλο, μολυσμένο με μόλυβδο, είπαν. Ο τότε Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα επισκέφτηκε το Φλιντ. Ήπιε νερό μπροστά στην κάμερα και η ζωή συνεχίστηκε. Ένα ειδησεογραφικό γεγονός, ίσως με χαρούμενο τέλος; Αυτό ήταν ασαφές τότε αλλά το πρόβλημα είχε αναδειχθεί και όλοι πιστεύανε ότι θα επιλυθεί. Έξι χρόνια αργότερα όμως, εξακολουθούν να εμφανίζονται προβλήματα.

Αυτό θέλει να γνωρίζετε η πραγματική Έριν Μπρόκοβιτς, η οποία πλέον είναι 60 ετών. Η ομοσπονδιακή εποπτεία, από την Υπηρεσία Περιβαλλοντικής Προστασίας και το Υπουργείο Εσωτερικών, λέει, δεν πρόκειται να διορθώσει τα περιβαλλοντικά προβλήματα της Αμερικής. Οι παρωχημένοι κανόνες, όπως ο νόμος περί ασφαλούς πόσιμου νερού του 1974, δεν είναι αποτελεσματικοί. Η προσοχή του κοινού σε πανεθνικό επίπεδο δεν διαρκεί αρκετά για να αντιμετωπίσει ένα πραγματικό πρόβλημα. Όταν οι κάμερες έσβησαν και οι εκφωνητές των ειδήσεων άφησαν τις θέσεις τους μετά τη διαρροή πετρελαίου από το Deepwater Horizon το 2010, οι κάτοικοι έμειναν μόνοι, αναγκασμένοι να παλέψουν για τον εαυτό τους. Δεν υπήρχε κάποιος ήρωας.

Στο τελευταίο της βιβλίο, Superman’s Not Coming: Our National Water Crisis and What We the People Can Do About It, η Μπρόκοβιτς υποστηρίζει ότι ο μόνος τρόπος για να θεσπιστεί πραγματική αλλαγή και να προστατευθούν οι αμερικανικοί υδάτινοι πόροι είναι μέσω διευρυμένης λαϊκής βάσης και δράσεων που βασίζονται στην κοινότητα.

«Αυτό έμαθα παλεύοντας μαζί με τους ανθρώπους: ότι ήμασταν πολύ άνετοι και αυτάρεσκοι, και σκεφτόμασταν ότι κάποιος ή κάτι θα έρθει και θα το διορθώσει», ανέφερε στο Fortune. «Μας πήρε πολύ καιρό μέχρι να ξυπνήσουμε. Πρέπει να βασιστούμε στους εαυτούς μας για να βελτιώσουμε τα πράγματα».

Στην ερώτησή μας εάν πιστεύει ότι οι υπηρεσίες εποπτείας έχουν γίνει πολύ πολιτικοποιημένες, αδυνατώντας έτσι να αναλάβουν μακροπρόθεσμη και ουσιαστική δράση, η ίδια απαντά:

«Μπορούμε να κατηγορούμε οποιονδήποτε και τους πάντες για ό,τι πήγε στραβά τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά αυτό δεν πρόκειται να μας οδηγήσει πουθενά. Πρέπει απλώς να αναγνωρίσουμε ότι δεν έχει σημασία, επειδή τα προβλήματα είναι ήδη εδώ, και πρέπει να καταλάβουμε ποια είναι η λύση».

Η ίδια αναφέρεται επικριτικά στη στάση των εταιρειών:

«Παρατηρώ ότι στις εταιρείες δεν αρέσει πάντα η λύση επειδή πιστεύουν ότι βλάπτει τα οικονομικά τους, αλλά τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Πρέπει να ξαναχτίσουμε τις υποδομές μας και να βάλουμε τους ανθρώπους πίσω στη δουλειά τους. Αυτά είναι τα πράγματα που έκαναν την Αμερική μεγάλη και τώρα κινδυνεύουν. Η ρύπανση των υδάτων είναι εδώ και δεν με νοιάζει σε ποια πλευρά ανήκετε. Πρέπει να συμφωνήσουμε πάνω σε ένα απλό ζήτημα που είναι θέμα ζωής ή θανάτου για τον καθένα μας».

Στη συνέχεια, τη ρωτάμε κατά πόσο υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν στο τοπικό επίπεδο για την προστασία του περιβάλλοντος και των υδάτινων πόρων.

«Ναι, πρέπει να αναληφθεί δράση τοπικά. Νομίζω ότι αυτό που συμβαίνει είναι ότι σε ομοσπονδιακό επίπεδο η ομπρέλα είναι τόσο μεγάλη που θα ήταν αδύνατο να κάνουν κάτι χωρίς τη συμμετοχή των ανθρώπων και του τοπικού δημοτικού συμβουλίου».

Και προσθέτει:

«Ενθαρρύνω τους ανθρώπους να πάνε στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου τους. Έχουμε δει τη δύναμη των ανθρώπων όταν εμφανίζονται σε μεγάλους αριθμούς σε αυτές τις συναντήσεις. Μερικές φορές αυτοί οι δήμοι μπορεί να μην γνωρίζουν τι συμβαίνει και έχουν μεγάλη δύναμη να μεταρρυθμίσουν ή να αλλάξουν τους κανόνες. Ας διορθώσουμε τα προβλήματα στην αφετηρία τους. Κάθε δήμος στην Αμερική πρέπει να το κάνει αυτό. Μπορείτε να λύσετε το πρόβλημα σε εθνικό επίπεδο, αλλά στο τοπικό επίπεδο, στην αυλή σας, μπορείτε να ενεργήσετε αντί να περιμένετε κάποιον να έρθει να το κάνει για σας».

Τι πρέπει λοιπόν να κάνουν οι άνθρωποι;

«Απλώς πάρτε την απόφαση: Είναι το νερό μου. είναι η αυλή μου. Πρέπει να συμμετέχουμε και να μαθαίνουμε για όσα μας αφορούν. Δραστηριοποιηθείτε, είναι απλό».

Όσο για το πώς παραμένει θετική και δραστήρια η ίδια;

«Όταν είσαι κουρασμένος, είσαι κουρασμένος. Δεν υπάρχει πρόβλημα. Δεν είμαστε τέλειοι. Κουραζόμαστε. Όλοι αισθανόμαστε εξαντλημένοι. Άφησέ το να περάσει και μετά ξανάρχισε την προσπάθεια».