H βαθιά ύφεση της Ευρώπης, οι χώρες που δέχτηκαν το πιο ισχυρό πλήγμα και οι επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ
των Fergal O’Brien & Catherine Bosley, Bloomberg
Η οικονομία της ζώνης του ευρώ βυθίστηκε σε μια άνευ προηγουμένου ύφεση το δεύτερο τρίμηνο, από την οποία μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να ανακάμψει πλήρως.
Η Ισπανία δέχτηκε το ισχυρότερο πλήγμα, με ύφεση στο 18,5%, ενώ η γαλλική και η ιταλική παραγωγή μειώθηκαν επίσης με διψήφια ποσοστά. Η ευρωζώνη συνολικά κατέγραψε ύφεση 12,1%. Οι μειώσεις της δραστηριότητας αντικατοπτρίζουν την επίδραση των αυστηρών μέτρων καραντίνας στις επιχειρήσεις και τις καταναλωτικές δαπάνες και μια πτώση του τουρισμού σε ορισμένες χώρες.
Η υγειονομική κρίση ήταν πιο σοβαρή στα λιγότερο οικονομικά ισχυρά μέλη της ευρωζώνης, δίχως να έχουν τα μέσα για να υποστηρίξουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Αυτό ανάγκασε τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξεπεράσουν τις μακροχρόνιες διαφορές τους για τον κοινό δανεισμό και να συμφωνήσουν πάνω σε ένα ιστορικό ταμείο διάσωσης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ αυτόν τον μήνα.
Οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν ήδη αυξήσει τους προϋπολογισμούς τους για να αντιμετωπίσουν την κρίση και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ξεκίνησε ένα πρόγραμμα έκτακτης αγοράς ομολόγων ύψους 1,35 τρισεκατομμυρίων ευρώ για τον περιορισμό του οικονομικού σοκ.
Οι ενέργειες της ΕΚΤ έχουν στοχεύσει ιδιαίτερα στη νότια Ευρώπη αφού οι αποδόσεις των ομολόγων στην Ιταλία αυξήθηκαν στις αρχές της κρίσης λόγω των ανησυχιών των επενδυτών ότι οι τεράστιες δαπάνες για την υγεία θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τα ήδη αδύναμα οικονομικά της χώρας.
Ενώ η πτώση της οικονομίας κατά το δεύτερο τρίμηνο ήταν μικρότερη απ’ ό,τι στην Ισπανία ή τη Γαλλία, η χώρα βρίσκεται σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση λόγω της επιβάρυνσης του χρέους και της αργής μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.
Συνολικά, η ανάκαμψη στην Ευρώπη απειλείται από την αύξηση των νέων εστιών εξάπλωσης του ιού που αναδύονται σε όλο τον κόσμο.
Οι κυβερνήσεις είναι απρόθυμες να επιβάλουν αυστηρά lockdown, αλλά οι οικονομίες θα μπορούσαν ούτως ή άλλως να πληγούν αν ο φόβος της μόλυνσης μεταβάλλει τη συμπεριφορά των καταναλωτών και αποτρέψει τους ανθρώπους από το να πηγαίνουν σε καταστήματα, μπαρ και εστιατόρια.
Αυτό βάζει στο προσκήνιο χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα – οι οποίες έχουν τεράστιους τουριστικούς τομείς. Η ήδη κακή καλοκαιρινή σεζόν της Ισπανίας επιδεινώθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι οι παραθεριστές που επέστρεφαν από τη χώρα θα έπρεπε να μπουν σε καραντίνα λόγω της αύξησης των κρουσμάτων κορονοϊού σε ορισμένες περιοχές.
Με τις προοπτικές τόσο αβέβαιες, οι οικονομολόγοι αναμένουν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει ξανά το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της πριν από το τέλος του έτους για να αναζωογονήσει την ανάπτυξη και να φέρει τον πληθωρισμό πιο κοντά στον στόχο του που είναι μόλις κάτω του 2%. Τα δεδομένα την Παρασκευή έδειξαν ότι οι τιμές καταναλωτή στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκαν κατά 0,4% τον Ιούλιο.
Η ανεργία στη ζώνη του ευρώ αυξάνεται ήδη αργά και οι απώλειες θέσεων εργασίας αυξάνονται καθώς οι εταιρείες σε ολόκληρη την ήπειρο ανταποκρίνονται στην αδύναμη ζήτηση και σε ένα δραματικά μεταβαλλόμενο παγκόσμιο σκηνικό με απολύσεις, ιδίως στα ταξίδια και τον τουρισμό.
