Η «αμαρτωλή» Deutsche Bank: Σκάνδαλα, φοροδιαφυγή και κατηγορίες για ξέπλυμα χρήματος
Από θεσμός επιφανής, σχεδόν ιερός, βρίσκεται πλέον στο ναδίρ.
Κεφαλαιακό κενό ύψους 19 δισεκατομμυρίων ευρώ, το μεγαλύτερο μεταξύ 51 ευρωπαϊκών τραπεζών, θα σημειωθεί στην Deutsche Bank σε περίπτωση νέας οικονομικής κρίσης, εκτιμά το Κέντρο Ευρωπαϊκής Οικονομικής Ερευνας (ZEW) του Μανχάιμ.
H είδηση αυτή πριν δύο μέρες ήρθε να επιβεβαιώσει πώς η γερμανική τράπεζα από θεσμός επιφανής αντιμετωπίζεται πλέον ως ένας «μεγάλος» ασθενής.
Σε μελέτη που διενεργήθηκε με επικεφαλής τον ειδικό στα τραπεζικά θέματα, καθ. Σάσα Στέφεν, το ZEW επισημαίνει ότι μια αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ως απάντηση σε ένα τέτοιο σενάριο κρίσης, θα ήταν δύσκολη με την τρέχουσα πεσμένη τιμή της μετοχής. Είναι χαρακτηριστικό, ότι η συνολική αξία της Deutsche Bank στο χρηματιστήριο αυτή τη στιγμή, είναι μόλις 17 δισεκατομμύρια ευρώ. Η Τράπεζα ωστόσο, δεν φαίνεται να συμφωνεί με τις εκτιμήσεις του ZEW, επικαλούμενη το αποτέλεσμα των πρόσφατων «stress-test» της ευρωπαϊκής τραπεζικής εποπτείας (ΕΒΑ), «στα οποία δεν διαπιστώθηκε οξεία κεφαλαιακή ανάγκη για την Deutsche Bank».
Όμως η πτώση της μετοχής και οι ενδεχόμενες ανάγκες κεφαλαίου δεν είναι το μόνο πρόβλημα που έχει η τράπεζα. Η Deutsche Bank βρίσκεται αντιμέτωπη με 7.000 δικαστικές προσφυγές παγκοσμίως, κατηγορούμενη για ξέπλυμα χρήματος, χειραγώγηση επιτοκίων ή φοροδιαφυγή.
Μόνο πέρσι η τράπεζα με έδρα τη Φραγκφούρτη ήρθε αντιμέτωπη με αυξημένα δικαστικά έξοδα που προκάλεσαν ζημίες 6,8 δισεκατομμυρίων στην τράπεζα, ενώ φέτος έχουν ήδη δεσμευθει 5,4 δισεκατομμύρια για τον ίδιο σκοπό.
Όλα αυτά έχουν συνέπειες: συνταξιοδοτικά ταμεία και επενδυτές με μακροχρόνιο ορίζοντα αρχίζουν να αφαιρούν μετοχές της Deutsche Bank από το χαρτοφυλάκιό τους, ενώ η Moody´s υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της τράπεζας, κάτι που αυξάνει εκ νέου το κόστος για τη χρηματοδότησή της.
Μόλις τον Ιούνιο επτά πρώην στελέχη της τράπεζας καταδικάστηκαν για φοροδιαφυγή. Οι τραπεζίτες συμμετείχαν σε ένα «εγκληματικό επιχειρηματικό μοντέλο», ανέφερε ο προεδρεύων δικαστής Martin Bach. Ένας από τους πρώην μάνατζερς καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση, ενώ οι άλλοι έξι τιμωρήθηκαν με ποινές με αναστολή ή πρόστιμα.
Η υπόθεση αποτελεί μέρος της γενικότερης λήψης δραστικών μέτρων κατά φορολογικών εγκλημάτων που σχετίζονται με τις εκπομπές ρύπων, από όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε το σύστημα cap and trade το 2005. Οι αστυνομικές αρχές εισέβαλαν γι’ αυτό το λόγο στα γραφεία της Deutsche Bank, δύο φορές μέσα σε τρία χρόνια.
Τα σκάνδαλα, η Ρωσία και οι ΗΠΑ
Η γερμανική τράπεζα φαίνεται να έχει μπει στο στόχαστρο των Αμερικανών. Είναι ενδεικτικό δημοσίευμα της Wall Street Journal τον Ιούνιο στο οποίο γίνεται αναφορά σε σχετική έκθεση του ΔΝΤ.
«Από τις παγκόσμια συστημικά σημαντικές τράπεζες (globally systemically important banks, G-SIBs), η Deutsche Bank φαίνεται να έχει τη μεγαλύτερη συμβολή σε συστημικούς κινδύνους, ακολουθούμενη από την HSBC και τη Credit Suisse», αναφέρει το ΔΝΤ στο Πρόγραμμα Αξιολόγησης του Χρηματοπιστωτικού Τομέα, σύμφωνα με το δημοσίευμα. Η αναφορά αυτή του ΔΝΤ ήρθε αμέσως μετά την ανακοίνωση από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ότι η Deutsche Bank και η ισπανική Banco Santander ήταν οι μόνες από τις 33 τράπεζες που απέτυχαν στον τελικό γύρο της «άσκησης αντοχής» (stress test) που πραγματοποίησε για να εκτιμήσει τις επιδόσεις τους σε μία ενδεχόμενη νέα χρηματοπιστωτική κρίση.
Το ΔΝΤ σημείωσε ακόμη ότι το γερμανικό τραπεζικό σύστημα αποτελεί περισσότερο έναν κίνδυνο μετάδοσης στο εξωτερικό (ενός σοκ) παρά στο εσωτερικό της Γερμανίας. «Ειδικότερα, η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν τον υψηλότερο βαθμό επιπτώσεων στο εξωτερικό, με βάση το μέσο ποσοστό απώλειας κεφαλαίων άλλων τραπεζικών συστημάτων εξ αιτίας ενός σοκ στον τραπεζικό τομέα τους», αναφέρει το ΔΝΤ.
Οι βολές των αμερικανικών μέσων κατά της μεγαλύτερης γερμανικής τράπεζας ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2015 μετά από έρευνα των αμερικανικών αρχών για ξέπλυμα χρήματος στο τμήμα της Deutsche Bank στη Μόσχα και για ενδεχόμενο παραβίασης των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.
Οι ύποπτες συναλλαγές αποκαλούνται «mirror trades», οι οποίες επιτρέπουν τις κινήσεις κεφαλαίων μεταξύ χωρών χωρίς να περνούν από τις κανονικές διαδικασίες των διασυνοριακών μεταφορών χρημάτων. Εν μέσω της έρευνας των αμερικανικών και ευρωπαϊκών αρχών για τα «mirror trades», ο Τιμ Ουίσγουελ, πρώην τραπεζίτης της Deutsche Bank, απολύθηκε πριν από μερικούς μήνες. «Η Deutsche Bank έχει λάβει πειθαρχικά μέτρα εναντίον συγκεκριμένων ατόμων για αυτό το ζήτημα και θα συνεχίσει να το κάνει και στις περίπτωση άλλων, όπως έχει διαβεβαιώσει», ανέφερε τότε σχετικά η τράπεζα στους FT.
Σειρά σκανδάλων…
Τον Απρίλιο του 2015 η Deutsche Bank κατέβαλε πρόστιμο ύψους 2,5 δισ. ευρώ για το πολύκροτο σκάνδαλο χειραγώγησης του επιτοκίου διατραπεζικών χορηγήσεων Libor, ενώ ακόμη διερευνήθηκε για διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος και απάτη σε βάρος του γερμανικού Δημοσίου με πλαστά πιστοποιητικά για τις εκπομπές ρυπογόνων αερίων.
Επίσης οι FT είχαν αποκαλύψει ότι η τράπεζα κατέφυγε σε αλχημείες στην έναρξη της οικονομικής κρίσης αποκρύπτοντας ζημίες 12 δισ. δολαρίων για να μην αναγκαστεί να ζητήσει κρατική υποστήριξη. Τα σκάνδαλα και τα δυσμενή οικονομικά αποτελέσματά της οδήγησαν στην παραίτηση το 2014 των διευθύνοντων συμβούλων της, Ανσού Τζάιν και Γιούργκεν Φίτσεν, που αντικαταστάθηκαν από τον Βρετανό Τζον Κράιαν.
