Η ανάπτυξη «θυσιάζεται» στον βωμό της επίτευξης θηριώδους υπερ-πλεονάσματος

Στις 10 Σεπτεμβρίου επιστρέφουν οι θεσμοί στην Αθήνα για την πρώτη επίσκεψη μετά την έξοδο από το Μνημόνιο. Στόχος να συζητήσουν την κατάθεση του προσχεδίου προϋπολογισμού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν το χρονικό όριο της 15 Οκτωβρίου.

Οι εκπρόσωποι των θεσμών φέρονται έτοιμοι να ακούσουν από την ελληνική πλευρά ένα πρωτογενές πλεόνασμα για το 2018 μεγαλύτερο από 5% του ΑΕΠ (μνημονιακός στόχος είναι το 3,5%), το οποίο θα ανοίξει το δρόμο για μη επιβολή των ψηφισμένων περικοπών των συντάξεων από 1/1/2019. Αυτός είναι και ο βασικός στόχος της κυβέρνησης, που φαίνεται όμως ότι θα συναντήσει αντιδράσεις, όπως άφησε να εννοηθεί σήμερα ο Μάρτιν Σολτς σε συνέντευξή του, στην οποία κάλεσε την Αθήνα να τηρήσει ότι έχει συμφωνηθεί.

Η τελική απόφαση θα ληφθεί από το Eurogroup πιθανότατα τον ερχόμενο Νοέμβριο ωστόσο, σε σχέση με το παρελθόν η Κομισιόν θα έχει τη δυνατότητα υποβολής συγκεκριμένης πρότασης (η ενισχυμένη εποπτεία εντάσσεται στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας της). Θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η στήριξή της στην αναβολή των περικοπών. Αυτό ωστόσο θα σημάνει και αναβολή των αντίμετρων 1%, καθώς η παρέμβαση στο συνταξιοδοτικό αποτελεί διαρθρωτικό και όχι δημοσιονομικό μέτρο.

Το υπερπλεονάσμα που «σκοτώνει» την ανάπτυξη

Ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 5% του ΑΕΠ έναντι στόχο 3,5% του ΑΕΠ, πέρα από το ζήτημα των συντάξεων, βοηθάει το οικονομικό επιτελείο στους σχεδιασμούς του για να μεγάλο κοινωνικό μέρισμα στο τέλος της χρονιάς. Η υπέρβαση έναντι του επίσημου στόχου θα είναι πάνω από 2,5 δισ. ευρώ.

Τα χθεσινά στοιχεία για το επτάμηνο του 2018 δείχνουν ότι ήδη το πρωτογενές πλεόνασμα είναι διπλάσιο έναντι του στόχου και φτάνει σε 2,046 δις ευρώ, περίπου 1,1 δισ. ευρώ παραπάνω σε σχέση με το στόχο (929 εκατ. ευρώ).

Η «συνταγή» βασίζεται στην υπερφορολόγηση και στην περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Σύμφωνα με τα στοιχεία, κατά την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουλίου, συνεχίζεται το κόψιμο των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 757 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το στόχο.

Σε πρόσφατη ανάλυσή της (09 Μαΐου 2018) η Εθνική Τράπεζα υπολόγισε ότι το υπερ-πλεόνασμα του 2017 ύψους 4,2% του ΑΕΠ (υπερδιπλάσιο του στόχου) «ροκάνισε» την ανάπτυξη κατά 1,2% την περυσινή χρονιά. Πιο συγκεκριμένα το υπερ-πλεόνασμα είχε «αρνητική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα το 2017 της τάξης του -1,2% ετησίως».

Για το 2018, η Εθνική υπολογίζει ότι εφόσον επιτευχθεί ο μνημονιακός στόχος για 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα ή ακόμη και 3,8% που προβλέπει ο προϋπολογισμός, η επίδραση θα είναι αντίστροφη, δηλαδή «η αντίστοιχη ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε τουλάχιστον 0,4-0,7% του ΑΕΠ», δεδομένου ότι θα υπάρξει σχετική δημοσιονομική χαλάρωση, σε σύγκριση με το υπερπλεόνασμα του 4,2% του ΑΕΠ του 2017.

Η τελική επίδραση όμως ενός πρωτογενούς πλεονάσματος άνω του 5% μένει να μετρηθεί.

Το κόστος του επικοινωνιακού πλεονάσματος θα το επωμιστούν όπως και πέρυσι οι φορολογούμενοι. Από το τέλος Αυγούστου ως τον Ιανουάριο του 2019 τα φυσικά πρόσωπα και οι επιχειρήσεις καλούνται να «συμπληρώσουν» πάνω από 24 δισ. που λείπουν για το πλεόνασμα και το μποναμά.