ΙΝG: Η ΕΚΤ απλά δεν χορταίνει… επιτόκια – Αύξηση 75 μ.β. τον Οκτώβριο

Αν υπήρχε ένα τραγούδι το οποίο θα «ταίριαζε γάντι» στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αυτό σίγουρα θα ήταν το «I just can’t get enough» των Depeche Mode (Απλώς… δεν χορταίνω). Φυσικά, περί νομισματικής σύσφιξης και επιτοκιακών αυξήσεων ο λόγος…

Όπως φαίνεται, τα «γεράκια» έχουν κατισχύσει των ολίγων «περιστεριών» για την ανάγκη να προχωρήσουν ξανά σε μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων. Σε αντίθεση με τις προβολές στις συνεδριάσεις του Ιουλίου και του Σεπτεμβρίου, δεν υπήρξε καμία δημόσια διαμάχη για το μέγεθος της αύξησης. Στην πραγματικότητα, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ φαίνεται ότι πέτυχε να πειθαρχήσει μια πολύ ετερογενή «λέσχη».

Σύμφωνα με την επικεφαλής του ιδρύματος, «το οικονομικό σκηνικό της συνεδρίασης της επόμενης εβδομάδας δεν έχει αλλάξει σχεδόν καθόλου από τον Σεπτέμβριο. Οι δείκτες εμπιστοσύνης συνέχισαν να πέφτουν, ενώ τα σκληρά δεδομένα δείχνουν μια ήπια συρρίκνωση της οικονομίας της ευρωζώνης το γ’ τρίμηνο. Αν μη τι άλλο, οι προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάπτυξη τον Σεπτέμβριο που έμοιαζαν ήδη πολύ αισιόδοξες πριν από έξι εβδομάδες έχουν γίνει ακόμη λιγότερο πιθανές. Περιττό να πούμε ότι οι προοπτικές για την οικονομία της ευρωζώνης περιβάλλονται από εξαιρετικά υψηλό βαθμό αβεβαιότητας. Η ακριβής μετακύλιση των υψηλότερων τιμών της ενέργειας και των εμπορευμάτων στην ανάπτυξη και τον πληθωρισμό και η ακριβής αντίδραση της δημοσιονομικής πολιτικής θα είναι κρίσιμοι αλλά και πολύ ασαφείς καθοριστικοί παράγοντες τους επόμενους μήνες».

Επιτόκια: Προς το παρόν… άνοδος

Σύμφωνα με την ING, η αστάθεια και η αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές ανάπτυξης και πληθωρισμού δεν επιτρέπουν στους επενδυτές να επικεντρωθούν στη μακροπρόθεσμη εικόνα.

«Παρότι πιστεύουμε ότι κερδίζει έδαφος η άποψη της επιβράδυνσης της σύσφιξης λόγω της επικείμενης ύφεσης, αμφιβάλλουμε ότι πολλοί συμμετέχοντες θα τοποθετηθούν υπέρ αυτής. Όλα αυτά σημαίνουν ότι ο βραχυπρόθεσμος ανοδικός κίνδυνος των επιτοκίων κυριαρχεί και θα κυριαρχεί όσο οι επενδυτές δεν έχουν δει απτές αποδείξεις πτωτικής τάσης του πληθωρισμού».  

Στην παρούσα συγκυρία, λοιπόν, η ΕΚΤ κάνει τα στραβά μάτια στην ύφεση, αφού είναι αποφασισμένη να μειώσει τον πληθωρισμό και τις πληθωριστικές προσδοκίες. Για το σκοπό αυτό, «είναι δύσκολο να δούμε πώς η ΕΚΤ δεν θα αποφασίσει αύξηση ξανά κατά 75 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της επόμενης εβδομάδας. Και καθώς η αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης μοιάζει να έχει ολοκληρωθεί, όλα τα βλέμματα θα είναι επίσης στραμμένα σε άλλα, πιο ανοιχτά, ζητήματα: πλεονάζουσα ρευστότητα, ποσοτική αυστηροποίηση και το τελικό επιτόκιο» λέει η ING.

Όσον αφορά την πλεονάζουσα ρευστότητα, αυτό φαίνεται να είναι το πιο πιεστικό θέμα – μια λύση θα μπορούσε ήδη να ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα. Βασικά, υπάρχουν δύο πιθανές επιλογές: επαναφορά ενός πολλαπλασιαστή κλιμάκωσης ή εκ των υστέρων αλλαγή των όρων των στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (TLTROs) προκειμένου να ενεργοποιηθούν οι πρόωρες αποπληρωμές.  

Όσον αφορά την ποσοτική σύσφιξη, ότι οι αγορές έχουν προχωρήσει, το QT εξακολουθεί να είναι κάποια διέξοδος. Ωστόσο, η Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε πολλές φορές ότι τα επιτόκια θα έπρεπε πρώτα να έρθουν στα κανονικά ή ουδέτερα επίπεδά τους πριν ξεκινήσει οποιοδήποτε QT. Πάντως, οποιοδήποτε QT θα προτιμούσε να είναι ένα τέλος στις επανεπενδύσεις παρά πώληση ομολόγων. 

Μάλιστα, σύμφωνα με την ING, η σταδιακή κατάργηση των επανεπενδύσεων στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγοράς Περιουσιακών Στοιχείων (APP) θα μπορούσε να ξεκινήσει την άνοιξη του 2023, το νωρίτερο.

Όσον αφορά το επίπεδο του τερματικού επιτοκίου, ο διοικητής της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Francois Villeroy de Galhau δήλωσε σε συνέντευξή της στους Financial Times ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε «να πάει γρήγορα» σε επιτόκιο καταθέσεων 2% μέχρι το τέλος του έτους. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Philip Lane έκανε παρόμοια σχόλια, υποδεικνύοντας ότι η ΕΚΤ βλέπει επί του παρόντος το ουδέτερο επιτόκιο ελαφρώς πάνω από το κοινό εύρος μεταξύ 1% και 2%. «Δεν περιμένουμε μια σαφή επικοινωνία σχετικά με το πού θα μπορούσε να είναι το επιτόκιο τερματικών, αλλά βλέπουμε μια αυξανόμενη συναίνεση στην ΕΚΤ ότι τουλάχιστον το ουδέτερο επιτόκιο είναι επί του παρόντος ένα επιτόκιο καταθέσεων περίπου 2%», όπερ σημαίνει νέα αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τον Δεκέμβριο και κατά 25 μονάδες βάσης τον Φεβρουάριο.

Η ΕΚΤ απλά δεν χορταίνει…