Η επανεκκίνηση της οικονομίας της Καβάλας case study για άλλες Περιφέρειες
Ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο και τα Ασφαλιστικά Ταμεία που δημιουργήθηκαν στην πανδημία και προγράμματα επιδότησης του μη μισθολογικού ή/και του μισθολογικού κόστους για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας αποτελούν τη βασική συνταγή για την ανάκαμψη της τοπικής οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Καβάλας, σύμφωνα με μελέτη της ΓΣΕΒΕΕ, που αποτελεί οδηγό και για άλλες περιοχές, με εξειδικευμένες ανάγκες.
Ας σημειωθεί ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας υπέστη απώλειες πριν την εμφάνιση της πανδημίας και το lockdown του περασμένου Μαρτίου. Η Καβάλα, η Θάσος και η ευρύτερη Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης υπέστησαν μείωση του κύκλου εργασιών των τουριστικών δραστηριοτήτων από το 2018 λόγω της υποτίμησης της συναλλαγματικής ισοτιμίας της τουρκικής λίρας έναντι του ευρώ. Αυτή η εξέλιξη μετέτρεψε την Ελλάδα σε ακριβό τουριστικό προορισμό. Κατ’ επέκταση, ακόμη και την περίοδο οικονομικής ανόδου που προηγήθηκε της πανδημίας η περιοχή δεν ακολουθούσε τη γενική τάση.
Οι προκλήσεις για τον τουρισμό
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον τουρισμό της περιοχής είναι η επίτευξη συνεργειών μεταξύ του τουριστικού προορισμού της Θάσου από την μια μεριά και της Καβάλας, από την άλλη. Μέχρι στιγμής, μικρό ποσοστό επισκεπτών επιλέγουν να επισκεφτούν και τα δύο μέρη. Θετικό παράδειγμα αποτελούν τα όσα έχουν επιτευχθεί σε Πήλιο – Σποράδες, όπου εξασφαλίζεται υψηλός βαθμός συμπληρωματικότητας μεταξύ των δύο προορισμών.
Άλλη πρόκληση είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου σε 6-7 μήνες το χρόνο αλλά και η επέκταση σε νέες αγορές. Προς αυτή την κατεύθυνση θετικά αποτελέσματα θα μπορούσε να αποφέρει η δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών επιχειρήσεων εντός αλυσίδων αξίας (π.χ. αγροδιατροφή με καταλύματα).
Οι ειδικές ανάγκες της ΠΕ Καβάλας απαιτούν την ανακατεύθυνση κονδυλίων από τα αρμόδια υπουργεία και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων προς την Περιφέρεια ΑΜ-Θ και την ΠΕ Καβάλας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα κονδύλια αυτά θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη ρευστότητα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της περιοχής. Προκρίνεται ένας εξίσου μακροχρόνιος σχεδιασμός του τουριστικού προϊόντος που προσφέρει η περιοχή, όπου θα δίνεται έμφαση: στην συνέργεια και τη συμπληρωματική δράση των διαφορετικών προορισμών, στην ανάπτυξη δεσμών με τις νέες τουριστικές αγορές, αναπτυσσόμενων οικονομιών, όπως είναι η Κίνα, και, στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Ιδιαίτερη μέριμνα απαιτείται για την εξασφάλιση επαρκών και σταθερών μεταφορικών συνδέσεων στην περιοχή, ιδιαίτερα των ακτοπλοϊκών. Η 12μηνη απρόσκοπτη λειτουργία των ακτοπλοϊκών γραμμών αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ για να λειτουργήσει η περιοχή ελκτικά όλο το χρόνο αξιοποιώντας όλα τα πλεονεκτήματα που διαθέτει. Αποτρέπει επιπλέον, την ταλαιπωρία των ντόπιων, μόνιμων κατοίκων.
Σημειώνεται ότι εμπόριο, γεωργία και μεταποίηση είναι που στηρίζουν την απασχόληση στην τοπική οικονομία. Όπως αναφέρθηκε σε παρουσίαση της έκθεσης ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ με θέμα “Μια νέα αρχή για την μετά-Covid εποχή στην Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας”, από τον πρόεδρο της ΓΣΒΕΕ, Γιώργο Καββαθά, οι Περιφερειακές Ενότητες Καβάλας και Θάσου συγκεντρώνουν το 27% του ΑΕΠ της Περιφέρειας, που συγκρίνεται με το ΑΕΠ της ΠΕ Έβρου.
Η ανεργία στην Καβάλα το 2019 ανερχόταν στο 10,1% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, που είναι σημαντικά χαμηλότερο από το ποσοστό ανεργίας της Περιφέρειας και της Ελλάδας. Σε ό,τι αφορά το εκπαιδευτικό επίπεδο το 13,1% του πληθυσμού της ΠΕ Καβάλας είναι απόφοιτοι ανώτατης εκπαίδευσης, το 24,4% απόφοιτοι δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας και το 14,3% απόφοιτοι γυμνασίου. Οι τραπεζικές καταθέσεις στην ΠΕ Καβάλας τον Δεκέμβριο του 2020 ανέρχονταν σε 1,51 δισ. ευρώ, υπολειπόμενες του επιπέδου του 2011, όταν είχαν φτάσει τα 1,74 δισ. ευρώ.
Αναφορικά με την ιδιωτική οικονομία της ΠΕ Καβάλας, ο τομέας που συγκεντρώνει την μερίδα του λέοντος του κύκλου εργασιών είναι το χονδρικό και λιανικό εμπόριο και η επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, όπου εργάζεται το 15,6% των απασχολουμένων. Ακολουθεί η μεταποίηση όπου απασχολείται το 8% του προσωπικού και το τομέας μεταφοράς και αποθήκευσης.
Ο κλάδος καταλυμάτων έχασε περίπου 57,39% το 2020. Εξετάζοντας τις επιδόσεις του κλάδου καταλύματα σε επίπεδο Περιφέρειας παρατηρείται ότι το 72% εντοπίζεται στη Θάσο. Στον κλάδο της εστίασης ο κύκλος εργασιών το 2020 μειώθηκε σε σχέση με το 2019 κατά 35,19% ή 17,34 εκατ. ευρώ. Τα προηγούμενα χρόνια (2016 και 2017) ο κύκλος εργασιών και ο αριθμός απασχολουμένων κατέγραφε άνοδο.
