Η ευρωπαϊκή οικονομία σε πτώση – Πιο αδύναμη από ποτέ σε σχέση με τις ΗΠΑ
Οι αγορές που ξεκίνησαν τη χρονιά με τους επενδυτές να αναμένουν ότι το παγκόσμιο ράλι μετοχών θα εξασθενίσει, οι ταχείες μειώσεις επιτοκίων στις ΗΠΑ θα ενισχύσουν τα ομόλογα και θα αποδυναμώσουν το δολάριο, ενώ τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών θα ισχυροποιηθούν, έχουν διαψεύσει κατηγορηματικά αυτές τις προβλέψεις.
Οι παγκόσμιες μετοχές ετοιμάζονται για δεύτερη συνεχόμενη ετήσια άνοδο άνω του 17%, ανεπηρέαστες από τους πολέμους στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία, τη συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας και την πολιτική κατάρρευση, το δημοσιονομικό χάος στη Γαλλία και την επιβράδυνση της Κίνας.
Αυτό οφείλεται κυρίως στη δεύτερη συνεχόμενη χρονιά μεγάλων κερδών για τις μετοχές της Wall Street, καθώς ο πυρετός της τεχνητής νοημοσύνης και η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη προσέλκυσαν περισσότερο παγκόσμιο κεφάλαιο σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία, ανεβάζοντας το δολάριο κατά 7% έναντι των ανταγωνιστών του το 2024.
Η αισιοδοξία στις ΗΠΑ αυξήθηκε μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, καθώς οι επενδυτές επικεντρώθηκαν στα σχέδια του νεοεκλεγέντος Προέδρου για φορολογικές μειώσεις και απορρύθμιση. Η αυξημένη διάθεση για ρίσκο ώθησε το Bitcoin σε ετήσια άνοδο 128%.
Οι παγκόσμιες αγορές μπαίνουν στο 2025 ολοένα και περισσότερο εκτεθειμένες στις τάσεις των ΗΠΑ – ένας παράγοντας κινδύνου που αναδείχθηκε έντονα αφού η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αναστάτωσε τις αγορές αυτόν τον μήνα, υποδεικνύοντας λιγότερες μειώσεις επιτοκίων το επόμενο έτος.
Αυτό συνέβη μετά από αδύναμα στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ και μια αιφνίδια αύξηση επιτοκίων στην Ιαπωνία στα μέσα του έτους, που άσκησαν πίεση σε περιουσιακά στοιχεία σε δολάρια και προκάλεσαν ένα κύμα αστάθειας στις παγκόσμιες αγορές, οδηγώντας σε μια βραχύβια αναταραχή τον Αύγουστο.
Οι επενδυτές ομολόγων, εν τω μεταξύ, ανησυχούν για τις προτεινόμενες εμπορικές δασμολογίες του Τραμπ που θα μπορούσαν να αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό και φοβούνται την υπερβολική δανειοληψία από τον Λευκό Οίκο, που θα μπορούσε να διαταράξει την αγορά των 28 τρισ. δολαρίων των κρατικών ομολόγων και να προκαλέσει ευρύτερες αναταράξεις στα κρατικά χρεόγραφα.
«Θα είναι δύσκολο, σε περίπτωση υποχώρησης στις (ΗΠΑ), να βρει κανείς μέρος να κρυφτεί», δήλωσε ο Julien Lafargue, επικεφαλής στρατηγικής αγοράς της ιδιωτικής τράπεζας Barclays.
Το μεγαθήριο Wall Street
Ο δείκτης S&P 500 της Wall Street σημείωσε άνοδο 24% φέτος, μετά από αντίστοιχη αύξηση πέρυσι, σημειώνοντας την ισχυρότερη διετή άνοδο από το 1998.
Οι μετοχές της Nvidia, εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης, αυξήθηκαν κατά 172% το 2024, ενώ η Tesla του Έλον Μασκ κέρδισε 69%, με την έκθεση των επενδυτών σε αμερικανικές μετοχές να φτάνει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τον Δεκέμβριο.
Η συνολική αξία των επτά κορυφαίων τεχνολογικών μετοχών των ΗΠΑ αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου δείκτη μετοχών MSCI, σύμφωνα με τη Schroders, αυξάνοντας τον κίνδυνο της αγοράς αν τα κέρδη ή η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης απογοητεύσουν.
Οι δυσκολίες της Ευρώπης
Το ευρώ υποχώρησε κατά περίπου 5,5% έναντι του δολαρίου φέτος, ενώ οι ευρωπαϊκές μετοχές σημείωσαν τη χειρότερη απόδοση σε σχέση με τις αμερικανικές τα τελευταία 25 χρόνια.
Μετά από τέσσερις μειώσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οικονομία της ζώνης του ευρώ συρρικνώνεται με πιο αργούς ρυθμούς, και ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ανάκαμψη της Ευρώπης το 2025.
Η πιθανότητα ανάκαμψης οποιασδήποτε διεθνούς αγοράς, εάν οι ΗΠΑ υποχωρήσουν, είναι συνήθως μικρή. Ο χρυσός κέρδισε 27% το 2024, καθώς οι επενδυτές δυσκολεύτηκαν να βρουν άλλες εναλλακτικές επιλογές διαφοροποίησης.
Το ισχυρό δολάριο
Οι φόβοι για δασμούς των ΗΠΑ και η ισχυροποίηση του δολαρίου έπληξαν ιδιαίτερα τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών, επιδεινώνοντας τις απώλειες για χώρες που ήδη αντιμετωπίζουν δυσκολίες.
Τα νομίσματα της Αιγύπτου και της Νιγηρίας υποχώρησαν κατά περίπου 40% έναντι του δολαρίου μετά από υποτιμήσεις, ενώ το βραζιλιάνικο ρεάλ αποδυναμώθηκε περισσότερο από 20%, καθώς εντάθηκαν οι ανησυχίες για το δημόσιο χρέος και τις κρατικές δαπάνες.
