Η… «εξωγήινη» απειλή των 423 δισ. δολαρίων για τα τρόφιμα και τα συστήματα υγείας

Τα μη ενδημικά και ξενικά είδη, που έχουν εκτοπιστεί από το παγκόσμιο εμπόριο, τα ταξίδια και την κλιματική αλλαγή, αποτελούν μια «σοβαρή παγκόσμια» απειλή, το κόστος της οποίας μπορεί να υπολογιστεί κοντά στο μισό τρισ. δολάρια, σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES) που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα.

Όπως αναφέρει η IPBES, «η παραγνωρισμένη, υποτιμημένη και συχνά άγνωστη» απειλή από τα επεκτατικά ξένα είδη υπολογίζεται πως είχε παγκόσμια κόστος πάνω από 423 δισ. δολάρια το 2009. Ακόμα, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πλειονότητα των εξαφανίσεων φυτών και ζώων.

Σύμφωνα με την έρευνα, πάνω από 37.000 είδη ξένα ως προς το περιβάλλον που διαβιούν είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως με τη μεταφορά από τη μία τοποθεσία στην άλλη με το έρμαιο των πλοίων. Από αυτά τα είδη, τα 3.500 αποδείχθηκαν επιβλαβή και χωροκατακτητικά, καθώς προκάλεσαν καταστροφές στα τοπικά είδη ζώων και φυτών.

Η έκθεση της IPBES αναφέρει πως τα ευρωπαϊκά παράκτια καβούρια έχουν καταστρέψει περιοχές εμπορικών οστρακοειδή στη Νέα Αγγλία και τον Καναδά, ενώ τα ψευδομύδια της Καραϊβικής έχουν εκτοπίσει μύδια και στρείδια στον Ινδικό Ωκεανό.

Παράλληλα, στην έρευνα γίνεται αναφορά σε περιπτώσεις όπου οι αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων διαταράχθηκαν. Τα είδη κουνουπιών, που μεταναστεύουν βορειότερα καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, έχουν εξαπλώσει την ελονοσία, τον ιό Ζίκα και τον πυρετό του Δυτικού Νείλου σε περιοχές που προηγουμένως δεν είχαν επηρεαστεί, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

«Τα χωροκατακτητικά ξενικά είδη αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα στο 60% και τον μοναδικό παράγοντα στο 16% των παγκόσμιων εξαφανίσεων ζώων και φυτών που έχουμε καταγράψει» σημειώνεται στην έκθεση.

Μεταξύ των ξενικών ειδών, περίπου το 6% των φυτών, το 22% των ασπόνδυλων, το 14% των σπονδυλωτών και το 11% των μικροβίων ήταν γνωστό ότι ήταν εισβολικά. Ακόμα, η έρευνα υποστηρίζει πως οι αυτόχθονες κοινότητες και όσοι εξαρτώνται από τη φύση για την επιβίωση τους κινδυνεύουν περισσότερο.

Η πιο καταστροφική επίδραση καταγράφηκε στα νησιά. Η έκθεση διαπίστωσε ότι ο αριθμός των ξενικών φυτών υπερέβαινε τα ενδημικά φυτά σε περισσότερα από το 25% όλων των νησιών. Η ξηρά, ιδίως σε δασικές και καλλιεργούμενες περιοχές, ήταν πιο ευάλωτη σε αυτά τα χωροκατακτητικά είδη σε σύγκριση με τα γλυκά νερά και τα θαλάσσια περιβάλλοντα.

Στο επίκεντρο η βιοασφάλεια

Η έκθεση σημειώνει πως καθώς η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας συνεχίζει να καθιστά περιοχές φιλόξενες για μη ενδημικά είδη και καθώς τα παγκόσμια ταξίδια επανέρχονται στα προ της πανδημίας του κορονοϊού επίπεδα, οι χώρες χρειάζεται να ενισχύσουν τη συνοριακή τους βιοασφάλεια, να θέσουν σε ισχύ ισχυρούς κανόνες εισαγωγών και να αναπτύσσουν συστήματα έγκαιρου εντοπισμού.

Ακόμα, χρειάζεται η ενίσχυση εφαρμογής του πλαισίου Kunming-Montreal για την παγκόσμια Βιοποικιλότητα, το οποίο στοχεύει στον περιορισμό της εισβολής επιθετικών ξενικών ειδών κατά τουλάχιστον 50% έως το 2030, μετέδωσε το Bloomberg.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Ο φετινός Ιούλιος ήταν ο θερμότερος μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη
• Ζοφερή πρόβλεψη από ΔΝΤ: Αύξηση ως 10% στους νεκρούς πολέμου λόγω κλιματικής αλλαγής