Η Fed «τα έκανε μαντάρα» με τον πληθωρισμό λόγω της «υψηλής τιμολόγησης»

του Will Daniel

Αποδείχθηκε ότι ο πληθωρισμός δεν ήταν «παροδικός». Οι αξιωματούχοι της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ ήταν πεπεισμένοι το 2021 ότι οι αυξήσεις των τιμών καταναλωτή δεν θα διαρκέσουν και ότι έπρεπε να διατηρήσουν σχεδόν μηδενικά επιτόκια για να βοηθήσουν την οικονομία να αντιμετωπίσει τον COVID-19. Αλλά ο Neel Kashkari, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Μινεάπολης, παραδέχεται τώρα ότι αυτό ήταν λάθος.

«Πολλοί από εμάς – όσοι βρίσκονται εντός της Ομοσπονδιακής Τράπεζας και η συντριπτική πλειοψηφία των εξωτερικών αναλυτών – κάναμε τα ίδια λάθη, πρώτον, εκπλαγήκαμε όταν ο πληθωρισμός αυξήθηκε τόσο και, δεύτερον, υποθέσαμε ότι ο πληθωρισμός θα πέσει γρήγορα. Γιατί κάναμε λάθος;» έγραψε σε άρθρο της Τετάρτης για το Medium.

Ο Kashkari ρίχνει το φταίξιμο στα μοντέλα που χρησιμοποιούν οι κεντρικοί τραπεζίτες για να προβλέψουν τον πληθωρισμό, υποστηρίζοντας ότι δεν υπολογίζουν σωστά κάτι που ονομάζεται «πληθωρισμός υψηλής τιμολόγησης». Χρησιμοποίησε την αναλογία της εμπειρίας των οδηγών της Uber σε μια βροχερή μέρα για να περιγράψει αυτόν τον τύπο πληθωρισμού. Οι εταιρείες μεταφορών rideshare όπως η Uber και η Lyft προσφέρουν στους οδηγούς τους τη λεγόμενη «υψηλή τιμολόγηση» όταν η ζήτηση αυξάνεται. Η άνοδος των τιμών μπορεί να αυξήσει δραστικά το κόστος μιας διαδρομής, μειώνοντας έτσι τη ζήτηση και δίνοντας κίνητρα σε περισσότερους οδηγούς να εργαστούν και να ενισχύσουν την προσφορά.

Ο Kashkari υποστήριξε ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οικονομία χτυπήθηκε με μια μορφή «υψηλής τιμολόγησης» από τις εταιρείες λόγω της απότομης αύξησης της ζήτησης καθώς επικράτησαν τα lockdown για τον COVID, σε συνδυασμό με ελλείψεις που δημιουργήθηκαν από τις διαταραγμένες αλυσίδες εφοδιασμού.

Όμως, σε αντίθεση με την «υψηλή τιμολόγηση» για τις εταιρείες μεταφορών, οι μισθοί των εργαζομένων δεν αυξήθηκαν με τον ίδιο ρυθμό. Αυτή η δυναμική προκάλεσε εκτίναξη του πληθωρισμού και των εταιρικών κερδών, ενώ οι πραγματικοί μισθοί μειώθηκαν.

Ο Kashkari είπε ότι ο λόγος για την «αποτυχία» της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ήταν ότι ο πληθωρισμός το περασμένο έτος οφειλόταν σε αυτή την άνοδο των τιμών που τα μοντέλα της δεν έλαβαν υπόψη, και όχι σε μια σφιχτή αγορά εργασίας ή αλλαγές στις προσδοκίες για τον πληθωρισμό των καταναλωτών – τις πιο κοινές πηγές ανόδου των τιμών κατά τις προηγούμενες περιόδους υψηλού πληθωρισμού.

«Σε αυτά τα μοντέλα, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργηθεί υψηλός πληθωρισμός», εξήγησε. «Είτε πρέπει να υποθέσουμε ότι η αγορά εργασίας είναι πολύ σφιχτή… είτε πρέπει να υποθέσουμε μια αλλαγή των προσδοκιών για τον πληθωρισμό. Αυτό είναι. Από ό,τι μπορώ να πω, τα μοντέλα μας φαίνονται ανεπαρκώς εξοπλισμένα για να χειριστούν μια θεμελιωδώς διαφορετική πηγή πληθωρισμού, συγκεκριμένα, σε αυτή την περίπτωση, τον πληθωρισμό της υψηλής τιμολόγησης».

Ο Kashkari συνέχισε λέγοντας ότι πιστεύει ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα θα πρέπει να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια «τουλάχιστον στις επόμενες συνεδριάσεις» λόγω της έλλειψης ικανότητας να προβλέψει με ακρίβεια τον πληθωρισμό. Η μείωση των επιτοκίων δεν θα πρέπει καν να ληφθεί υπόψη, πρόσθεσε, έως ότου οι αξιωματούχοι «πεισθούν» ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε «καλό δρόμο» προς τον στόχο του 2%.

«Δεδομένης της εμπειρίας της δεκαετίας του 1970, το λάθος που πρέπει να αποφύγει η FOMC – Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοιχτής Αγοράς είναι να μειώσει τα επιτόκια πρόωρα και στη συνέχεια να αναζωπυρωθεί ξανά ο πληθωρισμός», είπε, αναφερόμενος στην επιτροπή ανοιχτής αγοράς της Ομοσπονδιακής Τράπεζας που καθορίζει τα επίπεδα των επιτοκίων. «Αυτό θα ήταν ένα μεγάλο λάθος».

Ο Kashkari πρόσθεσε ότι το άρθρο του δεν είχε σκοπό να ασκήσει κριτική σε συναδέλφους αξιωματούχους της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, σημειώνοντας ότι και ο ίδιος έκανε λάθος για τον πληθωρισμό πέρυσι.

«Πρόκειται να είναι μια ειλικρινής αξιολόγηση του τι κάναμε λάθος και γιατί κάναμε λάθος, προκειμένου να ρίξουμε φως σε αυτά που πρέπει να μάθουμε στο μέλλον», έγραψε.