Η καταλυτική συμβολή του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην ενδυνάμωση των γυναικών

Η καταλυτική συμβολή του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην ενδυνάμωση των γυναικών
Two young women working together with laptop at the office Photo: pixabay.com
Της Αφροδίτης Σταθοπούλου*

Παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε παγκόσμιο επίπεδο στη χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών, οι πρόσφατες  διεθνείς μελέτες συνεχίζουν να επισημαίνουν την ύπαρξη του έμφυλου χάσματος  χρηματοοικονομικής γνώσης και κυρίως, χρηματοοικονομικής αυτοπεποίθησης, με αποτέλεσμα να περιορίζεται αισθητά ο ρόλος των γυναικών στη λήψη σημαντικών χρηματοοικονομικών αποφάσεων  τόσο σε μάκρο όσο και σε μίκρο επίπεδο.

Πιο συγκεκριμένα,  οι μελέτες των Bucher-Koenen et al. του 2017 και του 2021, με τίτλο: ‘’Fearless Woman: Financial Literacy and Stock Market Participation’’ και ‘’How Financially Literate Are Women? An Overview and New Insights’’ αντίστοιχα, έχουν αναδείξει τη σημαντική υστέρηση των γυναικών στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό και τη χρηματοοικονομική αυτοπεποίθηση, ένα φαινόμενο που οδηγεί εκούσια ή ακούσια στην περιθωριοποίησή τους και, κατ’ επέκταση, στην οικονομική τους εξάρτηση.

Η θεραπεία του προβλήματος έγκειται στη χρηματοοικονομική παιδεία και στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό (Driva  et al., 2016, Bottazzi & Lusardi 2020). 

Ως γνωστόν, ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός αναφέρεται στο σύνολο των γνώσεων και των δεξιοτήτων που απαιτούνται για τη λήψη ενημερωμένων χρηματοοικονομικών αποφάσεων πάνω σε θέματα όπως η αποταμίευση, η κατάρτιση προϋπολογισμού, οι επενδύσεις, και ο  χρηματοοικονομικός σχεδιασμός για το μέλλον. 

Σύμφωνα με τις προαναφερθείσες μελέτες και όχι μόνο, η δεξιότητα αυτή φαίνεται να  αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της χρηματοοικονομικής ανεξαρτησίας και το πλέον σημαντικό και αποτελεσματικό εφόδιο των γυναικών για τη διεκδίκηση της χρηματοοικονομικής τους ενδυνάμωσης. 

Πιο αναλυτικά:

  • Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός, εκτός από γνώσεις και δεξιότητες, συμβάλλει στην ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης των γυναικών, τη διεκδίκηση του ελέγχου της οικονομικής τους ζωής, και την αποτελεσματική διαχείριση των αποφάσεων που καλούνται να λάβουν σε κάθε στάδιο και σε κάθε μεταβατική περίοδο της ζωής τους, ώστε να βελτιστοποιήσουν την απόδοση των διαθέσιμων πόρων τους και να διασφαλίσουν τη χρηματοοικονομική τους ευημερία. Είτε ο στόχος είναι ο έλεγχος της οικονομικής διαχείρισης του νοικοκυριού, ένα νέο επιχειρηματικό εγχείρημα, ή ο έγκαιρος προγραμματισμός για την περίοδο της συνταξιοδότησης, ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός αποτελεί το κλειδί για την ευθυγράμμιση των αποφάσεων των γυναικών με τους στόχους και τις προσδοκίες τους.
  • Η χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών μέσω του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα σταθερότητας και ανθεκτικότητάς τους.  Τα πρόσφατα αρνητικά γεγονότα  στη σύγχρονη ιστορία, όπως η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η υγειονομική κρίση  που προκλήθηκε από την πανδημία του Covid-19,οι πόλεμοι,  οι πρόσφατες αυξήσεις των επιτοκίων και του κόστους δανεισμού του χρήματος,   καθώς και η τρέχουσα,  δυσανάλογη αύξηση του κόστους ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο, έχουν αναδείξει τη σημαντικότητα του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού ως απαραίτητη δεξιότητα των πολιτών για τον 21ο αιώνα. Η απαράμιλλη ανθεκτικότητα των χρηματοοικονομικά εγγράμματων ατόμων λειτουργεί ως δίχτυ ασφαλείας σε δύσκολες περιόδους, και συμβάλλει στην ψύχραιμη και αποτελεσματική διαχείριση οικονομικών προκλήσεων, στη λήψη συνετών χρηματοοικονομικών αποφάσεων, και στην αποφυγή κινήσεων που πηγάζουν από τον πανικό και τον φόβο, όπως η καταφυγή στο δανεισμό και η συσσώρευση χρεών, που  βλάπτουν τελικά  τη χρηματοοικονομική ευημερία.
  • Η προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού των γυναικών αποτελεί σημαντικό μοχλό ανάπτυξης και ευημερίας, λόγω των πολλαπλασιαστικών οφελών που δημιουργεί για την κοινωνία και την οικονομία. Οι χρηματοοικονομικά εγγράμματες γυναίκες μετεξελίσσονται σε έναν οργανικό κρίκο που ωθεί την καινοτομία και τη δημιουργία ευκαιριών, και, παράλληλα, έχει καταλυτικό ρόλο στην πρόοδο τη επιχειρηματικότητας, την αύξηση των επενδύσεων και την οικονομική ευημερία της οικογένειας και του νοικοκυριού.

Ποια είναι όμως τα εργαλεία όμως που μπορούν να συμβάλουν πραγματικά στον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό των γυναικών, και, κατ’ επέκταση, στη χρηματοοικονομική τους ενδυνάμωση;

    • Η πληροφόρηση και η χρηματοοικονομική εκπαίδευση είναι το παν! 
    • Ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης των γυναικών μέσω της επένδυσης στην χρηματοοικονομική γνώση και στον εαυτό τους 
    • Απενοχοποίηση της συζήτησης για τα χρήματα και άλλα θέματα προσωπικής χρηματοοικονομικής
  • Ανάπτυξη χρηματοοικονομικών και επενδυτικών προϊόντων που απευθύνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες των γυναικών

Η χρηματοοικονομική ενδυνάμωση των γυναικών μέσω του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού έχει σημαντικές προεκτάσεις που δεν περιορίζονται στο πλαίσιο του στόχου βιώσιμης ανάπτυξης για την επίτευξη της έμφυλης ισότητας, και την αναγνώριση των κοινωνικών δικαιωμάτων των γυναικών. 

Πρόκειται για ένα θέμα που έχει σωρευτικό αντίκτυπο στην κοινωνία, καθώς συμβάλλει καθοριστικά στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της ανθεκτικότητας, και, ως εκ τούτου, εξασφαλίζει το μέλλον και την ευημερία όχι μόνο της σημερινής  γενιάς, αλλά και των επόμενων.

*H Αφροδίτη Σταθοπούλου είναι υποψήφια Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Επιστημονική Συνεργάτις του Ινστιτούτου Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: