Οι κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα και το «θερμοκήπιο» του Impact Hub

Στην κοινωνική επιχειρηματικότητα στράφηκαν τα βλέμματα την εβδομάδα που μας πέρασε, λόγω της επίσκεψης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο impact hub Athens.

Η κοινωνική οικονομία, ως μοχλός ανάπτυξης, είναι κάτι πάντως που απασχολεί εδώ και αρκετά χρόνια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έρχεται να καλύψει εκείνα τα πεδία που δεν καλύπτει η οικονομία της αγοράς, βάζοντας την αναγκαία κοινωνική μεταβλητή σε μια εποχή γρήγορων αλλαγών λόγω της ψηφιοποίησης και της εξέλιξης της τεχνολογίας. Η κοινωνική οικονομία μπορεί να δημιουργήσει θέσεις εργασίας σε αυτήν την μεταβατική περίοδο, να αποτρέψει τον κοινωνικό αποκλεισμό, δίνοντας παράλληλα απαντήσεις και σε μείζονα θέματα επιβίωσης του πλανήτη.

Συνολικά στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση υπολογίζεται ότι λειτουργούν περισσότερες από 2 εκατομμύρια κοινωνικές επιχειρήσεις και συνεταιρισμοί, οι οποίες απασχολούν 14,5 εκατομμύρια εργαζόμενους και συνεισφέρουν στο 8% του ΑΕΠ.

Mέλημα αυτών των οργανισμών είναι, σε συνθήκες βιωσιμότητας, να ανταποκριθούν σε κοινωνικά προβλήματα και να συμβάλουν στην επίλυσή τους, να εντάξουν στην εργασία μέλη ευάλωτων ομάδων και να επανεπενδύσουν τα κέρδη τους σε νέες θέσεις εργασίας – ωστόσο, δεν υπάρχει ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο λειτουργίας τους.

Σήµερα στην Ελλάδα της κρίσης δραστηριοποιούνται πάνω από 1.000 κοινωνικές επιχειρήσεις, οι περισσότερες από τις οποίες έχουν τη µορφή συνεταιρισµών. Παρ΄ όλα αυτά, σύµφωνα µε πρόσφατη έρευνα του Thomson Reuters Foundation, η Ελλάδα βρίσκεται µόλις στην 39η θέση, ενώ οι ΗΠΑ θεωρούνται το καλύτερο κράτος για κοινωνική επιχειρηµατικότητα, µε τον Καναδά και τη Βρετανία να ακολουθούν.

Ένας από τους σηµαντικότερους εκπροσώπους στην Ελλάδα για την κοινωνική επιχειρηµατικότητα είναι το Impact Hub. Από το Λονδίνο µέχρι το Γιοχάνεσµπουργκ και από τη Σιγκαπούρη µέχρι στο Σαν Φρανσίσκο, σε περίπου 100 χώρες, το Impact Hub θεωρείται σήµερα η µεγαλύτερη παγκόσµια κοινότητα για την κοινωνική επιχειρηµατικότητα και καινοτοµία.

Οι ιδρυτές, ο Δηµήτρης Κοκκινάκης και η Σόφη Λάµπρου, µε την οµάδα του Impact Hub και το δίκτυο συνεργατών, παρέχουν στους επίδοξους κοινωνικούς επιχειρηµατίες της Ελλάδας µια ολοκληρωµένη σειρά προγραµµάτων που καλύπτουν τις ανάγκες εκπαίδευσης και ανάπτυξης από το στάδιο της αρχικής σύλληψης και της δόµησης του επιχειρηµατικού µοντέλου µέχρι την ανάπτυξη και τη βιωσιµότητα µιας κοινωνικής επιχείρησης.

Διαβάστε σχετικά: Γιατί η κοινωνική επιχειρηματικότητα μοιάζει μονόδρομος

Στα καλύτερα Impact Hubs παγκοσμίως

Σε έρευνα που πραγµατοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2016 στα 85 Impact Hubs του παγκόσµιου δικτύου, σε συνεργασία µε το WU – Vienna University of Economics and Business, το Impact Hub Athens ξεχώρισε σε όλες τις κατηγορίες για την ποιότητα των υπηρεσιών του, µε ποσοστά πολύ πάνω από τους µέσους όρους, στις τρεις
κεντρικές προτεραιότητες του Global Impact Hub Network [ INSPIRE – CONNECT – ENABLE ]. Το Impact Hub Athens κατατάχθηκε στην τρίτη θέση παγκόσµια στην Έµπνευση (Inspire), την πέµπτη στη Διασύνδεση (Connect) και την έκτη στην Ενδυνάµωση (Enable).

Όπως επισημαίνει ο Δημήτρης Κοκκινάκης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με το impact hub Athens γίνεται μία προσπάθεια να αλλάξει ο καθιερωμένος τρόπος λειτουργίας προτείνοντας ένα νέο οικονομικό μοντέλο.

«Βλέπουμε την επιχειρηματικότητα όπως τη γνωρίζουμε σήμερα που σημαίνει ότι χρησιμοποιεί διάφορα εργαλεία για να μπορεί να καταναλώνουμε, να παράγουμε, να συνδεόμαστε με άλλους, αλλά και να παράγουμε αξία, η οποία ανταποκρίνεται σε πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες και να είναι φιλική, βιώσιμη προς το περιβάλλον», τονίζει και προσθέτει: «Μιλάμε λοιπόν για μια πιο υπεύθυνη και βιώσιμη επιχειρηματική δράση, η οποία φέρνει κοντά τόσο ανθρώπους, οργανισμούς και πρωτοβουλίες, που θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα πράγματα. Προτείνουν έναν νέο τρόπο λειτουργίας με ένα καινούργιο αξιακό σύστημα, θα λέγαμε, τόσο βάζοντας μπροστά τη συνεργασία, βάζοντας την εμπιστοσύνη ως προς τους συνεργάτες μας, και βάζοντας και το θάρρος να δοκιμάσουμε καινούργια εργαλεία και να προτείνουμε νέους καινοτόμους τρόπους λειτουργίας μιας επιχείρησης».

Αυτό που κάνει το impact hub, όπως εξηγεί ο κ. Κοκκινάκης είναι να φέρει και να δημιουργήσει μια τέτοια κοινότητα αξιοποιώντας τη γνώση του καθένα ανεξάρτητα από το background που έχει και από την ειδίκευσή του, με την πρόθεση να δημιουργηθούν καινούργιες συνεργατικές πρωτοβουλίες ανάμεσα στους διαφορετικούς τομείς, αλλά και καθένας να μπορέσει να εξελίξει τη δράση του και το αντικείμενο του.

«Να το πάει στο επόμενο στάδιο, όπως λέμε μέσα, από την υποστήριξη τόσο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων μας, όσο και με τη διασύνδεση και με τη διεθνή κοινότητα, αλλά και με τοπικούς φορείς».

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, οι πρωτοβουλίες που βρίσκονται στάδιο της υλοποίησης απασχολούν κατά µέσο όρο 5,3 άτοµα σε έµµισθες θέσεις εργασίας, ενώ 62% από αυτές τις επιχειρήσεις δηµιούργησαν καινούργιες θέσεις εργασίας µέσα στο 2015.

Οι οργανισµοί που φιλοξενούνται στο Impact Hub Athens παρέχουν υπηρεσίες σε περισσότερους από 35.000 άµεσα ωφελούµενους, ενώ οι έµµεσα ωφελούµενοι υπολογίζονται κατά προσέγγιση +2.000.000 άτοµα.

Social Impact Award 2016: Οι ομάδες που ξεχώρισαν στον φετινό διαγωνισμό

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις στην πράξη

travel12: τουρισμός όλο το χρόνο, σε όλη την Ελλάδα

Η εταιρία «travel12» ξεκίνησε πριν μερικούς μήνες και ήδη «οι δουλειές της έχουν ανοίξει». Στοχεύει στην προσέλκυση ξένων ταξιδιωτών για όλα τα μέρη της Ελλάδας, όλο το χρόνο, σε αντίθεση με το κυρίαρχο μοντέλο, που θέλει την Ελλάδα καλοκαιρινό προορισμό. Η ομάδα της «travel12», συνεργάζεται με τοπικούς παράγοντες και επιχειρήσεις, προφέρει ολοκληρωμένες, βιωματικές ταξιδιωτικές εμπειρίες, οι οποίες προσαρμόζονται στις ανάγκες και τις επιθυμίες του ταξιδιώτη.

Ο ενδιαφερόμενος επισκέπτεται το σάιτ, συμπληρώνει ένα κουίζ, βγαίνει το προφίλ του. Η ομάδα τον κατευθύνει σε ένα πρόγραμμα, που συνδυάζει διάφορα στοιχεία. Είναι κάτι, που είναι δύσκολο να το κάνει μόνος του, ψάχνοντας σε 500 μεριές, σε έναν τόπο που δεν γνωρίζει.

Για παράδειγμα μια ξενάγηση στην Επίδαυρο, που θα παρέχει και θεατρικό παιχνίδι, βόλτα στην Αθήνα με επίκεντρο τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά της χαρακτηριστικά, φωτογραφική εξόρμηση, street art, επισκέψεις σε τοπικές μονάδες παραγωγής φέτας, ελαιόλαδου, πιτών, συμμετοχή σε παραδοσιακά τοπικά έθιμα, δραστηριότητες για παιδιά, ράφτινγκ, πεζοπορία, ποδηλασία κλπ. Μπορεί κανείς, πχ, να ζήσει σαν βοσκός για μια μέρα.

Οι υπηρεσίες μπορεί να είναι και εξατομικευμένες. Για παράδειγμα, πρόσφατα, περιγράφει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Μυλωνάς, τέσσερις μαραθωνοδρόμοι από την Κίνα τους ζήτησαν μια «αυθεντική εμπειρία Μαραθωνίου». Εμείς, αντίστοιχα τους προτείναμε επίσκεψη στο Μαραθώνα, συνάντηση με προπονητή, πληροφορίες για την διατροφή των αρχαίων, την ιστορία κλπ.

Η φιλοσοφία της «travel12» βασίζεται στις παρακάτω αρχές: ορθή και βιώσιμη αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, ανάπτυξη συνεργιών σε τοπικό και θεματικό επίπεδο για την περαιτέρω ανάπτυξη τεχνογνωσίας και διάχυση των ωφελειών, παροχή υπηρεσιών ποιότητας, με συνέπεια και διαφάνεια, σε δίκαιη τιμή.

«Η Ελλάδα έχει τόσα πράγματα να αναδείξει, που κι εμείς, οι ντόπιοι, συχνά δεν τα γνωρίζουμε. Για παράδειγμα, η Ελευσίνα έχει μεγάλη ιστορία και έναν θαυμάσιο αρχαιολογικό χώρο και οι Ευρωπαίοι την ψήφισαν Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, ενώ πολλοί από εμάς δεν το ξέρουμε», λέει ο κ. Μυλωνάς.

Η «travel12» στοχεύει στη διεύρυνση της λεγόμενης «τουριστικής περιόδου». Ο τουρισμός «των τεσσάρων μηνών» (Ιούνιο ως Σεπτέμβρη), αποφέρει τεράστια κέρδη σε λίγα μέρη, οι προσφερόμενες υπηρεσίες συχνά είναι υπερτιμημένες και ποιοτικά υπό του μηδενός, ενώ κάποια νησιά «βουλιάζουν» από τους χιλιάδες τουρίστες, κάνοντας τη ζωή ανυπόφορη. Εμείς προτείνουμε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο τόσο για τη τοπική κοινωνία, όσο και για τους επισκέπτες, εξηγεί ο κ. Μυλωνάς. Επίσης, ένας τουρίστας, που θα πάει στη Σαντορίνη, έτσι κι αλλιώς, μπορεί να δει και πέντε πράγματα ακόμα κάπου αλλού, αν έχει αυτή τη δυνατότητα. «Πια, το ζητάει αυτό ο κόσμος, ο τρόπος ταξιδιού έχει αλλάξει, δεν αρκείται στα αξιοθέατα, κουράζεται από τα 50μελή γκρουπ και τον ξεναγό με το μικρόφωνο», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μυλωνάς.

Στην παρούσα φάση, οι περιοχές που προσφέρονται υπηρεσίες είναι η Αττική, ο Ν. Χανίων, το Ναύπλιο και ευρύτερα ο Ν. Αργολίδας και η περιοχή της Νεμέας – ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη και η ανάπτυξη των υπηρεσιών στα Ζαγοροχώρια.

Alternative Athens: όπου πηγαίνουν οι τουρίστες, εμείς από την άλλη

Μια εταιρία, που συνεργάζεται με την «travel 12» στις προσφερόμενες δραστηριότητες στην Αθήνα, και πρωτοπόρα στο είδος της, είναι η «Alternative Athens», η οποία ιδρύθηκε το 2013.

«Ταξίδευα από πάντα πολύ και με ενδιέφερε να βλέπω, πώς ζουν οι ντόπιοι. Να μπω σε ένα σπίτι, να μάθω πώς μαγειρεύουν τα φαγητά τους, να πάω στα μαγαζιά τους», αναφέρει η Τίνα Κυριάκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Και, σκέφτηκε, γιατί δεν κάνω για την πόλη μου, αυτά που αναζητώ στα ταξίδια;

Όλα στην Αθήνα για έναν τουρίστα επικεντρώνονται στην Ακρόπολη και τριγύρω, συνεχίζει. Η Αθήνα είναι πολύ ενδιαφέρουσα, αλλά θέλει κάποιον να στη δείξει. Το δικό μας μότο είναι «όπου πηγαίνουν οι τουρίστες, εμείς από την άλλη».

Βασικές θεματικές της ομάδας είναι: δοκιμή ελληνικών φαγητών, κρασιών και ροφημάτων (πχ τσάι του βουνού), με πληροφορίες για τη ιστορία, την καταγωγή, πχ «η μπουγάτσα γιατί λέγεται έτσι;» είτε σε ταβέρνες, είτε σε σπίτια ντόπιων, μαθήματα μαγειρικής, η ιστορία της Αθήνας μέσα από τη μυθολογία, η αρχαία και μοντέρνα Αθήνα, οι ολυμπιακοί αγώνες με φυσική άσκηση και ιστορία (γιατί υπήρχαν τα αθλήματα, ποια η χρησιμότητά τους, γιατί έτρεχαν με πανοπλία;), βόλτα σε τέσσερις αθηναϊκές γειτονιές, γνωριμία με την street art, τους Έλληνες σχεδιαστές μόδας, αξεσουάρ, κοσμημάτων, αντικειμένων, νυχτερινή ζωή, και για γκέι και λεσβίες, εξερεύνηση της αττικής φύσης, κ.α.

2+1=2: δίκαιη μόδα, για τους εργαζόμενους και τους καταναλωτές

Η Βαλίσια Γκότση και η Στέλλα Παναγιωτοπούλου, σχεδιάστριες μόδας αμφότερες, από τον Ιανουάριο του 2017 ίδρυσαν την εταιρία «2+1=2», που έχει ως κέντρο «την ηθική, συνειδητή μόδα», όπως υπογραμμίζουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Ουσιαστικά στεκόμαστε ενάντια σε αυτό που λέμε “μόδα”», εξηγεί η Στέλλα. Επιθυμούν τα ρούχα να αντέχουν στο χρόνο, από καλά υλικά, να μην φοριούνται μόνο μια σεζόν και οι εργαζόμενοι να αμείβονται σωστά. «Όταν ένα μπλουζάκι πωλείται 5 ευρώ, δεν αντιπροσωπεύει την αξία του ρούχου και έχει άμεσο αντίκτυπο στον εργαζόμενο στην Κίνα, την Ινδία, το Μπαγκλαντές. Για την ακρίβεια “το ρούχο χρεώνεται στον εργαζόμενο”. Επίσης, η ποιότητά του βαμβακιού είναι χαμηλή». λέει η Στέλλα.

Φροντίζουν τα ρούχα να κατασκευάζονται από οργανικές πρώτες ύλες, δουλεύουν με ανθρώπους, που τους ξέρουν και τους εμπιστεύονται και οι παραγωγές γίνονται τοπικά, προσθέτει η Βαλίσια. Επίσης, δεν προχωρούν σε μεγάλες παραγωγές, γιατί αυτό σημαίνει πολλά υφάσματα, που μετά γίνονται ρύποι.

Οι φιλοσοφία της εταιρίας είναι ο «νομαδισμός». Κάθε συλλογή είναι και μια διαφορετική πόλη, η Κοπεγχάγη, η Αγία Πετρούπολη και η Πράγα ως τώρα. Εμπνέονται από την αρχιτεκτονική, τον κινηματογράφο, τη μουσική κάθε μέρους και αυτό αποτυπώνεται στα έργα τους. Για παράδειγμα, από την Αγία Πετρούπολη επηρεάστηκαν από το ρεύμα της ρώσικης πρωτοπορίας.

Με πληροφορίες από ΕΟΚΕ, ΑΠΕ – ΜΠΕ, impact hub athens

Διαβάστε περισσότερα για το impact hub athens ΕΔΩ