Η κλιματική κρίση εκτοξεύει το χρέος σε 50 χώρες – Τι αποκαλύπτει έρευνα
Τα νέα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η οργάνωση Debt Justice, τα οποία υπολογίστηκαν από στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ, δείχνουν ότι οι πληρωμές εξωτερικού χρέους θα διαμορφωθούν στο υψηλότερο επίπεδο από το 1990 τουλάχιστον. Μεγαλύτερες θα είναι οι επιπτώσεις για τις χώρες που είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι 50 χώρες που είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή δαπανούν σήμερα τέσσερις φορές περισσότερα χρήματα για πληρωμές εξωτερικού χρέους από ό,τι το 2010. Οι υψηλές πληρωμές χρέους εμποδίζουν τις χώρες να επενδύσουν σε μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής έκτακτης ανάγκης.
Για να αντιληφθούν το πρόβλημα θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι πληρωμές εξωτερικού χρέους αναμένεται να φτάσουν κατά μέσο όρο τουλάχιστον το 15,5% των κρατικών εσόδων. Αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο στα αρχεία που ξεκινούν από το 1990. Οι πληρωμές εξωτερικού χρέους θα είναι πάνω από τέσσερις φορές υψηλότερες το 2024 από ό,τι το 2010.
Αυτός ο μέσος όρος είναι ο διάμεσος μέσος όρος, ο οποίος αφαιρεί τον αντίκτυπο των μεγάλων και μικρών ακραίων τιμών. Ο μέσος όρος ακολουθεί παρόμοιο μοτίβο, αλλά με πιο άγριες διακυμάνσεις και μια κορυφή υψηλότερη από τα σημερινά επίπεδα το 1995 (λόγω των απίστευτα υψηλών πληρωμών της Ζάμπια εκείνο το έτος). Τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας αφορούν πληρωμές εξωτερικού χρέους για δάνεια που έχουν συναφθεί έως το τέλος του 2022. Τα στοιχεία για το 2023 και το 2024 θα μπορούσαν επομένως να είναι υψηλότερα εάν υπάρχουν πληρωμές για δάνεια που έχουν συναφθεί μετά το 2022, κατά τα έτη αυτά.
Για το θέμα η Heidi Chow, εκτελεστική διευθύντρια της Debt Justice, δήλωσε: «Τα επίπεδα ρεκόρ χρέους συνθλίβουν την ικανότητα των πιο ευάλωτων χωρών να αντιμετωπίσουν την έκτακτη ανάγκη για το κλίμα. Χρειαζόμαστε ένα γρήγορο και αποτελεσματικό πρόγραμμα ελάφρυνσης του χρέους για να διαγράψουμε τα χρέη σε ένα βιώσιμο επίπεδο. Το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να διαδραματίσει το ρόλο του νομοθετώντας για να διασφαλίσει τη συμμετοχή των ιδιωτών δανειστών στις διεθνείς συμφωνίες ελάφρυνσης του χρέους».
Για τις χώρες που καλύπτονται από τα στοιχεία, το 38% των εξωτερικών πληρωμών τόκων τους είναι σε ιδιώτες δανειστές, το 35% σε πολυμερείς οργανισμούς, το 14% στην Κίνα και το 13% σε άλλες κυβερνήσεις. Η Ζάμπια κήρυξε εθνική καταστροφή λόγω της ξηρασίας που πλήττει τη χώρα. Μετά από τρεισήμισι χρόνια διαπραγματεύσεων, η κυβέρνηση της Ζάμπια μόλις σφράγισε μια συμφωνία αναδιάρθρωσης του χρέους με ορισμένους από τους ιδιώτες δανειστές της. Η συμφωνία προβλέπει ότι οι τράπεζες και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων θα αποπληρώσουν 13% περισσότερα από τις κυβερνήσεις, παρά το γεγονός ότι αρχικά δανείζονταν με υψηλότερα επιτόκια. Η Ζάμπια πρέπει ακόμη να καταλήξει σε συμφωνία με άλλους ιδιώτες δανειστές.
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας για το χρέος, η Ζάμπια θα πρέπει να καταβάλει στους ομολογιούχους, συμπεριλαμβανομένης της BlackRock, 450 εκατ. δολ. φέτος.
«Είναι εξωφρενικό το γεγονός ότι οι πιστωτές της Ζάμπια απαίτησαν μια συμφωνία όπου θα έχουν τεράστιες αυξήσεις στις πληρωμές χρέους αν τα πράγματα πάνε καλά, αλλά δεν θα έχουν απώλειες αν η Ζάμπια πληγεί από καταστροφές όπως η ξηρασία. Τα 450 εκατομμύρια δολάρια που θα πάνε στους ομολογιούχους φέτος είναι χρήματα που θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της εθνικής καταστροφής», δήλωσε ο Tim Jones, επικεφαλής της πολιτικής της Debt Justice. Σύμφωνα με τον ίδιο «εκτός από τη διαγραφή του χρέους, οι πλούσιες χώρες πρέπει επειγόντως να πληρώσουν το χρέος τους για το κλίμα, παρέχοντας επαρκή χρηματοδότηση για το κλίμα βάσει επιχορηγήσεων».
