Η Κομισιόν «μάζεψε» την ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ για το 2023 – Πιέσεις από τον κατώτατο μισθό
Σε μικρή υποβάθμιση των προβλέψεων για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας εντός του 2023 προχώρησε η Κομισιόν την Πέμπτη, εκτιμώντας πως η οικονομία της χώρας μας «έτρεξε» με ρυθμό 2,2% για το περασμένο έτος σύμφωνα με τις οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σημειώνεται πως στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν προβλεπόταν ανάπτυξη 2,3% για την Ελλάδα στο σύνολο του 2023.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Κομισιόν:
Η αύξηση της κατανάλωσης μειώθηκε σημαντικά
Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας εκτιμάται ότι θα έχει αυξηθεί κατά 2,2% το 2023, ελαφρώς χαμηλότερα από ό,τι στις φθινοπωρινές προβλέψεις. Μετά την έντονη ανάκαμψη το 2022, η αύξηση της κατανάλωσης μειώθηκε σημαντικά, αλλά παρέμεινε ένας από τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης πέρυσι.Παρά τις αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, οι επενδύσεις συνέβαλαν σημαντικά, χάρη στην έντονη οικοδομική δραστηριότητα και την εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRP).Η βραδύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη των βασικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας στην ΕΕ επιβάρυνε την αύξηση των εξαγωγών, παρόλα αυτά οι καθαρές εξαγωγές είχαν θετική συμβολή στην ανάπτυξη.
Οικονομία το 2024 και το 2025
Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές σταθερή στο 2,3% το 2024 και το 2025, σε γενικές γραμμές όπως αναμενόταν το φθινόπωρο. Η πραγματική κατανάλωση αναμένεται να επεκταθεί με παρόμοιους ρυθμούς όπως και το 2023, με αποτέλεσμα ελαφρώς χαμηλότερη συμβολή στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ. Οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά καθώς η εφαρμογή του RRP επιταχύνεται και καθώς οι συνθήκες χρηματοδότησης χαλαρώνουν.
Η σύνθεση των ακαθάριστων επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου αναμένεται να μετατοπιστεί από τις κατασκευές σε πιο παραγωγικές επενδύσεις, όπως ο εξοπλισμός και τα μηχανήματα. Ωστόσο, οι επενδύσεις είναι πιθανό να προκαλέσουν υψηλότερη ζήτηση εισαγωγών τόσο για αγαθά όσο και για υπηρεσίες, γεγονός που αναμένεται να μειώσει τη θετική συμβολή των καθαρών εξαγωγών το 2024-25.
Πληθωρισμός
Ο ετήσιος πληθωρισμός βάσει του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) μετριάζεται στο 4,2% το 2023. Ο υποκείμενος πληθωρισμός χωρίς τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων ήταν σημαντικά υψηλότερος, στο 5,3% κατά μέσο όρο το 2023, αλλά μειώθηκε κάτω από το επίπεδο του πληθωρισμού βάσει του ΕνΔΤΚ έως τον Δεκέμβριο του 2023. Αυτό αντανακλά τη σταδιακή άμβλυνση των πιέσεων της ζήτησης στις βασικές τιμές και τη χαμηλότερη από την αναμενόμενη μετακύλιση των προηγούμενων σοκ στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων.
Η σύσφιξη της αγοράς εργασίας, σε συνδυασμό με την πρόσφατα ανακοινωθείσα αύξηση του κατώτατου μισθού (από τον Απρίλιο του 2024), αναμένεται να ασκήσει κάποιες ανοδικές πιέσεις στις τιμές, οι οποίες θα αντισταθμίσουν εν μέρει τον αντίκτυπο των χαμηλότερων τιμών της ενέργειας στον πληθωρισμό. Συνολικά, ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ αναμένεται να μειωθεί σταδιακά το 2024 και το 2025, σε 2,7% και 2% αντίστοιχα. Αυτό είναι οριακά χαμηλότερο από ό,τι στις φθινοπωρινές προβλέψεις και για τα δύο έτη.
«Μάζεμα» και στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης
Για το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, η Κομισιόν αναμένει πως θα διαμορφωθεί στο 0,5% για το 2023 έναντι της προηγούμενης εκτίμησης για ανάπτυξη 0,6%.
Για το 2024 η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται στο 0,8% (έναντι πρόβλεψης 1,2% προηγουμένως), ενώ για το 2025 αναμένεται ανάπτυξη 1,5%.
Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιβραδυνθεί ταχύτερα από ό,τι προβλεπόταν το φθινόπωρο.Στην ΕΕ, ο ΕνΔΤΚ προβλέπεται να μειωθεί από 6,3% το 2023 σε 3,0% το 2024 και 2,5% το 2025.Στη ζώνη του ευρώ, αναμένεται να επιβραδυνθεί από 5,4% το 2023 σε 2,7% το 2024 και σε 2,2% το 2025.
Η ανάπτυξη θα ανακάμψει το 2024 μετά από ένα αδύναμο ξεκίνημα του έτους
Το 2023, η ανάπτυξη ανακόπηκε από τη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, την έντονη νομισματική σύσφιξη, τη μερική απόσυρση της δημοσιονομικής στήριξης και την πτώση της εξωτερικής ζήτησης. Αφού απέφυγε οριακά μια τεχνική ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, οι προοπτικές για την οικονομία της ΕΕ το πρώτο τρίμηνο του 2024 παραμένουν αδύναμες.
Ωστόσο, η οικονομική δραστηριότητα εξακολουθεί να αναμένεται να επιταχυνθεί σταδιακά φέτος. Καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να υποχωρεί, η αύξηση των πραγματικών μισθών και η ανθεκτική αγορά εργασίας αναμένεται να στηρίξουν την ανάκαμψη της κατανάλωσης.
Παρά την πτώση των περιθωρίων κέρδους, οι επενδύσεις αναμένεται να επωφεληθούν από τη σταδιακή χαλάρωση των πιστωτικών συνθηκών και τη συνεχιζόμενη εφαρμογή της διευκόλυνσης ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Επιπλέον, το εμπόριο με τους ξένους εταίρους αναμένεται να ομαλοποιηθεί, μετά από μια αδύναμη επίδοση πέρυσι.
Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να σταθεροποιηθεί από το δεύτερο εξάμηνο του 2024 έως το τέλος του 2025.
Ταχύτερη από την αναμενόμενη μείωση του πληθωρισμού
Η μείωση του συνολικού πληθωρισμού το 2023 ήταν ταχύτερη του αναμενόμενου, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών της ενέργειας.Με την επιβράδυνση της δραστηριότητας, η χαλάρωση των πιέσεων στις τιμές το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους επεκτάθηκε και σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες.
Τα χαμηλότερα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα του πληθωρισμού τους τελευταίους μήνες, οι χαμηλότερες τιμές των ενεργειακών πρώτων υλών και η ασθενέστερη οικονομική δυναμική έθεσαν τον πληθωρισμό σε πιο απότομη καθοδική πορεία από ό,τι αναμενόταν στις φθινοπωρινές προβλέψεις.
Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, η λήξη των μέτρων στήριξης της ενέργειας σε όλα τα κράτη μέλη και το υψηλότερο κόστος ναυτιλίας μετά τις εμπορικές διαταραχές στην Ερυθρά Θάλασσα αναμένεται να ασκήσουν κάποιες ανοδικές πιέσεις στις τιμές, χωρίς να εκτροχιάσουν τη διαδικασία μείωσης του πληθωρισμού.Μέχρι το τέλος του χρονικού ορίζοντα προβολής, ο γενικός πληθωρισμός της ζώνης του ευρώ αναμένεται να διαμορφωθεί λίγο πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ, με τον πληθωρισμό της ΕΕ να είναι μια κλάση υψηλότερος.
Αυξημένη αβεβαιότητα εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων
Η παρούσα πρόβλεψη περιβάλλεται από αβεβαιότητα εν μέσω παρατεταμένων γεωπολιτικών εντάσεων και του κινδύνου περαιτέρω διεύρυνσης των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή. Η αύξηση του κόστους ναυτιλίας στον απόηχο των εμπορικών διαταραχών στην Ερυθρά Θάλασσα αναμένεται να έχει μόνο οριακή επίπτωση στον πληθωρισμό. Περαιτέρω διαταραχές θα μπορούσαν, ωστόσο, να οδηγήσουν σε νέες εμπλοκές στον εφοδιασμό που θα μπορούσαν να πνίξουν την παραγωγή και να ωθήσουν τις τιμές προς τα πάνω.
Σε εγχώριο επίπεδο, οι κίνδυνοι για τις βασικές προβολές για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό συνδέονται με το κατά πόσον η κατανάλωση, η αύξηση των μισθών και τα περιθώρια κέρδους υπολείπονται ή υπερβαίνουν τις προσδοκίες, καθώς και με το πόσο υψηλά παραμένουν τα επιτόκια και για πόσο χρονικό διάστημα.Οι κλιματικοί κίνδυνοι και η αυξανόμενη συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων εξακολουθούν επίσης να αποτελούν απειλή.
