Η μετά-Brexit εποχή, οι ευρωβουλευτές και ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής στο επίκεντρο της άτυπης Συνόδου

H μετά-Brexit εποχή θα απασχολήσει τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής, αν και αυτή τη φορά θα επικεντρωθούν σε πιο πρακτικά ζητήματα, όπως η μείωση των εδρών του Ευρωκοινοβουλίου αλλά και η «τρύπα» στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Στα ζητήματα που άπτονται των Ευρωεκλογών του 2019 υπάρχει ευρεία συμφωνία μεταξύ των «27» (η πρωθυπουργός της Βρετανίας δεν έχει προσκληθεί) να μειωθούν μετά το Brexit οι έδρες από 751 σε 705, σε συνέχεια και της απόρριψης από το Ευρωκοινοβούλιο της πρότασης για υπερεθνικά ευρωψηφοδέλτια.

Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία διορισμού του προέδρου της Επιτροπής, οι απόψεις των ηγετών σχετικά με την πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου να αναλαμβάνει τη θέση αυτή απαραιτήτως ένας από τους υποψηφίους που θα ορίσουν τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα (ο λεγόμενος Spitzenkandidaten, στα γερμανικά), ποικίλλουν. Αντίθετοι είναι κυρίως οι ηγέτες που δεν ανήκουν σε καμία πολιτική οικογένεια, όπως ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν. Ως εκ τούτου, παρ’ όλο που φαίνεται ότι θα προχωρήσει και πάλι αυτή η διαδικασία, όπως και το 2014, τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι θα αποφασίσουν εάν θα δώσουν τη θέση στον εκλεκτό του ευρωκοινοβουλίου ή σε κάποιον άλλο. Όπως εξηγούσε ευρωπαϊκή πηγή, θα ληφθούν υπόψη και άλλες παράμετροι προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή «ισορροπία», όπως η εθνικότητα του υποψηφίου ή και το φύλο.

Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2020 θα βρεθεί στο επίκεντρο του δεύτερου μέρους της συνεδρίασης. Πρόκειται για ένα αρκετά «διχαστικό», όπως το χαρακτήριζε Ευρωπαίος αξιωματούχος, θέμα καθώς οι διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών που συνεισφέρουν περισσότερο στον κοινό ευρωπαϊκό κορβανά και αυτών που λαμβάνουν περισσότερα κονδύλια είναι μεγάλες.

Ειδικότερα, οι δύο βασικές «προκλήσεις», αυτήν τη φορά είναι αφενός ότι οι προτεραιότητες της ΕΕ έχουν αλλάξει και προβλέπονται μετατοπίσεις κονδυλίων από την Κοινή Αγροτική Πολιτική και, ενδεχομένως, τα Διαρθρωτικά Ταμεία, στην άμυνα και την αντιμετώπιση του προσφυγικού και αφετέρου η «τρύπα» στον προϋπολογισμό της ΕΕ λόγω Brexit. Αυτή κάποιοι ζητούν να καλυφθεί από μεγαλύτερες συνεισφορές των πλουσιότερων χωρών αλλά και από ίδιους πόρους της ΕΕ. «Η πλειοψηφία των κρατών-μελών θέλουν να αυξηθούν οι συνεισφορές στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Αλλά η μειοψηφία που είναι κατά, είναι αρκετά αποφασισμένη» έλεγε χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Ένα ακόμα ζήτημα που θα τεθεί σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η σύνδεση των χρηματοδοτήσεων με κάποιες προϋποθέσεις, όπως το κράτος δικαίου και η λειτουργία του δικαστικού συστήματος. Μετά τις εξελίξεις στην Πολωνία, αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς είναι από τα θέματα που προκαλούν την αντίδραση πολλών χωρών, κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, σε αυτό το στάδιο δεν πρόκειται να ληφθούν αποφάσεις. Η Επιτροπή αναμένεται να καταθέσει την τελική της πρότασή της το Μάιο του 2018, ενώ είναι ανοιχτό ακόμα εάν οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν πριν τις Ευρωεκλογές ή μετά.