Η νέα συγχώνευση του Έλον Μασκ: Φιλόδοξο εγχείρημα ή υπερτιμημένη συμφωνία;
Ο Elon Musk είναι, μεταξύ άλλων, ο βασιλιάς των συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη. Πριν από σχεδόν μια δεκαετία, η Tesla εξαγόρασε τη SolarCity, μια startup καθαρής ενέργειας που υποστηριζόταν από τον ίδιο και τον αδελφό του. Τώρα, ο δισεκατομμυριούχος συγχωνεύει την xAI με την X, πρώην Twitter, μέσω μιας συμφωνίας ανταλλαγής μετοχών. Η συναλλαγή αποτιμά την xAI στα 80 δισ. δολάρια και την X στα 33 δισ. δολάρια, με τη συνολική αποτίμηση να φτάνει τα 113 δισ. δολάρια.
Από βιομηχανική σκοπιά, η ενοποίηση αυτών των εταιρειών μπορεί να έχει νόημα. Η μία είναι ένα ώριμο κοινωνικό δίκτυο, ενώ η άλλη μια startup τεχνητής νοημοσύνης με εκρηκτική ανάπτυξη. Ωστόσο, το chatbot Grok της xAI τροφοδοτείται από τα δεδομένα του X, ενώ παράλληλα προωθείται εντατικά στους χρήστες του.
Οι τεράστιες αποτιμήσεις που αποδίδονται στις δύο εταιρείες έχουν προκαλέσει ερωτήματα. Ωστόσο, και οι δύο είναι ιδιωτικές και ελέγχονται αυστηρά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, τα νούμερα είναι λιγότερο διαφωτιστικά σε σχέση με τις δημόσιες εταιρείες, όπου η αποτίμηση προκύπτει από την καθημερινή διαπραγμάτευση. Στις συγχωνεύσεις με ανταλλαγή μετοχών, το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ο λόγος ανταλλαγής και όχι οι αποτιμήσεις. Αυτός καθορίζει το ποσοστό που θα λάβουν οι μέτοχοι κάθε εταιρείας στη νέα οντότητα. Στην προκειμένη περίπτωση, οι μέτοχοι της xAI λαμβάνουν περίπου το 70%, ενώ εκείνοι της X το υπόλοιπο 30%.
Το αν αυτός ο διαμοιρασμός είναι δίκαιος είναι δύσκολο να προσδιοριστεί. Η xAI έχει ελάχιστα έσοδα, αλλά μεγάλες προοπτικές. Πριν από μερικούς μήνες, η αγορά την αποτιμούσε στα 45 δισ. δολάρια, κάνοντας τη νέα αποτίμηση των 80 δισ. να φαίνεται ιδιαίτερα γενναιόδωρη. Η εταιρεία επωφελείται από τον ενθουσιασμό που προκαλεί η τεχνολογία της.
Στο μεταξύ, στην X επικρατεί έντονη επενδυτική κινητικότητα. Οι τράπεζες πούλησαν πρόσφατα το χρέος της στην ονομαστική του αξία, μια εντυπωσιακή ανάκαμψη σε σύγκριση με τα δυσμενή επίπεδα διαπραγμάτευσης στα τέλη του 2024. Ο Musk επίσης συγκέντρωσε νέο μετοχικό κεφάλαιο περίπου στην ίδια αποτίμηση που δίνεται στην X στη συγχώνευση. Τα ετήσια κέρδη EBITDA, αν και με πολλές αναπροσαρμογές, είναι μόλις 1,2 δισ. δολάρια – σχεδόν όσα και οι ετήσιες πληρωμές τόκων – κάτι που συνεπάγεται επιχειρηματική αξία άνω των 35 φορές το EBITDA, ιδιαίτερα υψηλή για μια εταιρεία που εξαρτάται από τη στάσιμη διαφημιστική της δραστηριότητα.
Και οι δύο εταιρείες έχουν κοινούς μετόχους, ξεκινώντας από τον Musk, αλλά και επενδυτικά κεφάλαια. Ο ίδιος, μάλιστα, παραχώρησε το 25% των μετοχών της xAI σε επενδυτές που τον υποστήριξαν στην εξαγορά του Twitter. Αν η σχέση ανταλλαγής αποδειχθεί άνιση, τουλάχιστον αυτοί θα βρεθούν και στις δύο πλευρές της συμφωνίας. Οι μέτοχοι που κατέχουν μετοχές μόνο στη μία από τις δύο εταιρείες θα εξετάσουν πιο προσεκτικά το πώς κατανέμεται η αξία της συγχώνευσης.
Με δεδομένο ότι τόσο η xAI όσο και η X φαίνεται να επωφελούνται από σοβαρή πληθωριστική αποτίμηση, η αναλογία της συγχώνευσης μπορεί, κατά τύχη, να έχει μια λογική, ακόμα κι αν οι απόλυτες αποτιμήσεις δεν πείθουν. Σε κάθε περίπτωση, ο Musk ελέγχει και τις δύο εταιρείες και σχεδόν σίγουρα έχει τον τελευταίο λόγο.
