Η πορεία προς την επαγγελματική καταξίωση: Τι πρέπει να προσέξουμε σε κάθε μας ηλικία
Από τη Βερώνη Παπατζήμου*
Για περισσότερα από 25 χρόνια, έχω βοηθήσει αρκετές εκατοντάδες επαγγελματίες να κάνουν το επόμενο τους βήμα στην εργασιακή τους πορεία. Αυτοί οι εργαζόμενοι, ανεξαρτήτως ηλικίας και θέσης στην ιεραρχία, συχνά αντιμετωπίζουν την πίεση να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο της καριέρας τους γρήγορα και χωρίς να έχει προηγηθεί ένας μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Το παρόν άρθρο στοχεύει να αναδείξει την ανάγκη του προγραμματισμού της καριέρας, ανεξαρτήτως ηλικίας και επιπέδου.
Λαμβάνοντας υπόψη ένα μακροχρόνιο πλάνο καριέρας που αναθεωρείται σε τακτά χρονικά διαστήματα διασφαλίζεται ότι ο εργαζόμενος διατηρεί τον έλεγχο και κατευθύνει προγραμματισμένα τις επιλογές του. Για το νέο εργαζόμενο, αυτή η ανάγκη είναι ακόμη πιο κρίσιμη, δεδομένου του αριθμού των θέσεων εργασίας που καλείται να αναλάβει στο σύνολο του εργασιακού του βίου.
Ένα καλό μακροχρόνιο πλάνο συνήθως περιλαμβάνει τα παρακάτω βήματα:
Προσδιορισμός σταδίων εργασιακού βίου για ρεαλιστική αξιοποίηση των επιλογών.
Υπάρχουν 4 στάδια με διαφορά μίας δεκαετίας το καθένα, στον εργασιακό βίο των 40 ετών.
Α. Στάδιο 1ο : Από την αρχή της καριέρας μέχρι τα 35 έτη
Το στάδιο αυτό χαρακτηρίζεται από τη διάθεση που έχουν οι περισσότεροι να «πειραματιστούν» σε διαφορετικούς ρόλους, να μάθουν από τα λάθη τους και να διευρύνουν τους ορίζοντες τους. Η αγορά είναι ανοιχτή να τους δώσει όλες αυτές τις εναλλακτικές.
Β. Στάδιο 2ο: 35 – 45 ετών
Στάδιο που δίνονται συνήθως πολλές και αξιόλογες ευκαιρίες. Εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος να εκληφθεί ότι αυτές οι ευκαιρίες θα είναι πάντα διαθέσιμες, αυτό όμως δεν είναι ρεαλιστικό και για αυτό οι επιλογές πρέπει να είναι προσεκτικές.
Γ. Στάδιο 3ο: 45 – 55 ετών
Η καριέρα στο στάδιο αυτό έχει μπει για τα καλά στη φάση της ωριμότητας και στατιστικά οι ευκαιρίες θα είναι λιγότερες. Θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε ό,τι παρακινεί και αρέσει στον εργαζόμενο ώστε να συνεχίσει την εξέλιξη του ακολουθώντας τις τάσεις της αγοράς. Υπάρχει μεγάλη εμπειρία και ευρύτητα αντίληψης των θεμάτων με τα οποία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην εταιρεία που εργάζεται.
Δ. Στάδιο 4ο: 55 και άνω
Εδώ, παλαιότερα θα λέγαμε ότι αρχίζει η προετοιμασία συνταξιοδότησης. Σήμερα, με περισσότερα από 10 χρόνια εργασίας μπροστά του, ο εργαζόμενος δεν πρέπει να εφησυχάσει. Είναι η περίοδος που είναι πιο ευάλωτος και πρέπει να συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις ώστε να μη δημιουργηθεί κενό με τις απαιτήσεις του ρόλου. Προγράμματα reverse mentoring μπορούν να βοηθήσουν στην παρακολούθηση των απαιτήσεων της εποχής. Επίσης, η συμμετοχή του σε προγράμματα mentoring μπορεί να βοηθήσει τους νεότερους με την εμπειρία του.
Παρακολούθηση των εξελίξεων και διεύρυνση των γνώσεων στο σύνολο του εργασιακού βίου
Αυτός που διαθέτει τις απαιτούμενες δεξιότητες, ικανότητες και δίκτυο επαφών για το συγκεκριμένο ρόλο, είναι εκείνος που θα αντιμετωπίσει λιγότερες δυσκολίες. Ακολουθήστε τις συμβουλές που περιλαμβάνονται στο άρθρο με τίτλο «Ανακάλυψε την καριέρα που σου ταιριάζει» προκειμένου να προσδιορίσετε τις περιοχές στις οποίες συνεχίζετε να εξελίσσεστε, αυτές στις οποίες παραμένετε στάσιμος και αυτές στις οποίες που δεν ακολουθείτε τις τάσεις. Αυτή η εκτίμηση θα σας βοηθήσει όχι μόνο να προσδιορίσετε τις περιοχές στις οποίες θα πρέπει να βελτιωθείτε αλλά και το χρόνο που απαιτείται ώστε να καλύψετε τυχόν κενά. Προγραμματίστε άμεσα τις επόμενες ενέργειες σας, χωρίς να χάνετε χρόνο. Δεν είναι απαραίτητο να αλλάξετε εργασία για να εξελιχθείτε. Εξετάστε ευκαιρίες εντός της εταιρείας σας.
Αξιολόγηση της εργασιακής σας κατάστασης στον τρέχοντα ρόλο σας.
Αναρωτηθείτε αν αποκτάτε νέες γνώσεις και εμπειρίες, αν είναι ορατή η εργασία σας και εάν αναγνωρίζεται η απόδοσή σας. Επιπλέον, σκεφτείτε εάν αισθάνεστε ικανοποίηση ή έχετε ανησυχίες για το ρόλο σας. Αξιολογήστε εάν το πακέτο των αποδοχών και παροχών σας αντανακλά την απόδοσή σας και είναι συμβατό με αντίστοιχους ρόλους στην αγορά εργασίας. Οι απαντήσεις πρέπει να είναι ειλικρινείς και να λαμβάνουν υπόψη το εργασιακό περιβάλλον, την εργασιακή ασφάλεια και άλλες πτυχές ζωής. Εάν παρατηρήσετε αδυναμίες, σκεφτείτε πως μπορούν να βελτιωθούν στον υφιστάμενο ρόλο σας ή πρέπει να αναζητήσετε έναν νέο ρόλο που θα καλύπτει τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας.
Αποτελεσματική αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου.
Θυμηθείτε ότι η καριέρα είναι ένας μαραθώνιος στον οποίο θα πρέπει να έχετε αποθέματα δυνάμεων για να ανταποκριθείτε. Καταγράψτε πού δαπανάτε το χρόνο σας, όπως εργασία, οικογένεια, εκπαίδευση για βελτίωση γνώσεων και δεξιοτήτων, ψυχαγωγία, δραστηριότητες ευεξίας, εθελοντισμός, κ.λπ. Αξιολογήστε εάν ο χρόνος που επενδύετε είναι συμβατός με τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας. Εάν δεν είστε ικανοποιημένοι, σκεφτείτε πώς μπορείτε να αναδιατάξετε το χρόνο σας για να επικεντρωθείτε περισσότερο σε ό,τι είναι σημαντικό για εσάς.
Η καριέρα απορροφά μεγάλο μέρος της ζωής μας και θα πρέπει να μας ικανοποιεί. Πάρτε το χρόνο που απαιτείται για να δείτε στρατηγικά αυτό το ταξίδι. Μπορεί κάποιες φορές να έχετε τη βοήθεια άλλων, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις εσείς θα είστε ο μοναδικός επιβάτης αυτού του ταξιδιού. Δώστε το χρόνο που απαιτείται για να το οργανώσετε σωστά, πάρτε πρωτοβουλίες.
*Η Βερώνη Παπατζήμου είναι C–suite Human Capital Advisor
