Οι προκλήσεις του κορωνοϊού σε όλο τον πλανήτη: Από την Hyundai μέχρι τη Jumbo
Σε εγρήγορση βρίσκονται τα επιτελεία των επιχειρήσεων σε όλο τον κόσμο, τόσο στη βιομηχανία όσο και στο λιανεμπόριο, από την Hyundai μέχρι την Apple κι από τη Hasbro μέχρι τη Jumbo, μπροστά στο ενδεχόμενο να αντιμετωπίσουν προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού τους από πιθανή κλιμάκωση της κρίσης του κορονοϊού (CoVid-2019) στην Κίνα.
Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο μερικά εργοστάσια και αλυσίδες καταστημάτων που ανέστειλαν προσωρινά τη λειτουργία τους. Η Κίνα αποτελεί βασικό τροφοδότη της παγκόσμιας αγοράς σε πρώτες ύλες, ισχυρό κρίκο της αλυσίδας εφοδιασμού και υπερδύναμη του παγκόσμιου λιανεμπορίου. Οι κλυδωνισμοί είναι ήδη αισθητοί σε χώρες που έχουν πιο στενές εμπορικές σχέσεις με την Κίνα, όπως η Ταϊβάν, η Νότια Κορέα, ακόμη και η Ολλανδία και η Ουγγαρία. Σε ζώνη υψηλού κινδύνου είναι οι γερμανικές εξαγωγές ενώ καμπανάκι έχει χτυπήσει και για την ελληνική αγορά που εισάγει κινεζικά προϊόντα αρκετών εκατ. ευρώ.
Καθώς οι εταιρείες που μεταφέρουν αγαθά από την Κίνα προς τον υπόλοιπο κόσμο μειώνουν τα δρομολόγια των πλοίων, ως μέτρο περιορισμού των πιθανοτήτων διάδοσης του κορωνοϊού, είναι πιθανό να υπάρξει κίνδυνος επάρκειας αγαθών στο επόμενο διάστημα – από μερικές εβδομάδες μέχρι λίγους μήνες. Ας σημειωθεί ότι περίπου 80-90% του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών διακινείται μέσω θαλάσσης.
Σύμφωνα με το Bloomberg, μεγάλες βιομηχανίες αντιμετωπίζουν ήδη σημαντικά προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού τους. Την περασμένη εβδομάδα, η Hyundai Motor Co. σταμάτησε προσωρινά την παραγωγή λόγω έλλειψης εξαρτημάτων ενώ η Fiat Chrysler Automobiles σχεδιάζει να σταματήσει τις εργασίες στο εργοστάσιο συναρμολόγησης στη Σερβία ακριβώς για τον ίδιο λόγο. Κατασκευαστές παιχνιδιών όπως η Hasbro Inc. και οίκοι μόδας όπως ο Michael Kors, η Versace και ο Jimmy Choo κάνουν αγώνα για να διαφυλάξουν την αξία στις αλυσίδες εφοδιασμού τους την ώρα που τα πλοία βρίσκονται σε αδράνεια. Όσο για τους Κινέζους εξαγωγείς, είναι αντιμέτωποι με πελάτες που χρησιμοποιούν ρήτρες ανωτέρας βίας στις συμβάσεις τους ώστε να απαλλάσσονται από την υποχρέωση αγοράς των φορτίων. Η Hasbro ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις εμπορικές της δραστηριότητες στην Κίνα, σε συνέχεια της προσπάθειας να διαφοροποιήσει την αλυσίδα εφοδιασμού της για να αντιμετωπίσει τον εμπορικό πόλεμο, ενώ προβλήματα με την εφοδιαστική της αλυσίδα γνωστοποίησε και η Capri Holdings Ltd. που διαχειρίζεται τον οίκο Michael Kors και άλλα γνωστά brands.
Παρακολουθεί η Ελλάδα
Σε θέση αναμονής βρίσκονται τα επιτελεία επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Εταιρείες με σημαντική εξάρτηση από την κινεζική αγορά παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, όπως αναφέρουν στο Fortune στελέχη τους. Ενδεικτικά σημειώνεται η περίπτωση του ομίλου Jumbo, που διαθέτει ηγετική θέση στο εγχώριο λιανεμπόριο, με το 70% των προϊόντων του να εισάγεται από την Κίνα. Όπως μας μεταφέρουν αρμόδια στελέχη, η εταιρεία υπεραποθεματοποίησε αρκετό καιρό πριν, ενόψει της περιόδου εορτασμού του κινεζικού νέου έτους στις αρχές Φεβρουαρίου. Έχοντας προμηθευτεί περισσότερα προϊόντα από τα αναγκαία, το επιτελείο της Jumbo δηλώνει ικανοποίηση από τις επιδόσεις της αλυσίδας και μπορεί να παρακολουθεί με σχετική άνεση τις εξελίξεις, αλλά μέχρι τις 15 Μαρτίου. Τότε θα πρέπει να επανεκτιμήσει την κατάσταση που διαμορφώνεται.
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με την επίσημη θέση της διοίκησης του ομίλου, όπως διατυπώνεται άλλωστε στις οικονομικές καταστάσεις της Jumbo, γεγονότα τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διακοπή των εισαγωγών κινέζικων προϊόντων θα είχαν ως αποτέλεσμα τη διακοπή της τροφοδοσίας των καταστημάτων του ομίλου, με αρνητική επίδραση στη δραστηριότητα και την οικονομική θέση του. Στα γεγονότα αυτά ενδεικτικά αναφέρονται η επιβολή δασμών ή/και ποσοστώσεων, εμπορικός αποκλεισμός (εμπάργκο) της Κίνας, η πολιτική/οικονομική κρίση, απεργίες και περιορισμοί στην διακίνηση κεφαλαίων.
Στην Ελλάδα, ο κίνδυνος επιπτώσεων από πιθανή περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης του κορωνοϊού είναι ορατός σε μια σειρά κλάδων από τον τουρισμό και συγγενείς αγορές όπως π.χ. η γουνοποιία (είναι ενδεικτικό ότι η Κίνα απορροφά το 90% της παραγωγής γουνοδερμάτων της Καστοριάς) μέχρι τα ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη και ένα ευρύ φάσμα της αλυσίδας εφοδιασμού της αγοράς – στην οποία εισάγονται κάθε χρόνο αγαθά αξίας τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ από την Κίνα, με βάση στατιστικά στοιχεία της Κίνας (που σημειωτέον παρουσιάζουν απόκλιση από τα ελληνικά) όπως αυτά καταχωρούνται στη βάση του παγκόσμιου εμπορίου των Ηνωμένων Εθνών. Οι εξαγωγές μας είναι υποπολλαπλάσιες. Με βάση τα ίδια στοιχεία ο όγκος του ελληνο-κινεζικού εμπορίου ξεπερνά ελαφρώς το 5% του συνόλου του ελληνικού εξωτερικού εμπορίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η συνολική αξία των ελληνικών εισαγωγών από τις Τρίτες Χώρες, όπου το μεγαλύτερο μερίδιο έχει η Κίνα, εκτιμάται σε 27 δισ. ευρώ (το έτος 2018 ανήλθε σε 26.797,23 εκατ. ευρώ). Στα κυριότερα κινεζικά προϊόντα που εισάγουμε στην Ελλάδα είναι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και μέρη αυτών (η αξία τους ανήλθε σε 578,9 εκατ. ευρώ το 2018), ελάσματα αργιλίου (164,9 εκατ. ευρώ), σκάφη (148 εκατ. ευρώ), συσκευές σταθερής τηλεφωνίας (145,9 εκατ. ευρώ) και συσκευές κλιματισμού (105,3 εκατ. ευρώ).
Παρεμπιπτόντως, αν και οι ελληνικές επενδύσεις στην Κίνα είναι σχετικά περιορισμένες και αφορούν κυρίως στο λιανεμπόριο και εξαγωγές ελληνικών τροφίμων και κυρίως ελαιόλαδου, οι κινεζικές επενδύσεις στην Ελλάδα εστιάζονται κατά βάση σε μεταφορές, εφοδιαστική αλυσίδα, επικοινωνίες και ηλεκτρονικά εξαρτήματα, με ενδεικτική την στρατηγική επένδυση της COSCO στο λιμάνι του Πειραιά.
Οι προβλέψεις
Οι οικονομικές προβλέψεις δεν είναι ενθαρρυντικές. Ο Υπουργός Οικονομικών της Κίνας, Liu Kun, σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο “Qiushi”, αναφέρεται στους στόχους της δημοσιονομικής πολιτικής για το 2020 μιλώντας για “σφιχτή ισορροπία”, με τους οικονομικούς αναλυτές να ερμηνεύουν τις διατυπώσεις του ως προειδοποίηση ότι η οικονομία βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα ενδέχεται να ξεπεράσει το “όριο ασφαλείας” του 3% για το 2020.
Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ περί του 5% στο α’ τρίμηνο του 2020, έναντι 6,4% το α’ τρίμηνο του 2019. Το μεγαλύτερο πλήγμα έχει υποστεί ο τριτογενής τομέας, κυρίως οι κλάδοι τουρισμού, μεταφορών, εφοδιασμού και λιανικού εμπορίου, που αντιστοιχεί στο 50% και πλέον της οικονομίας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι περίπου 200 εκατ. Κινέζοι, δηλαδή το 20% του εργατικού δυναμικού, εργάζονται αυτή την περίοδο από το σπίτι, αλλά μεγάλος αριθμός παραγωγικών μονάδων εξακολουθεί να παραμένει εκτός λειτουργίας ενώ η κατανάλωση, που αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας, έχει σημειώσει κατακόρυφη πτώση.
Οι ανησυχίες έχουν διεθνοποιηθεί, με ενδεικτική την αναθεώρηση των προβλέψεων της Moody’s για αύξηση του ΑΕΠ στις οικονομίες της G20 στο 2,4% φέτος από 2,6% πέρυσι.
Στην Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει τις επιπτώσεις της επιδημίας στα αρνητικά ρίσκα για την πορεία της οικονομίας, κίνηση που χαρακτήρισε ορθή ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, λίγο μετά το Eurogroup αναφερόμενος στις προβλέψεις για αρνητική ανάπτυξη το α’ τρίμηνο του έτους στην Κίνα και ορισμένες άλλες χώρες. Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις του Επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι, που αναφέρθηκε προ ημερών στη σταθερή πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας, τις προβλέψεις για την οποία μπορεί να αλλοιώσει η κρίση με τον κορωνοϊό.
