Η Σαουδική Αραβία τιμολογεί μαύρο χρυσό σε γιουάν – Έρχεται το τέλος του πετροδολαρίου;

Η Σαουδική Αραβία τιμολογεί μαύρο χρυσό σε γιουάν – Έρχεται το τέλος του πετροδολαρίου;
Photo: pixabay.com
Πόσο απειλείται η νομισματική η ηγεμονία των ΗΠΑ;

Mία από τις σταθερές των τελευταίων 40 ετών, η άγκυρα που κρατούσε το δολάριο στη θάλασσα των νομισμάτων ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και αποτελούσε θεμέλιο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, ήταν και είναι το πετροδολάριο.

Ως γνωστόν, πρόκειται για έναν «κόσμο» στον οποίο οι  οι παραγωγοί πετρελαίου πωλούν το προϊόν τους στις ΗΠΑ αντί του αμερικανικού νομισμάτων, τα οποία στη συνέχεια ανακυκλώνονται σε περιουσιακά στοιχεία τα οποία εκφράζονται σε δολάρια.

Κάπως έτσι το δολάριο καθίσταται μια… παγκόσμια υπερδύναμη και ισχυρότατο γεωπολιτικό όπλο για την εκάστοτε αμερικανική κυβέρνηση.

Ωστόσο, αίσθηση προκάλεσε δημοσίευμα της Wall Street Journal, βάσει του οποίου οι Σαουδάραβες αναζητούν στην Κίνα εναλλακτικές νομισματικές επιλογές για να πουλήσουν το προϊόν τους.

Όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο, «η Σαουδική Αραβία βρίσκεται σε ενεργές συνομιλίες με το Πεκίνο για την τιμή πώλησης πετρελαίου σε γιουάν» – μια κίνηση που θα μπορούσε να ακρωτηριάσει όχι μόνο την κυριαρχία του πετροδολαρίου στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου αλλά και να σηματοδοτήσει μια στροφή από τον κορυφαίο εξαγωγέα αργού στον κόσμο προς την Ασία. 

Αν μη τι άλλο, είναι μια κίνηση που στοχεύει ακριβώς στην καρδιά του χρηματοπιστωτικού συστήματος των ΗΠΑ, το οποίο εκμεταλλεύτηκε το δολάριο «τυπώνοντας» τεράστιες ποσότητες νομισμάτων την τελευταία δεκαετία για τη χρηματοδότηση των κρατικών δαπανών.

Σύμφωνα με το σημείωμα της WSJ, οι συνομιλίες με την Κίνα για συμβόλαια πετρελαίου σε γιουάν είχαν διακοπεί εδώ και έξι χρόνια, αλλά έχουν επιταχυνθεί φέτος, καθώς οι Σαουδάραβες είναι δυσαρεστημένοι με τις δεσμεύσεις ασφαλείας των ΗΠΑ για την υπεράσπιση του βασιλείου τους.

Όπως αναφέρεται σχετικά, είναι εξοργισμένοι λόγω της έλλειψης υποστήριξης εκ μέρους των ΗΠΑ για την παρέμβασή τους στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης και την προσπάθεια της κυβέρνησης Μπάιντεν να συνάψει συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Επίσης, Σαουδάραβες αξιωματούχοι δήλωσαν σοκαρισμένοι από την απότομη αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν πέρυσι.

Πετρογιουάν

Παράλληλα, η Κίνα αγοράζει περισσότερο από το 25% του πετρελαίου που εξάγει η Σαουδική Αραβία και, εάν αυτό τιμολογηθεί σε γιουάν, αυτές οι πωλήσεις θα ενίσχυαν τη θέση του κινεζικού νομίσματος και θα έθεταν το κινεζικό νόμισμα σε μια πορεία να γίνει παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα: να γίνει πετρογιουάν.

Όπως παραδέχεται ακόμη και η WSJ, μια στροφή σε ένα σύστημα (πετρελαιο)γιουάν, «θα ήταν μια βαθιά στροφή για τη Σαουδική Αραβία, αφού θα επανατιμολογούσε περίπου 6,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως εξαγωγές αργού της σε οτιδήποτε άλλο εκτός από δολάρια».

Οι πωλήσεις πετρελαίου —περίπου το 80%— γίνονται σε δολάρια και οι Σαουδάραβες ανταλλάσσουν πετρέλαιο αποκλειστικά σε δολάρια από το 1974, σε μια συμφωνία με την κυβέρνηση Νίξον που περιλάμβανε εγγυήσεις ασφαλείας για το βασίλειο. Ωστόσο, φαίνεται πλέον ότι οι Σαουδάραβες δεν ενδιαφέρονται πλέον πολύ για τις «εγγυήσεις ασφαλείας» των ΗΠΑ.Υπενθυμίζεται πως τον Μάρτιο του 2018, η Κίνα εισήγαγε συμβόλαια πετρελαίου σε τιμές γιουάν ως μέρος των προσπαθειών της να καταστήσει το νόμισμά της εμπορεύσιμο σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά δεν επήρεασε την κυριαρχία του δολαρίου στην αγορά πετρελαίου, κυρίως επειδή παρέμεινε το κύριο νόμισμα επιλογής για τους εξαγωγείς πετρελαίου. 

Η σημερινή ιστορική μετάβαση δεν αποτελεί ακριβώς έκπληξη: η Κίνα προσπαθεί να ενισχύσεις τις διμερείς σχέσεις με το σαουδαραβικό βασίλειο τα τελευταία χρόνια, βοηθώντας τη Σαουδική Αραβία να κατασκευάσει τους δικούς της βαλλιστικούς πυραύλους και επενδύοντας στα έργα του διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, όπως στη Neom, μια φουτουριστική νέα πόλη.

Εν τω μεταξύ, η σχέση της Σαουδικής Αραβίας με τις ΗΠΑ έχει επιδεινωθεί υπό τον Πρόεδρο Μπάιντεν, ο οποίος είπε στην εκστρατεία του 2020 ότι το βασίλειο έχει καταστεί διεθνής «παρίας» μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018. Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ, ο οποίος σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές πληροφοριών διέταξε τη δολοφονία του Κασόγκι, αρνήθηκε να συμμετάσχει σε μια τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του προέδρου Μπάιντεν και του Σαουδάραβα ηγεμόνα, βασιλιά Σαλμάν, τον περασμένο μήνα.

Σε κάθε περίπτωση, η Κίνα μαζεύει αθόρυβα νομισματικά κομμάτια του κόσμου και εκμεταλλεύεται την αγωνία των δυτικών αγώνα για εξασφάλιση πόρων με κάθε κόστος, πιέζοντας ενεργά και επιθετικά να εκθρονίσει το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.