Η «στεγαστική ύφεση» των ΗΠΑ έχει ξεκινήσει. Τι σημαίνει αυτό για τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου

του Lance Lambert

Ιστορικά μιλώντας, ο τρόπος καταπολέμησης του πληθωρισμού από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ξεκινά πάντα με την αγορά κατοικίας. Η κεντρική τράπεζα ξεκινά ασκώντας ανοδική πίεση στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων. Λίγο αργότερα, οι πωλήσεις κατοικιών μειώνονται και τα υπάρχοντα αποθέματα κατοικιών αυξάνονται. Τότε οι κατασκευαστές αρχίζουν να μειώνουν τη δραστηριότητά τους. Αυτό προκαλεί πτώση της ζήτησης τόσο για εμπορεύματα (όπως ξυλεία και χάλυβα) όσο και για διαρκή αγαθά (όπως παράθυρα και ψυγεία). Αυτές οι οικονομικές περιστολές στη συνέχεια εξαπλώνονται γρήγορα σε όλη την υπόλοιπη οικονομία και, θεωρητικά, συμβάλλουν στη χαλάρωση του αχαλίνωτου πληθωρισμού.

«Ο πιο συχνός τρόπος με τον οποίο μπαίνουμε σε ύφεση είναι ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα αυξάνει τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Ο κύριος δείκτης για αυτό το είδος ύφεσης είναι η αγορά κατοικίας», λέει στο Fortune ο Bill McBride, συγγραφέας του οικονομικού ιστολογίου Calculated Risk. «Δεν είναι η αγορά κατοικίας ο στόχος, αλλά είναι ουσιαστικά ο στόχος».

Φυσικά, αυτή η αλυσίδα γεγονότων έχει ήδη ξεκινήσει.

Τα επιτόκια στεγαστικών δανείων, τα οποία έχουν εκτιναχθεί από ένα μέσο σταθερό επιτόκιο 30 ετών 3,1% σε 5,54% φέτος, έχουν ήδη ωθήσει την αγορά κατοικίας των ΗΠΑ σε απότομη επιβράδυνση. Ορισμένοι οικονομολόγοι το αποκαλούν «στεγαστική διόρθωση» ενώ άλλοι το χαρακτηρίζουν «στεγαστική ύφεση». Ανεξάρτητα από την ετικέτα, είναι σαφές ότι η στεγαστική δραστηριότητα συρρικνώνεται: Σε ετήσια βάση, οι αιτήσεις για στεγαστικά δάνεια μειώνονται κατά 19%.

Αν και η ύφεση στην αγορά κατοικίας είναι καλά νέα για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, σημαίνει επίσης ότι θα μπορούσε να πλησιάζει μια επίσημη ανακοίνωση για ύφεση από το Εθνικό Γραφείο Οικονομικών Ερευνών. Ο McBride δεν πιστεύει ότι βρισκόμαστε σε ύφεση τώρα, ωστόσο λέει ότι μια ύφεση που θα προκληθεί από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα είναι μια πραγματική πιθανότητα. Η επιβράδυνση της αγοράς κατοικίας, λέει, μας το δείχνει.

Ένα πράγμα στέκεται εμπόδιο: Η ανέγερση κατοικιών. Σε ετήσια βάση, οι πωλήσεις νέων κατοικιών μειώθηκαν κατά 17,4%, ενώ οι ανεγέρσεις για κατοικίες μειώθηκαν κατά 15,7%. Τούτου λεχθέντος, οι εργολάβοι παραμένουν απασχολημένοι. Ένας συνδυασμός περιορισμών της εφοδιαστικής αλυσίδας και μια προθυμία για μετρητά από την πανδημική έκρηξη των κατοικιών οδήγησε τους κατασκευαστές κατοικιών να αυξήσουν μαζικά την παραγωγή τους το περασμένο έτος. Στην πραγματικότητα, υπάρχει επί του παρόντος ένας αριθμός ρεκόρ κατοικιών στις ΗΠΑ υπό κατασκευή. Όσο οι κατασκευαστές και οι εργολάβοι παραμένουν απασχολημένοι, ο McBride λέει ότι αυτό θα αποτρέψει την άνοδο στις περικοπές θέσεων εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα που συνήθως γίνονται πριν από μια ύφεση που προκαλείται από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα.

Δεν υπάρχει μόνο αριθμός ρεκόρ κατοικιών υπό κατασκευή στις ΗΠΑ, αλλά και αριθμός ρεκόρ απούλητων κατοικιών υπό κατασκευή. Καθώς αυτά τα απούλητα σπίτια βγαίνουν στην αγορά, αυτό θα ρίξει περισσότερο τις τιμές στην αγορά κατοικίας. Ο Rick Palacios Jr., επικεφαλής έρευνας στην John Burns Real Estate Consulting, λέει στο Fortune ότι η προσφορά θα μπορούσε να ωθήσει τις τιμές των κατοικιών χαμηλότερα σε αγορές που είναι φούσκα σε ολόκληρη τη χώρα.

«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε πολλές αγορές κατοικιών το τελευταίο 10% της ανατίμησης της τιμής ήταν καθαρά φιλόδοξο και παράλογο, και ότι θα φύγει πολύ γρήγορα», λέει ο Palacios. «Αυτό ακριβώς βλέπουμε τώρα».

Η John Burns Real Estate Consulting προβλέπει ότι οδεύουμε τόσο σε πτώση των τιμών των κατοικιών στις ΗΠΑ όσο και σε ύφεση που προκαλείται από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Ο λόγος; Ο κύκλος της αγοράς κατοικίας έχει ήδη «ανατραπεί» και οι αποτυχίες της δεκαετίας του 1970 έχουν διδάξει την Ομοσπονδιακή Τράπεζα να μην υποχωρεί έως ότου καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός.

Διαβάστε ακόμη: «Δε νομίζω ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε ύφεση», λέει ο πρόεδρος της Fed