Η Stoiximan στη μάχη κατά του bullying

Τα πρώτα μάλιστα δείγματα του παρεμβατικού πιλοτικού προγράμματος στα σχολεία του Ρεθύμνου παρουσιάστηκαν σε μία ξεχωριστή εκδήλωση στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, την Πέμπτη, 26/3. Παρόντες στην εκδήλωση, άνθρωποι από το χώρο του αθλητισμού, το “Χαμόγελο του Παιδιού”, αλλά και ο Σύλλογος Ατόμων με κινητικά προβλήματα “Περπατώ”.

Το κεντρικό μήνυμα: “#Mi fovasai”

“Στη Stoiximan.gr αποφασίσαμε να βοηθήσουμε σε μία σειρά δράσεων που θα συνεισφέρουν στην πραγματική αντιμετώπιση του bullying. Η απόφασή μας αυτή ελήφθη πριν από μερικούς μήνες και έκτοτε έχουμε κάνει αρκετή δουλειά στην προετοιμασία της. Θέλουμε παράλληλα, να είμαστε και πρακτικοί. Για αυτό το λόγο δημιουργήσαμε υπό την καθοδήγηση του Πανεπιστημίου Κρήτης την ιστοσελίδα www.mifovasai.gr, τον απόλυτο οδηγό για την αντιμετώπιση των φαινομένων ενδοσχολικής βίας, αλλά και έναν ιστότοπο πλήρους ενημέρωσης, ο οποίος φυσικά θα ανανεώνεται ανάλογα με τα δεδομένα. Προχωρήσαμε ταυτόχρονα σε μία καμπάνια με στόχο την ευαισθητοποίηση δημιουργώντας ένα σποτ, στο οποίο μετέχουν οι Δημήτρης Διαμαντίδης, Ιωάννα Κατσαντώνη, Αντώνης Φώτσης, Αλεξάνδρα Ασημάκη, Κώστας Τσαλκάνης, Λευτέρης Πετρούνιας, Βασιλική Μιλλούση, Μάκης Καλλαράς, Αλέξανδρος Ταξιλδάρης και Μιχάλης Ζαμπίδης”, ανέφερε το μέλος του ΔΣ της Stoiximan.gr, Iωάννης Σπανουδάκης.

Το σποτ της Stoiximan.gr κατά του σχολικού εκφοβισμού

Πριν μελετήσουμε όμως το bullying, αλήθεια ξέρουμε ποιες οι βασικές του διαφορές από μία απλή σύγκρουση; Και πώς ανιχνεύουμε τα πρώτα σημάδια, πριν προβούμε στη δραστική θεραπεία; Σε μία πρώτη απόπειρα διαχωρισμού προέβη ο Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Θεόδωρος Γιοβαζολιάς και ένας από τους επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος που εκπονεί το πανεπιστημιακό Ίδρυμα σε σύμπραξη με την Stoiximan.gr.

Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε ότι ο εκφοβισμός είναι συνώνυμος της άνισης κατανομής δύναμης, εκδηλώνεται όταν δεν υπάρχει φιλική σχέση, είναι πάντα προγραμματισμένος και επαναλαμβανόμενος, απειλεί τη φυσική και ψυχική υγεία του θύματος, με στόχο την επιβεβαίωση και ρίχνει πάντα ευθύνες στο θύμα.

“Ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Κάποιοι λένε ότι υπάρχει από αρχή της καταβολής του ανθρώπινου είδους. Απλά, τα τελευταία χρόνια έχουμε αρχίσει να το ερευνούμε πιο συστηματικά. Και κάθε φορά που μιλάω για το σχολικό εκφοβισμό νιώθω την ανάγκη να κάνω ένα διαχωρισμό από μία άλλη κατάσταση, η οποία είναι η σύγκρουση. Όταν συγκρούονται δύο παιδιά, η σχέση είναι ισότιμη. Στον εκφοβισμό μία βασική διαφορά είναι η ανισότητα στη δύναμη. Το θύμα είναι πάντοτε σε ευάλωτη θέση. Στη σύγκρουση τα παιδιά είναι φίλοι, στον εκφοβισμό δεν γνωρίζονται καν“, ανέφερε ο κ. Γιοβαζολιάς.

Το ερευνητικό έργο αναμένεται να “δείξει” τα πρώτα αποτελέσματα στα μέσα του καλοκαιριού, έπειτα από “παρέμβαση” της αρμόδιας ερευνητικής ομάδας σε οκτώ σχολεία του Ρεθύμνου. Ωστόσο, η έρευνα θα διεξαχθεί παράλληλα σε πανελλήνιο επίπεδο, με στόχο τη δημιουργία ενός εγχειριδίου αντιμετώπισης και εξάλειψης φαινομένων λεκτικής ή σωματικής βίας.

“Πρέπει μέχρι και οι υπάλληλοι του κυλικείου να γνωρίζουν. Το ίδιο και οι καθαρίστριες. Συνήθως αυτό που συμβαίνει είναι να εντοπίζουμε το πρόβλημα και να σταματάμε εκεί. Αυτό όμως δεν είναι λύση. Η Stoiximan.gr μάς δίνει τη δυνατότητα να δράσουμε σε δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά στην έρευνα, προκειμένου να δούμε την έκταση του φαινομένου, τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών και κυρίως, τις συμπεριφορές των θεατών, δηλαδή των παιδιών που βλέπουν συμμαθητές τους να πέφτουν θύματα bullying, αλλά δεν μιλούν. Και το δεύτερο σκέλος, αφορά στην παρέμβαση. Θέλουμε να μπούμε στα σχολεία και με την παρουσία ψυχολόγων να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα παρέμβασης. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα, το οποίο να μπορεί να λειτουργήσει και όταν εμείς φύγουμε από το σχολείο”.

Αναλυτικά η συνέντευξη του Θεόδωρου Γιοβαζολιά στο NEWS 247:

“Εκπροσωπώ τα δυναμικά αθλήματα στα οποία το πρώτο πράγμα που μαθαίνουμε είναι ο σεβασμός. Ο σεβασμός του αντιπάλου. Του συναθλητή μας. Σήμερα δίνουμε το μήνυμα του σεβασμού. Του σεβασμού του κάθε ανθρώπου με τις αδυναμίες και τις ιδιαιτερότητές του. Είναι πολύ λυπηρό η Ελλάδα να είναι ψηλά στην ευρωπαϊκή λίστα στον σχολικό εκφοβισμό. Έχουμε να κάνουμε όμως με ένα φαινόμενο που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Και δυστυχώς ήρθε στην επικαιρότητα τον τελευταίο καιρό. Είναι όμως μια αφορμή που νομίζω ότι μας έκανε όλους μας να αντιδράσουμε άμεσα. Με μεγάλη χαρά έμαθα για την πρωτοβουλία της Stoiximan με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και όλους εμάς τους αθλητές που είμαστε σήμερα εδώ. Και θα είμαστε εδώ, μέχρι το μήνυμα να πάει και στο τελευταίο σχολείο στην Ελλάδα. Δεν πρέπει να αφήσουμε κανένα παιδί να φοβάται. Να ξέρει ότι θα είμαστε όλοι μαζί σε αυτό”.

“Οι αθλητές έχουμε όλοι έναν διπλό ρόλο στην καταπολέμηση του bullying. Ο αθλητισμός διαδίδει τις υψηλές αρχές της άμιλλας και του σεβασμού. Μαθαίνει την έννοια της ομάδας. Και νομίζω ότι αυτό είναι το σημαντικό για την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού. Η ομάδα. Όλα τα παιδιά, σε κάθε τάξη, σε κάθε σχολείο να είναι μία ομάδα, χωρίς να απομονώνουν κανέναν”, ανέφερε στην ομιλία της μία από τις πρωταγωνίστριες του τηλεοπτικού σποτ, Αλεξάνδρα Ασημάκη, Παγκόσμια Πρωταθλήτρια του Πόλο.

Για τα προσωπικά του βιώματα, αλλά και το bullying εις βάρος της συμμαθήτριάς του της Δέσποινας, έκανε λόγο ο πρωταθλητής Ελλάδος και πρόεδρος του συλλόγου “Περπατώ”, Αλέξανδρος Ταξιλδάρης, κατά την ομιλία του την κατάμεστη αίθουσα του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία, προκαλώντας τη συγκίνηση των παρευρισκομένων.

“Εγώ δεν γεννήθηκα με αναπηρία αλλά την απέκτησα πριν από 15 χρόνια. Φοίτησα σε ένα σχολείο στην Κομοτηνή όπου τα υπόλοιπα παιδιά δεν είχαν αναπηρία. Λίγα χρόνια μετά την αναπηρία μου με βοήθησε μία συμμαθήτριά μου να διεκπεραιώσω μια δουλειά σε ένα κατάστημα, το οποίο δεν ήταν προσβάσιμο. Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα το τι είχε τραβήξει η Δέσποινα από εμένα. Ήταν παχύσαρκη και όλη η τάξη καθημερινά ασχολούνταν με το βάρος της. Ποτέ κανένας δάσκαλος δεν είχε τη γνώση για να υπάρξει η σωστή ενημέρωση τόσο σε μας όσο και στους γονείς μας για το θέμα. Ένιωσα άσχημα και προσπάθησα να της απολογηθώ αλλά μου είπε ότι το έχει ξεπεράσει. Το δεύτερο παράδειγμα έχει να κάνει με τη ζωή μου μετά την αναπηρία. Σε ένα από τα σχολεία σπουδάζει ο Σπύρος, ο οποίος έχει SMA, μία βαριά κινητική αναπηρία και δεν κουνάει ούτε τα πάνω ούτε τα κάτω άκρα. Να φανταστείτε ότι εάν πέσει το κεφάλι του, ο ίδιος δεν είναι σε θέση να το σηκώσει. Ωστόσο, ο Σπύρος συμμετέχει σε όλες τις γιορτές του σχολείου του στην Κομοτηνή και σε όλες τις εκδηλώσεις. Το πιο ωραίο συμβάν έγινε σε ένα θεατρικό στο τέλος της χρονιάς. Κάθε τόσο που έτρεχαν και έπεφτε το κεφάλι του υπήρχε ένα παιδί το οποίο το στήριζε και το έβαζε στη θέση του αμαξιδίου. Όλη η παρέα λειτουργούσε σαν όλοι να ήταν ίσοι και ίσως ο Σπύρος να ήταν ο πρωταγωνιστής της. Φανταστείτε λοιπόν με τη βιώματα μεγάλωσα εγώ και με ποια οι συμμαθητές του Σπύρου. Κλείνοντας θέλω να σας συγχαρώ και πάλι και θα είμαστε δίπλα σας σε ό,τι και αν κάνετε”.

Στο τι τελικά είναι bullying, στο πού πρέπει να αναζητήσουμε τις ρίζες του φαινομένου, αλλά και σε περιστατικά που δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε αναφέρθηκε ο πρόεδρος του “Χαμόγελου του Παιδιού”, Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος. “Το bullying δεν είναι παιχνίδι και δεν είναι αμερικανιά. Πριν ήταν ο Άλεξ και μας άκουσαν. Τώρα είναι ο Βαγγέλης. Την επόμενη φορά, πρέπει να είμαστε εκεί πριν θρηνήσουμε άλλο θύμα. Θέλω να πω και κάτι ακόμη. Στην περιοχή που θα λειτουργήσει το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Κρήτης, μην ξεχνάτε ότι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά 200 παιδιά από έναν προπονητή. Φταίει ο αθλητισμός; Λοχι βέβαια. Γι’ αυτό και εμείς, με την γραμμή 1056 και με τα κινητά μας συνεργεία θα είμαστε όπου χρειαστεί”, ανέφερε και ευχαρίστησε την Stoiximan.gr για την σημαντική πρωτοβουλία.

“Γιατί τα τελευταία χρόνια υπάρχει αυτό το φαινόμενο; Είναι μόνο στα παιδιά του σχολείου; Εγώ θα σας πω, όχι. Είναι μέσα στη ζωή μας. Είμαστε θύματα του bullying σχεδόν όλοι μας. Υπάρχει κοινωνική βία μέσα από την σύγχρονη κοινωνική δικτύωση. Εκεί όπου ο οποιοσδήποτε έχει το δικαίωμα να μπαίνει ανώνυμα, να σπιλώνει και να μειώνει τον καθένα από εμάς μέσα από τα σάιτ και το Facebook”, υπενθύμισε στην έντονα φορτισμένη ομιλία του ο πρόεδρος της ΚΟΕ, Δημήτρης Διαθεσόπουλος.

“Η ΚΑΕ Παναθηναϊκός θα είναι δίπλα σε αυτή την ενέργεια. Ο αθλητισμός είναι κοινωνικό φαινόμενο και εμείς από την μεριά μας θα είμαστε εκεί για να βάλουμε ένα μικρό λιθαράκι σε αυτή την προσπάθεια”, ολοκλήρωσε από την πλευρά του ο υπεύθυνος τμήματος Μάρκετινγκ της ΚΑΕ Παναθηναϊκός, Ηλίας Κατσογιάννης, ενώ το παρόν έδωσαν και οι παίκτες της ομάδας μπάσκετ του Παναθηναϊκού Μιχάλης Λούντζης και Βασίλης Χαραλαμπόπουλος.

Αλήθεια, γνωρίζατε ότι:1. Ο ενδοσχολικός εκφοβισμός είναι στα ίδια πάνω – κάτω επίπεδα με τις άλλες χώρες της Δ. Ευρώπης, παρόλο που κάποιες έρευνες δείχνουν υψηλότερα ποσοστά (π.χ. Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO, HBSC 2005/2006). Θύμα δήλωσε το 27% των κοριτσιών και το 29% των αγοριών στο 13ο έτος (2η θέση). Δράστης το 12% των κοριτσιών και το 38% των αγοριών στο 15ο έτος (3η θέση).

2. Ο ενδοσχολικός εκφοβισμός και η θυματοποίηση κινείται σε ένα ευρύ φάσμα: από τις ανοιχτές σωματικές, λεκτικές και ψυχολογικές μορφές βίας έως και τις πλέον συγκαλυμμένες ή ήπιες και έμμεσες (π.χ. αποκλεισμός από σχέσεις, (έμμεση) συκοφάντηση), κοκ)

3. Ο ενδοσχολικός εκφοβισμός συνιστά μία τραυματική εμπειρία (ακόμη και στις πιο ήπιες μορφές του, π.χ. συστηματικός αποκλεισμός από σχέσεις). Συνδέεται σε μεγάλα ποσοστά με την ποιότητα του δεσμού (σχέσεων) στην οικογένεια. Η χαμηλή ποιότητα δεσμού συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά και επίπεδα τραύματος, καθώς και εκφοβισμού του άλλου (πρώτα στοιχεία πανελλήνιας έρευνας).

4. Τα παιδιά με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες (Τμήμα Ένταξης) φαίνεται να είναι πιο ευάλωτα και να  θυματοποιούνται σε μεγαλύτερα ποσοστά.

5. Η θυματοποίηση συνδέεται με μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους, αλλά και οικογενειακών δυσλειτουργιών.

6. Τα αγόρια δηλώνουν περισσότερο από τα κορίτσια πως άσκησαν συμπεριφορές εκφοβισμού ή παρενόχλησης σε άλλα άτομα.

7. Όσο μικρότερη η ενσυναίσθηση των αγοριών, τόσο μεγαλύτερη η πιθανότητα εκδήλωσης συμπεριφορών εκφοβισμού και γενικά ριψοκίνδυνων συμπεριφορών.

8. Όσο μικρότερη η ενσυναίσθηση των αγοριών τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να πέσουν θύματα εκφοβισμού. (Η ενσυναίσθηση είναι κατά κάποιο τρόπο μια βασική διάσταση αυτού που αποκαλούμε συναισθηματική νοημοσύνη, όταν αυτή απουσιάζει αυξάνει τις πιθανότητες εμπλοκής με τον έναν ή άλλο τρόπο στον εκφοβισμό).

9. Βρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ θυματοποίησης με άσχημη ψυχολογική κατάσταση (π.χ. αισθήματα λύπης, μοναξιάς, απαισιοδοξίας για το μέλλον).

10. Η σχέση με τον πατέρα και οι μορφές διαπαιδαγώγησης παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμπλοκή στον εκφοβισμό.

11. Ένα σημαντικό ποσοστό συνδέεται και με συμπεριφορές/ταυτίσεις με ανδρικά πρότυπα ψευτο-παλληκαρισμού, για να διαχειριστεί το παιδί τα άγχη της προ-εφηβεία και της εφηβείας, και να διασφαλίσει την ταυτότητα του σε σχέση με βαθύτερα ή λιγότερα σημαντικά αισθήματα μειονεξίας.

12. Δεν φτάνει μόνο η πληροφόρηση ή οι κατασταλτικές πρακτικές: Χρειάζονται παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα, εμπλοκή ειδικών, δασκάλων, γονέων, αλλά και των άλλων παιδιών και εξατομικευμένες προσεγγίσεις για την καλύτερη κατανόηση της δυναμικής του φαινομένου, σε ατομικό και οικογενειακό επίπεδο

13. Συμβουλευτική υποστήριξη γονέων και παιδιών-θυμάτων, αλλά και Συμβουλευτική εποπτεία γονέων και παιδιών – θυτών.

14. Σχολείο: Χρήση εναλλακτικών μεθόδων διδασκαλίας και κυρίως προαγωγής των ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων, ενίσχυσης των δεσμών μεταξύ της ομάδας (σχολικό κλίμα της τάξης) και της κουλτούρας της συνεργασίας

15. Σημερινό σχολείο: απουσία χαράς (όχι απλά πλάκας), απουσία ενδιαφέροντος, απουσία ενός ελκυστικού προγράμματος, ενός προγράμματος που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και ικανότητες των μαθητών

(Συμπεράσματα ερευνών και προγραμμάτων παρέμβασης από το Εργαστήριο Ψυχολογίας & Ειδικής Αγωγής, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Τμήμα Ψυχολογίας)

Πηγή: news247.gr