Η τετραήμερη εργασία ίσως είναι η λύση στο «burnout» όμως «αφορά μόνο την ανώτερη τάξη»

Του Tristan Bove

Ο μεγαλύτερος έλεγχος επί του ωραρίου εργασίας είναι ένα από τα κορυφαία αιτήματα των εργαζομένων στο σημερινό εργατικό δυναμικό. Η πολυδιαφημισμένη εβδομάδα εργασίας των τεσσάρων ημερών μπορεί να μοιάζει με την ιδανική λύση, αλλά ακόμη και οι υποστηρικτές του νέου μοντέλου παραδέχονται ότι αν και η βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα σε κάθε τομέα, οι μικρότερες εβδομάδες εργασίας μπορεί να μη βρίσκουν εφαρμογή απαραίτητα για κάθε εργαζόμενο.

Μια νέα ελπιδοφόρα έρευνα δείχνει ότι η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας όντως λειτουργεί. Ένα εξάμηνο πείραμα του μοντέλου στις ΗΠΑ και την Ιρλανδία στο οποίο συμμετείχαν περισσότεροι από 900 εργαζόμενοι έληξε τον Νοέμβριο του περασμένου έτους. Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός που οργάνωσε τη μελέτη, η 4 Day Week Global, τη χαρακτήρισε ως «ηχηρή επιτυχία σχεδόν σε κάθε της διάσταση». Από τις 27 εταιρείες που απάντησαν, καμία δεν ανέφερε ότι θα επέστρεφε στις πενθήμερες εβδομάδες εργασίας, ενώ 18 αποφάσισαν αμέσως να μεταβούν στη μειωμένη εβδομάδα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι τα έσοδα και το ηθικό των εργαζομένων βελτιώθηκαν κατά τη διάρκεια του πειράματος, ενώ η παραγωγικότητα παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό σταθερή.

Η αυξανόμενη εμμονή με την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας και τα αποτελέσματα της μελέτης βρέθηκαν στο επίκεντρο του ετήσιου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας αυτή την εβδομάδα, όπου μια ολόκληρη συζήτηση αφιερώθηκε στη συζήτηση αυτή την Πέμπτη.

«Τα αποτελέσματα είναι αρκετά ενθαρρυντικά», δήλωσε για τα αποτελέσματα της μελέτης ο Adam Grant, ένας από τους συμμετέχοντες στο πάνελ και οργανωτικός ψυχολόγος του Wharton School. «Διαπιστώνουν ότι σε όλους τους τομείς, το στρες και το άγχος λόγω επαγγελματικής εξουθένωσης μειώνονται. Ο ρυθμός εργασίας στην πραγματικότητα αυξάνεται, οπότε οι άνθρωποι εργάζονται ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά».

Αλλά ενώ ο Grant και οι συνάδελφοί του στο πάνελ συμφώνησαν σε μεγάλο βαθμό ότι οι τετραήμερες εβδομάδες εργασίας θα αποτελούσαν σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την ευελιξία στον εργασιακό χώρο για ορισμένους εργαζόμενους, επεσήμαναν ότι το μοντέλο δεν είναι απαραίτητα καθολικά εφαρμόσιμο, και προς το παρόν μπορεί να περιορίζεται στους υπαλλήλους.

«Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια συζήτηση που αφορά την ανώτερη τάξη», δήλωσε η Karien van Gennip, υπουργός κοινωνικών υποθέσεων και απασχόλησης της Ολλανδίας, κατά τη διάρκεια της ομιλίας. Η ίδια προσέθεσε ότι οι περιορισμοί μιας μικρότερης εβδομάδας εργασίας μπορεί στην πραγματικότητα να είναι μειονέκτημα για τους εργαζομένους στον τομέα των υπηρεσιών και τους εργαζομένους που εξαρτώνται από ωρομίσθια.

Αντίδοτο στην επαγγελματική εξουθένωση;

Οι μάνατζερ σήμερα αντιμετωπίζουν ένα αυξανόμενο πρόβλημα επαγγελματικής εξουθένωσης μεταξύ των υπαλλήλων τους. Στις ΗΠΑ, το 43% των υπαλλήλων γραφείου ανέφεραν ότι αισθάνονται εξουθενωμένοι στην εργασία τους, σύμφωνα με μια μελέτη του Future Forum του Slack τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Και ο αριθμός των αγχωμένων εργαζομένων αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με μια έρευνα του Conference Board τον περασμένο Μάιο να διαπιστώνει ότι το 77% των ηγετών ανθρώπινου δυναμικού των ΗΠΑ ανέφεραν ότι το προσωπικό τους ήταν εξουθενωμένο εκείνο το μήνα, σε σύγκριση με το 42% το Σεπτέμβριο του 2020.

«Οδεύουμε γρήγορα προς μια κοινωνία επαγγελματικής εξουθένωσης», δήλωσε η van Gennip. Στη γενέτειρά της, την Ολλανδία, το 40% της ζήτησης για βοήθεια από τη δημόσια υγεία αφορά θέματα ψυχικής υγείας, είπε, προσθέτοντας ότι τα προβλήματα των περισσότερων ασθενών περιστρέφονται γύρω από την επαγγελματική εξουθένωση.

Η ευελιξία θα πρέπει πλέον να θεωρείται «επιχειρηματική επιταγή» σε πολλούς χώρους εργασίας, δήλωσε στο πάνελ ο Sander van’t Noordende, διευθύνων σύμβουλος της παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων ανθρώπινου δυναμικού Randstad. Εναλλακτικά μοντέλα όπως η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας είναι επιλογές που πρέπει να εξετάσουν οι εταιρείες για να διατηρήσουν τους υπαλλήλους τους στο σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον, είπε: «Το ταλέντο είναι σπάνιο και πρέπει να αρχίσετε να αντιμετωπίζετε τους ταλαντούχους εργαζομένους σχεδόν σαν πελάτες σας».

Διαφορετικές προτεραιότητες

Όμως, ενώ η μεγαλύτερη ευελιξία και οι επιλογές, συμπεριλαμβανομένων των τετραήμερων εβδομάδων εργασίας, γίνονται προτεραιότητα για τους χώρους εργασίας με υπαλλήλους προκειμένου να διατηρηθούν τα ταλέντα, δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για τους εργάτες, πολλοί από τους οποίους έχουν πολύ διαφορετικές απαιτήσεις.

Είναι «πολύ πιο δύσκολο να κάνεις τετραήμερη εβδομάδα εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών», δήλωσε η van Gennip, προσθέτοντας ότι μια υποχρεωτική μικρότερη εβδομάδα εργασίας θα περιόριζε τις ευκαιρίες να κερδίσουν περισσότερα χρήματα οι εργαζόμενοι στον τομέα των υπηρεσιών, οι οποίοι γενικά αμείβονται με ωρομίσθιο.

Στις ΗΠΑ, 82,3 εκατομμύρια εργαζόμενοι αμείβονται σε ωριαία βάση, σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας, που αντιπροσωπεύουν το 55% του μισθωτού εργατικού δυναμικού. Γι’ αυτούς τους εργαζόμενους, οι προτεραιότητες είναι πολύ διαφορετικές απ’ ό,τι για τους υπαλλήλους, συμφώνησαν οι συμμετέχοντες στο πάνελ.

«Ο προγραμματισμός είναι πολύ σημαντικός για τις χαμηλόμισθες, κατά κύριο λόγο γυναίκες εργαζόμενες στη φροντίδα, στα σουπερμάρκετ, σε τέτοια πράγματα», παρατήρησε κατά τη διάρκεια της συζήτησης η Christy Hoffman, γενική γραμματέας της UNI Global Union, μιας διεθνούς ομοσπονδίας συνδικάτων υπηρεσιών.

«Εκπροσωπούμε τους εργαζόμενους στα παντοπωλεία, για παράδειγμα», είπε. «Θέλουν περισσότερες ώρες, συνήθως, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι θέλουν να ξέρουν πότε θα δουλέψουν την επόμενη εβδομάδα. Θέλουν να προγραμματίζουν τη φροντίδα των παιδιών τους. Θέλουν να ξέρουν πότε μπορούν να πάνε τα παιδιά τους στο γιατρό».

Αν και η ευελιξία είναι σημαντική, υποστήριξαν οι συμμετέχοντες στο πάνελ, οι εταιρείες θα πρέπει να αρχίσουν να εξετάζουν και άλλες αλλαγές για τη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένου ενός «δικαιώματος αποσύνδεσης» για το προσωπικό κατά τις ώρες εκτός εργασίας. Για τους υπαλλήλους, είπε η Hoffman, μια τεράστια αιτία άγχους είναι τα πρωτόκολλα παρακολούθησης και ελέγχου στο σπίτι που έχουν χρησιμοποιήσει ορισμένες εταιρείες για τους απομακρυσμένους εργαζόμενους, ενώ οι συμμετέχοντες στο πάνελ συμφώνησαν ότι ο περισσότερος χρόνος πληρωμένων διακοπών, στον οποίο οι ΗΠΑ κατέλαβαν πρόσφατα τη δεύτερη χειρότερη θέση στον κόσμο, θα μπορούσε να αποτελέσει μια πιο διατομεακή λύση.

Η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί καλά σε ορισμένα σενάρια, αλλά οι συμμετέχοντες στο πάνελ επεσήμαναν ότι δεν υπάρχει λύση “one-size-fits-all” για τις προκλήσεις στο σημερινό εργασιακό περιβάλλον και ότι κάθε εταιρεία πρέπει να αποφασίσει τι ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες της.

«Υπάρχουν τόσες πολλές παραλλαγές αυτού του μοτίβου», σημείωσε η Hoffman. «Υπάρχουν τόσες πολλές διαφορές. Υπάρχει ένα τόσο μεγάλο εύρος. Πρέπει να σκεφτούμε αυτό το 22% των εργαζομένων στον κόσμο που δεν εργάζονται με πλήρη απασχόληση».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Αστρολογία στο χώρο εργασίας: Γιατί η επόμενη προαγωγή σας μπορεί να εξαρτάται από το ζώδιό σας
• Αυτό είναι το κλειδί της ευτυχίας – Ερευνητές παρακολούθησαν πάνω από 700 άτομα από το 1938 για να το βρουν