Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει την ψυχοθεραπεία; Τα αποτελέσματα έρευνας σοκάρουν
Μπορούν τα ζευγάρια που βρίσκονται σε κρίση να λάβουν την ίδια υποστήριξη από την Τεχνητή Νοημοσύνη όπως θα έπαιρναν από έναν θεραπευτή; Μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι ναι.
Στο πλαίσιο του πειράματος, οι ερευνητές προετοίμασαν σενάρια θεραπείας ζευγαριών — όπως για παράδειγμα μια περίπτωση όπου ένας σύντροφος αγνοεί την κατάθλιψη του άλλου — και στη συνέχεια ζήτησαν απαντήσεις από δύο διαφορετικά συστήματα υποστήριξης:
- Μια ομάδα έμπειρων θεραπευτών
- Το ChatGPT, ένα προηγμένο chatbot Τεχνητής Νοημοσύνης
Στη συνέχεια, 830 συμμετέχοντες στη μελέτη—άνδρες και γυναίκες περίπου 45 ετών (οι περισσότεροι σε σχέση)—έλαβαν τυχαία είτε μια απάντηση από θεραπευτή είτε από το ChatGPT και κλήθηκαν να αναγνωρίσουν ποιος έγραψε τι.
Όπως προέβλεψαν οι ερευνητές—μεταξύ των οποίων ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Gabe Hatch από το Ohio State University—οι συμμετέχοντες δυσκολεύτηκαν να ξεχωρίσουν αν η απάντηση προερχόταν από άνθρωπο ή AI.
- Μόνο το 56,1% των συμμετεχόντων αναγνώρισε σωστά ότι η απάντηση προερχόταν από θεραπευτή.
- Το 51,2% αναγνώρισε σωστά ότι η απάντηση προερχόταν από ChatGPT.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι συμμετέχοντες προτίμησαν σε μεγάλο βαθμό τις απαντήσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η αξιολόγηση των απαντήσεων βασίστηκε σε πέντε παράγοντες:
- Κατανόηση του ομιλητή
- Ενσυναίσθηση
- Καταλληλότητα για το θεραπευτικό πλαίσιο
- Πολιτιστική ευαισθησία
- Εάν αντικατοπτρίζει τα λόγια ενός καλού θεραπευτή
Το ChatGPT ξεπέρασε τους ανθρώπινους θεραπευτές ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κατανόηση του συνομιλητή, την ενσυναίσθηση και την πολιτιστική ευαισθησία.
“Αυτό μπορεί να αποτελεί πρώιμη ένδειξη ότι το ChatGPT έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τις ψυχοθεραπευτικές διαδικασίες,” έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης, η οποία δημοσιεύθηκε στο PLOS Mental Health.
Η AI στην ψυχοθεραπεία – Αναγκαία ή επικίνδυνη;
Η μελέτη επισημαίνει ότι η γενετική AI μπορεί σύντομα να ενσωματωθεί στην ψυχοθεραπεία, καλώντας τους ειδικούς ψυχικής υγείας να μελετήσουν προσεκτικά τα ηθικά, πρακτικά και θεραπευτικά ζητήματα πριν αυτό γίνει πραγματικότητα.
Για χρόνια, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η ψυχολογία θα μπορούσε να επωφεληθεί από καινοτομίες της AI, όπως:
- Ψυχοθεραπευτικά chatbots
- Αυτοματοποιημένα εργαλεία καταγραφής σημειώσεων
- Προηγμένα προγράμματα εκπαίδευσης θεραπευτών
Το 1966, το chatbot ELIZA είχε προγραμματιστεί να προσομοιώνει τη Rogerian ψυχοθεραπεία, ξεκινώντας τη μακρά συζήτηση για το κατά πόσο η AI μπορεί να αντικαταστήσει έναν θεραπευτή.
Η νέα μελέτη φαίνεται να δίνει μια απάντηση:
“Παρότι παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η απάντηση μπορεί να είναι ‘ναι’,” γράφουν οι συγγραφείς.
“Ελπίζουμε ότι η έρευνά μας θα κινητοποιήσει το κοινό και τους ειδικούς ψυχικής υγείας να διερευνήσουν τα ηθικά και πρακτικά ζητήματα της ενσωμάτωσης της AI στην ψυχοθεραπεία, πριν το ‘τρένο της AI’ φύγει από τον σταθμό.”
