Η «βαριά σκιά» της Fed στην ΕΚΤ μετά την πρώτη μείωση επιτοκίων
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) επιμένει ότι δεν θα πάρει παράδειγμα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) σχετικά με το πότε θα αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, αλλά η μετέπειτα πορεία της πολιτικής της μπορεί να διαμορφωθεί από το τι θα συμβεί στις ΗΠΑ.
Όπως διαβάσατε την Τετάρτη στο Fortune, ενισχύεται η άποψη πως οι επιτοκιακές μειώσεις πλησιάζουν, δεδομένου ότι για άλλο ένα τρίμηνο οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώπη έδειξαν σημάδια αποσυμπίεσης.
Ωστόσο η αλήθεια είναι, όπως επισημαίνει η ING, τα εισερχόμενα δεδομένα από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Μάρτιο έχουν κάτι για τα περιστέρια αλλά και τα γεράκια, οπότε μάλλον θα μεταβούμε σε μια κατάσταση πολιτικής «αργών χεριών».
Ειδικότερα, τα σήματα σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη των δανείων και τους δείκτες εμπιστοσύνης ενθαρρύνουν την ομάδα των γερακιών να μη βιαστεί σε μειώσεις επιτοκίων.
Ταυτόχρονα, η ελαφρώς ταχύτερη από το αναμενόμενο εξασθένηση των πληθωριστικών πιέσεων θα μπορούσε να παρακινήσει ορισμένα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου να θέσουν και το ερώτημα γιατί να μην αρχίσουν οι μειώσεις την επόμενη εβδομάδα.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι προβλέψεις της ΕΚΤ τον Ιανουάριο «έβλεπαν» τον πληθωρισμό να επιστρέφει στον στόχο το δεύτερο εξάμηνο του 2025, ενώ η ανάπτυξη θα ήταν ελαφρώς αυξημένη τόσο το 2025 όσο και το 2026.
Δεδομένου του τρόπου λειτουργίας των μοντέλων της, η ΕΚΤ θα έπρεπε να μειώσει τα επιτόκια κατά 100 μονάδες βάσης για να φτάσουμε σε αυτά που θα αποκαλούσε η ΕΚΤ ευνοϊκά μακροοικονομικά αποτελέσματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα μοναδικά ερωτήματα που απομένουν να απαντηθούν: πότε και κατά πόσο, αλλά όχι εάν θα μειωθούν οι συντελεστές.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Πέμπτης του Bloomberg, οι τάσεις που καθοδηγούν τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου συνήθως δεν αργούν να διαχυθούν σε άλλες περιοχές, επηρεάζοντας σχεδόν αμέσως τις συνθήκες χρηματοδότησης και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες – καθώς και τον πληθωρισμό, το εμπόριο και άλλες μετρήσεις πιο μακροπρόθεσμα. Έτσι, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αλλού δεν μπορούν πραγματικά να ξεφύγουν από τις εξελίξεις στην Fed όταν αξιολογούν την τύχη των δικών τους οικονομιών.
Για τους αξιωματούχους της ΕΚΤ που θα συγκεντρωθούν την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν πότε, πόσο γρήγορα και σε τι ποσοστό θα μειώσουν τα επιτόκια, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρακολουθούν στενά τις ΗΠΑ – ακόμη και αν τονίζουν ότι θα χαράξουν τη δική τους πορεία.
«Η ΕΚΤ μπορεί οπωσδήποτε να κινηθεί πριν από τη Fed», υπογράμμισε ο Πίετ Κρίστιανσεν, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής της Danske Bank. «Το να φανταστεί κανείς ότι οι πολιτικές θα αποκλίνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα – ας πούμε εννέα μήνες και πάνω – είναι πιο δύσκολο, διότι τελικά ό,τι οδηγεί τις αποφάσεις της Fed θα διαχυθεί στην Ευρώπη και θα επηρεάσει και την ευρωζώνη».
Σύμφωνα πάντα με το Bloomberg, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής με επικεφαλής την πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ έχουν αρχίσει να προετοιμάζουν τις αγορές για μια αρχική μείωση στις 6 Ιουνίου, καθώς οι πιέσεις στις τιμές μειώνονται γρήγορα. Ενώ έχουν αντιταχθεί σθεναρά στην άποψη ότι θα θελήσουν να διατηρήσουν την ίδια γραμμή με τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ, δεν έχουν δεσμευτεί για το τι θα συμβεί μετά το πρώτο βήμα, υποστηρίζοντας ότι τα οικονομικά δεδομένα θα αποφασίσουν.
Οι αγορές στοιχηματίζουν ότι η ΕΚΤ πιθανότατα θα πραγματοποιήσει τέσσερις μειώσεις φέτος, ενώ είναι διχασμένοι για το αν η Fed θα μειώσει τα επιτόκια δύο ή τρεις φορές, αφού ο Πάουελ επανέλαβε την Τετάρτη ότι δεν βιάζεται να αρχίσει να μειώνει το κόστος δανεισμού.
Περισσότερα από δύο χρόνια μετά την έναρξη του κύκλου αυξήσεων του Πάουελ, η αμερικανική οικονομία έχει αποδειχθεί εντυπωσιακά ανθεκτική, με τους εργοδότες να εξακολουθούν να προσλαμβάνουν εργαζόμενους με ισχυρό ρυθμό. Εάν διατηρηθεί, η εν λόγω ισχύς θα μπορούσε επίσης να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία μόλις και μετά βίας απέφυγε την ύφεση τον χειμώνα.
«Όσον αφορά στον πληθωρισμό, είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν οι πρόσφατες μετρήσεις αντιπροσωπεύουν κάτι περισσότερο από μια απλή αναπήδηση», δήλωσε ο Πάουελ την Τετάρτη σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ στην Καλιφόρνια. «Δεν αναμένουμε ότι θα είναι σκόπιμο να μειώσουμε το επιτόκιο πολιτικής μας έως ότου έχουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ότι ο πληθωρισμός κινείται σταθερά προς το 2%».
Πρόσφατες εκθέσεις έδειξαν σημάδια μιας αρχόμενης ανάκαμψης στην Ευρώπη, με τους διευθυντές αγορών να βλέπουν την ανάπτυξη προ των πυλών και την επιχειρηματική εμπιστοσύνη να έχει επίσης ανακάμψει. Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός στην περιοχή των 20 χωρών του ευρώ επιβραδύνθηκε περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τον Μάρτιο και στο 2,4% πλησιάζει τον στόχο της ΕΚΤ.
Το Bloomberg Economics προβλέπει ότι οι αυξήσεις των τιμών θα επιβραδυνθούν σε επίπεδα κάτω του 2% ήδη από τον Αύγουστο και κατά μέσο όρο μόλις 1,4% το 2025. Η πρόβλεψη της ίδιας της ΕΚΤ κάνει λόγο για ρυθμό 2% το επόμενο έτος.
«Έχοντας κάνει λάθος στο παρελθόν για το εύρος της πίεσης του κόστους, το Διοικητικό Συμβούλιο θα προχωρήσει προσεκτικά καθώς ο κύκλος χαλάρωσης ξεκινά», έγραψε σε σημείωμά του ο Jamie Rush της BE. «Αλλά εξακολουθεί να είναι λογικό να περιμένουμε βαθιές μειώσεις των επιτοκίων φέτος». Προβλέπει τέσσερα βήματα των τετάρτων μονάδων, που θα οδηγήσουν το επιτόκιο καταθέσεων στο 3%.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η ΕΚΤ έχει αποδείξει στο παρελθόν ότι μπορεί να αποκλίνει από τη Fed – όταν μείωσε τα επιτόκια τον Δεκέμβριο του 2015 και ξανά τον Μάρτιο του 2016 η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ ξεκινούσε μια τριετή περίοδο αυξήσεων. Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας έχει ήδη δείξει τον δρόμο στον τρέχοντα κύκλο, με μια απροσδόκητη μείωση του κόστους δανεισμού τον Μάρτιο, με σκοπό να αποτρέψει τα κέρδη του φράγκου.
Οι οικονομολόγοι διαφωνούν σχετικά με το ποιο θα ήταν το συνολικό αποτέλεσμα μιας απόκλισης μεταξύ της ΕΚΤ και της Fed.
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι μια πιο επιθετική χαλάρωση για τη ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να επιφέρει μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις – το χαμηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με τις ΗΠΑ θα μπορούσε να αποδυναμώσει το ενιαίο νόμισμα και να αποτελέσει πρόσθετο κίνδυνο μέσω των υψηλότερων τιμών των εισαγωγών.
Ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Πίτερ Πρετ, ωστόσο, προειδοποιεί ότι η μεταφορά από την αυστηρότερη από την αναμενόμενη πολιτική της Fed θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη εξασθένηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και να ωθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στη Φρανκφούρτη να μειώσουν περισσότερο από ό,τι θα έκαναν διαφορετικά.
«Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός να διαψευστούν οι προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων, με αποτέλεσμα να γίνουν πιο σφιχτές οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες παγκοσμίως», δήλωσε. «Τελικά η ΕΚΤ δεν θα πρέπει να αποκλείσει την ανάγκη για πιο επιθετικές μειώσεις επιτοκίων».
Οι επενδυτές ήδη τοποθετούνται για απώλειες στο ευρωπαϊκό νόμισμα. Στην αγορά δικαιωμάτων προαίρεσης, την τελευταία εβδομάδα υπάρχουν διπλάσια συμβόλαια που είναι αρνητικά για το ευρώ από όσα είναι θετικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της Depository Trust & Clearing Corporation.
Ορισμένοι έμποροι στοιχηματίζουν ότι το νόμισμα θα υποχωρήσει στα 1,05 δολάρια, από περίπου 1,08 δολάρια την Τετάρτη. Η διάσπαση αυτού του επιπέδου θα μπορούσε να φέρει στο προσκήνιο την προοπτική της ισοτιμίας ευρώ-δολαρίου για πρώτη φορά από το 2022.
«Η ΕΚΤ θα “ξεπεράσει” όχι μόνο τη Fed, αλλά και τις περισσότερες άλλες κεντρικές τράπεζες της G-10», δήλωσε ο Valentin Marinov, επικεφαλής της G-10 FX strategy στην Credit Agricole, επικαλούμενος τις ασθενέστερες προοπτικές ανάπτυξης του μπλοκ και τον υποχωρούντα πληθωρισμό.
Ενώ οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ μπορεί να είναι επιφυλακτικοί απέναντι σε μια διολίσθηση του νομίσματος, η Lena Komileva, επικεφαλής οικονομολόγος της G Plus Economics, υποστηρίζει ότι η ευρωζώνη μπορεί να πρέπει να την αγκαλιάσει.
«Εάν η Fed δεν μειώσει σύντομα», δήλωσε η ίδια, «τότε η ΕΚΤ θα πρέπει να μειώσει και να μειώσει περισσότερο από ό,τι θα έκανε διαφορετικά για να αποφύγει μια περιττή ύφεση».
