ICAP: Μικρή βελτίωση στα ποσοστά ανεργίας

Μετά από μια περίοδο πέντε διαδοχικών τριμήνων με θετικούς ρυθμούς μεταβολής του Α.Ε.Π., από το β´εξάμηνο του 2015 η ελληνική οικονομία επανήλθε σε υφεσιακή τροχιά, η οποία μάλιστα δείχνει να εντείνεται το τρέχον έτος. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2016 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) υποχώρησε κατά 0,5% σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο, ενώ συγκρινόμενο με το (αντίστοιχο) πρώτο τρίμηνο του 2015, το Α.Ε.Π. κατέγραψε μείωση 1,4% (σε ετήσια βάση).  Η πρωτοφανής συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά την εξαετία της οικονομικής κρίσης έπληξε με σφοδρότητα την αγορά εργασίας, με την απασχόληση να καταγράφει εντυπωσιακή πτώση επί σειράν ετών. Ωστόσο, στη διάρκεια του 2014 η τάση αυτή ανακόπηκε και η απασχόληση εμφανίζει θετική μεταβολή.

H Μελέτη πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ετήσιας εκδοτικής πρωτοβουλίας της ΙCAP Group “Leading Employers in Greece” που εστιάζει στην ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις, αξία των ευρύτερων πρακτικών Διοίκησης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού αλλά και των προγραμμάτων Κοινωνικής Δράσης και Προσφοράς.

Ο Νικήτας Κωνσταντέλλος , Διευθύνων Σύμβουλος της ICAP Group και Πρόεδρος της Εταιρίας Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), δήλωσε σχετικά: «Μετά από μία μακρά περίοδο ύφεσης, η Ελληνική οικονομία εμφάνισε ενδείξεις ασθενούς ανάκαμψης το 2014 και στις αρχές του 2015, εν τούτοις οι εξελίξεις αυτές ανατράπηκαν στη συνέχεια, με συνέπεια το ΑΕΠ να βρίσκεται πάλι σε καθοδική τροχιά. Παρόλα αυτά, στην αγορά εργασίας οι εξελίξεις ήταν εν γένει θετικές, αφού η τάση ανάκαμψης της απασχόλησηςπου αρχικά είχε διαφανεί το 2014 συνεχίστηκε και εδραιώθηκε το 2015, παράλληλα δε ο αριθμός των ανέργων περιορίστηκε αισθητά, με συνέπεια ο δείκτης ανεργίας να υποχωρεί για δεύτερο κατά σειρά έτος. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η απασχόληση ανακάμπτει, μετά τις τεράστιες απώλειες που σημειώθηκαν στην περίοδο της κρίσης».

Πιο αναλυτικά για το α’ τρίμηνο του 2016, προκύπτουν τα εξής:

– Η απασχόληση στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 2,9% συγκριτικά Α’ τρίμηνο του 2015, ήταν δε ελαφρά μειωμένη σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο. Ο αριθμός των απασχολουμένων το Α΄ τρίμηνο του 2016 διαμορφώθηκε σε 3.606,3 χιλ. άτομα, προκύπτει δηλαδή προσθήκη 101,9 χιλ. θέσεων εργασίας (συγκριτικά με το Α΄ Τρίμηνο του 2015), με την απασχόληση να σημειώνει θετική μεταβολή για 8 συνεχή τρίμηνα.

– Οι πρόσφατες αλλαγές είχαν σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω βελτίωση του λόγου «άνεργοι/απασχολούμενοι», με το δείκτη να περιορίζεται πλέον σε 33,1% (από 36,3% το Α’ Τρίμηνο του 2015).

– Το ποσοστό των μισθωτών εκτιμάται σε 65,8%, με το δείκτη αυτό να παραμένει σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα από το μέσο όρο της Ε.Ε., όπου οι μισθωτοί αντιστοιχούν σε 83,9% του συνόλου απασχολουμένων.

– Το ποσοστό μερικής απασχόλησης κάλυψε το 9,8% της συνολικής, με τη μεγάλη πλειοψηφία των μερικώς απασχολούμενων (69,1%) να δηλώνει ότι η επιλογή ήταν αναγκαστική.

– Ωστόσο, εάν εστιάσουμε μόνο στις νέες προσλήψεις (αναγγελίες προσλήψεων που καταγράφει το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ), προκύπτει ότι, κατά το πρώτο 4μηνο του 2016 το 50,9% των νέων προσλήψεων αφορά συμβάσεις μερικής ή εκ περιτροπής απασχόληση.

Προσωρινά ή μερικώς απασχολούμενοι

Ένα στοιχείο που χαρακτήρισε την αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια ήταν η αύξηση της συμμετοχής των προσωρινά απασχολουμένων. Συγκεκριμένα, ενώ το ποσοστό της προσωρινής εργασίας (ως προς το σύνολο των μισθωτών) στις αρχές του 2012 ήταν μικρότερο του 10%, στο  Γ’ Τρίμηνο του 2015 ανήλθε σε 13%, για να περιοριστεί στη συνέχεια σε 11,7% στα τέλη του έτους (διάγραμμα 5). Όπως διαπιστώνεται από τα στοιχεία της έρευνας, η προσωρινή εργασία παρουσιάζει έντονη εποχικότητα, με σημαντική αύξησή της το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο κάθε έτους, προφανώς λόγω αυξημένης ζήτησης από τον ευρύτερο κλάδο του τουρισμού.

Η Ανεργία το 2016

Η εγχώρια Αγορά Εργασίας έχει υποστεί βαρύτατες απώλειες, με συνέπεια η ουσιαστική αποκλιμάκωση της να αποτελεί μια αργή και επίπονη διαδικασία, που θα απαιτήσει τεράστιες προσπάθειες στο μέλλον. Βασικά προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης είναι το εντυπωσιακά υψηλό ποσοστό της μακροχρόνιας ανεργίας καθώς και της ανεργίας των νέων.

–       Το Α΄ Τρίμηνο του 2016 ο αριθμός των ανέργων διαμορφώθηκε σε 1.195.084 άτομα, μειωμένος κατά 6,1% σε ετήσια βάση. Επίσης, το ίδιο διάστημα το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε σε 24,9%, έναντι αντίστοιχου 26,6% του Α΄τριμήνου-2015 (διάγραμμα 6).

–       Από το σύνολο των ανέργων (Α΄ Τρίμηνο του 2016), ποσοστό 40,9% είναι άτομα ηλικίας 30-44 ετών (489,2 χιλ. άτομα), ενώ το 31,8% είναι ηλικίας 45-64 ετών (διάγραμμα 8/Α).

–       Ωστόσο, με βάση το ποσοστό συμμετοχής των ανέργων κάθε ηλικιακής ομάδας στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της ομάδας, η ανεργία των νέων παραμένει πολύ υψηλή. Τα ποσοστά ανεργίας στις ηλικιακές ομάδες 15-24 και 25-29 ετών διαμορφώθηκαν σε 50,9% και 35,9% αντίστοιχα, το Α΄ τρίμηνο του 2016  (διάγραμμα 8/Β).

–       Από το σύνολο των ανέργων το 70,3% είναι μακροχρόνια άνεργοι, ενώ το 21,1% είναι νέοι άνεργοι, δηλαδή πρόκειται για άτομα που δεν έχουν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν.

–       Σε περιφερειακό επίπεδο, το Α’ Τρίμηνο του 2016 το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας (33,3%)  και της Δυτικής Ελλάδας (30%). Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά εντοπίζονται στο Βόρειο Αιγαίο (18,5%) και τα Ιόνια Νησιά (19,6%) την ίδια περίοδο.