Οικονομία: Δύο τομές για να ξεπεράσει το βαρύ τραύμα της πανδημίας  

Αν και η ισχυρή ανάπτυξη – περίπου 9-9,5% το 2021 και 4,5% το 2022, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΙΟΒΕ – καλλιεργεί προσδοκίες, συνδυαζόμενη με την αύξηση των εξαγωγών και την μείωση της ανεργίας, υπάρχουν ανησυχίες που σχετίζονται με τη μεγάλη αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και την αναμενόμενη άνοδο των επιτοκίων και του κόστους χρήματος.

Αβεβαιότητες εγείρει επίσης η πορεία του πληθωρισμού, η ταχύτητα προσαρμογής των δημοσιονομικών κανόνων στην Ευρώπη, ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνεται η στροφή του παραγωγικού μοντέλου προς εξωστρέφεια και παραγωγικές επενδύσεις, και το κατά πόσο η οικονομία σταδιακά προετοιμάζεται για ενδεχόμενες νέες κρίσεις.

Δύο θετικά δεδομένα

Αξιολογώντας τα παραπάνω, στην αφετηρία της νέας χρονιάς υπάρχουν δύο πολύ θετικά δεδομένα: η ανάκαμψη που απαλείφει μεγάλο μέρος της προηγούμενης βαθιάς ύφεσης και η πρόσβαση σε χρηματοδότηση, με επίκεντρο το ταμείο ανάκαμψης. Σε αυτή τη βάση η οικονομία μπορεί σύντομα να ξεπεράσει το βαρύ τραύμα της πανδημίας, σύμφωνα με τους αναλυτές του ΙΟΒΕ. Όμως, οι συνθήκες αυτές δεν διασφαλίζουν πως λύνονται τα συστηματικά προβλήματα που χαρακτηρίζουν την οικονομία τα τελευταία πολλά χρόνια, σε συνέχεια και της προηγούμενης δεκαετούς κρίσης. Συνεπώς, το πώς θα εξελιχθεί η οικονομική πολιτική, όχι μόνο στις καταρχήν αποφάσεις της αλλά και ως προς την επιτυχία εφαρμογής, στη διάρκεια της χρονιάς θα είναι κρίσιμης σημασίας.

Σημειώνεται εδώ ότι οι προσδοκίες για έξοδο από την οικονομική κρίση που προκάλεσε η πανδημία βασίζονται εν πολλοίς στο ταμείο, αλλά την ίδια ώρα διαπιστώνεται ότι η εισροή των πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης παρουσίασε υστέρηση έναντι του στόχου στον προϋπολογισμό του 2021 (4 δισ. ευρώ έναντι 5,5 δισ. ευρώ). Για το 2022 οι αισιόδοξες προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας βασίζονται στην υπόθεση πως θα επιτευχθεί ο στόχος εισροών στον προϋπολογισμό (επιδοτήσεις 3,4 δισ. ευρώ, δάνεια 1,85 δισ. ευρώ) και θα υλοποιηθούν σε υψηλό βαθμό όσα έργα έχουν ήδη ενταχθεί στο ταμείο ανάκαμψης, καθώς και άλλα, οδηγώντας σε επίτευξη ή και υπέρβαση των σχετικών στόχων.

Αυτές τις ημέρες, με τις προκηρύξεις των τραπεζών ανοίγει αυλαία σε μια κρίσιμη περίοδο για την προσέλκυση επενδύσεων, ύψους 35 δισ. ευρώ με ορίζοντα το 2026. Προηγήθηκε στο τέλος της περασμένης χρονιάς η υπογραφή επιχειρησιακών συμβάσεων μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και έξι ελληνικών τραπεζών (Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank, Optima Bank και Παγκρήτια), ενώ νωρίτερα είχαν υπογράψει ΕΤΕπ και EBRD. Άμεσα διαθέσιμα είναι 970 εκατ. ευρώ σε σύνολο 12,7 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν σε δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Υπενθυμίζεται ότι επιλέξιμες είναι επενδύσεις που συμβάλλουν στους στόχους για: πράσινη μετάβαση, ψηφιακό μετασχηματισμό, καινοτομία, ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών και εξωστρέφεια.