«Ημέρα απελευθέρωσης»: Ο Τραμπ έτοιμος να τινάξει στον αέρα το παγκόσμιο εμπόριο
«Ημέρα απελευθέρωσης» για τις ΗΠΑ χαρακτήρισε ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, την προσεχή Τετάρτη, 2 Απριλίου, όταν και η κυβέρνησή του θα ανακοινώσει τους λεγόμενους ανταποδοτικούς ή αμοιβαίους δασμούς έναντι τρίτων χωρών.
Για τις χώρες της Ευρωζώνης – και ιδίως για τις πιο εξωστρεφείς οικονομίες όπως η Γερμανία – τα μέτρα αυτά, που παραπέμπουν σε εμπορικές πολιτικές άλλων εποχών, δημιουργούν μόνο κινδύνους, σε μια περίοδο που η ανάκαμψη από τη διετή στασιμότητα παραμένει εύθραυστη.
Η εικόνα στις αγορές είναι ενδεικτική: ο δείκτης του δολαρίου και οι μετοχές υποχώρησαν ήδη από τα μέσα Φεβρουαρίου. Η Wall Street είχε προσωρινή ανάκαμψη έπειτα από διαρροές για πιο «στοχευμένους» δασμούς, αλλά κατέρρευσε ξανά μόλις ανακοινώθηκαν οι δασμοί 25% στα εισαγόμενα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει απάντηση, με στοχευμένα αντίμετρα στις αμερικανικές εξαγωγές, ενώ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο να πληγεί σκληρά η αυτοκινητοβιομηχανία – κλάδος κρίσιμος για την ευρωπαϊκή οικονομία. Το ενδεχόμενο οριζόντιων δασμών με ενιαίο συντελεστή σε όλα τα προϊόντα της ΕΕ αυξάνει την ανησυχία.
Παρά τη ρητορική περί συμμετρικών μέτρων, η Ουάσιγκτον σχεδιάζει να εντάξει στον υπολογισμό των δασμών και άλλες παραμέτρους, όπως η φορολόγηση των τεχνολογικών κολοσσών και ο τρόπος επιβολής του ΦΠΑ, περιπλέκοντας την εξίσωση. Όπως υποστηρίζει ο πρώην επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ, Γκάρι Κον, τα μέτρα σχεδιάζονται ως «υψηλή εκκίνηση» στις διαπραγματεύσεις με τρίτες χώρες.
Ο Ευρωπαίος επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφτσοβιτς προσπάθησε να ανοίξει διάλογο με τους Αμερικανούς ομολόγους του, ωστόσο η πρόοδος ήταν περιορισμένη. Ορισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ θεωρούν ότι οι ΗΠΑ ξεκινούν εσκεμμένα από μια θέση έντασης ώστε να διαμορφώσουν τους όρους του παιχνιδιού.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, η ανησυχία εντείνεται. Οι πληθωριστικές προσδοκίες ξεπέρασαν το 6%, ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών υποχώρησε σε χαμηλό τετραετίας και η Moody’s κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την αμερικανική οικονομία, την οποία βαθμολογεί ήδη με αρνητικό outlook.
Εν μέσω αυτής της θύελλας, ο Τραμπ επιχειρεί να εμφανίσει τα μέτρα ως πράξη «οικονομικού πατριωτισμού». Όμως, τόσο οι εταίροι όσο και οι αγορές βλέπουν ένα διαφορετικό αφήγημα: εκείνο της επιστροφής στον προστατευτισμό και της απειλής μιας νέας περιόδου παγκόσμιας αστάθειας.
