Είναι τελικά το διαδίκτυο πιο αποτελεσματικό στη ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών σε σχέση με τα παλαιότερα μέσα;

Το Διαδίκτυο σίγουρα δεν είναι το πρώτο μέσο που χρησιμοποιείται για την προώθηση του εξτρεμισμού. Αλλά φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό.

Μεταξύ των ατόμων που είχαν προφίλ στο PIRUS, μια λεπτομερή βάση δεδομένων για άτομα στις ΗΠΑ που ριζοσπαστικοποιήθηκαν, τα κοινωνικά μέσα είχαν διαδραματίσει ρόλο στη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησής τους στο 27% των περιπτώσεων μεταξύ 2005 και 2010. Αυτό αυξήθηκε σε 73% μεταξύ 2011 και 2016.

Μια έκθεση που υποβλήθηκε σε βουλευτές στην Αυστραλία προειδοποιεί ότι η απειλή της δεξιάς τρομοκρατίας αυξάνεται κατά τη διάρκεια της πανδημίας, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης. Παράλληλα, τα Ηνωμένα Έθνη έχουν προειδοποιήσει ότι οι δεξιές τρομοκρατικές ομάδες χρησιμοποιούν την κρίση υγείας για να ριζοσπαστικοποιήσουν και να στρατολογήσουν κόσμο στο διαδίκτυο- παρατηρείται αύξηση κατά 750% στα αντισημιτικά tweets από την έναρξη της πανδημίας, εν μέσω κλιμακούμενων εγκλημάτων μίσους εναντίον ανθρώπων ασιατικής καταγωγής.

Οι αρχές στις ΗΠΑ συλλαμβάνουν κατά μέσο όρο τρεις κατηγορούμενους την ημέρα με κατηγορίες που σχετίζονται με την εξέγερση στο Καπιτώλιο τον Ιανουάριο. Πολλοί θα ισχυριστούν ότι εξαπατήθηκαν από αβάσιμους ισχυρισμούς σχετικά με τις εκλογικές απάτες που ενισχύθηκαν από τα κοινωνικά μέσα. Η μητέρα μιας κοπέλας που κατηγορείται για συμμετοχή στην εισβολή είπε ότι η κόρη της είχε ξαφνικά αρχίσει να ενδιαφέρεται για «message boards ακροδεξιού περιεχομένου», σύμφωνα με δικαστικά έγγραφα.

Η τηλεόραση παραμένει ένα ισχυρό μέσο χειραγώγησης. Αλλά το Διαδίκτυο μπορεί να λειτουργήσει σαν μια αλγοριθμική, εξατομικευμένη αναβάθμιση. Ο ρόλος του στην ριζοσπαστικοποίηση ερευνάται τώρα για περισσότερες από δύο δεκαετίες. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό τον μήνα διαπίστωσε ότι ο αλγόριθμος συστάσεων του YouTube επισημαίνει σε τακτική βάση βίντεο με παραπληροφόρηση και ρητορική μίσους που παραβιάζουν τις πολιτικές της εταιρείας.

Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος επιδίωξε να ερευνήσει βαθύτερα τα ανεπίσημα στοιχεία του ρόλου του Διαδικτύου στη ριζοσπαστικοποίηση. Διαπίστωσε ότι τα βίντεο «αποκεφαλισμού» ήταν το πιο περιζήτητο τζιχαντιστικό υλικό στο διαδίκτυο μεταξύ των νέων στο Βέλγιο, αλλά και το υλικό που παρείχε το μικρότερο προγνωστικό δείκτη για ριζοσπαστικοποίηση. Το συμπέρασμα: μπορεί να μην είναι μόνο το Διαδίκτυο που ριζοσπαστικοποιεί τους ανθρώπους, αλλά και η γενική ηθική απορρύθμιση.

Ωστόσο, η πίεση έχει αυξηθεί σε ιστότοπους κοινωνικών μέσων για να χαλιναγωγήσουν την τάση ριζοσπαστικοποίησης. Το Facebook πρόσφατα έδωσε λεπτομέρειες για μια σχετική πρωτοβουλία που έχει αναλάβει, όπου ρωτά τους χρήστες αν ανησυχούν για κάποιον που γνωρίζουν ότι γίνεται εξτρεμιστής – και παρέχει έναν σύνδεσμο για «υποστήριξη».