Είναι το OneCoin η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική απάτη της ιστορίας;

του David Z. Morris

Αυτή την εβδομάδα προβλήθηκε το τελευταίο επεισόδιο της σειράς podcast του BBC, The Missing Cryptoqueen, που επιμελείται ο Jamie Bartlett. Στο επεισόδιο αυτό, ο Bartlett και η ομάδα του προσπαθούν να εντοπίσουν την Dr. Ruja Ignatova, η οποία λέγεται ότι βρίσκεται πίσω από την απάτη τύπου «πυραμίδας» του κρυπτονομίσματος OneCoin.

Αν και παλαιότερα η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκτιμούσε το ύψος της απάτης του OneCoin στα 4 δισεκατομμύρια δολάρια, ο Bartlett αποκάλυψε έγγραφα που δείχνουν ότι το OneCoin ίσως κοστίσει στα θύματά του πολύ περισσότερα χρήματα.

Για την ακρίβεια, είναι πιθανό το OneCoin να καταλήξει να έχει κλέψει περισσότερα από τα 19,4 δισ. δολάρια που έχασαν τα θύματα του Bernie Madoff. Μια τέτοια εξέλιξη θα καταστήσει τη συγκεκριμένη απάτη τη μεγαλύτερη απάτη χρηματοοικονομικού χαρακτήρα στην ιστορία.

Στο τελευταίο podcast της σειράς, ο Bartlett αναζητά τη Ruja, αλλά δεν πρόκειται να σας αποκαλύψω το αποτέλεσμα αυτής της αναζήτησης. Το σημαντικότερο κομμάτι του επεισοδίου είναι οι αναφορές του Bartlett στον αντίκτυπο του OneCoin στην Ουγκάντα. Η δομή του OneCoin που βασιζόταν στην εξασφάλιση προμήθειας το κατέστησε viral, και κάπως έτσι κατάφερε να εισχωρήσει σε πολλές ευπαθείς (και άσχετες με την τεχνολογία) κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των εργατουπόλεων στην Αγγλία και τη Νότια Ασία. Ο Bartlett μας δείχνει την καταστροφική επίδραση της απάτης – σπίτια και ζώα πουλήθηκαν, ενώ ακόμα και τοπικές εκκλησίες δεν δίστασαν να γίνουν συμμέτοχες στο διεφθαρμένο σχήμα.

Τουλάχιστον, κάποιοι από τους υπεύθυνους ίσως βρεθούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Στη Νέα Υόρκη, συνεχίζεται η δίκη του εμπλεκόμενου στην υπόθεση Mark Scott, ενώ ο αδερφός της Ruja, Konstantin Ignatov, κατέθεσε στη δίκη ως συνεργαζόμενος μάρτυς.

Πέρα από την έρευνα του συγκεκριμένου εγκλήματος, η σειρά The Missing Cryptoqueen έχει κι ένα ευρύτερο μήνυμα για το κοινό: ο τεχνο-ουτοπισμός, ιδιαίτερα στον χρηματοοικονομικό κλάδο, έχει στην πραγματικότητα τη δυνατότητα να πλήξει τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι θέλει να βοηθήσει.

Το OneCoin, εν τέλει, πέτυχε να παρασύρει τόσους ανθρώπους διότι επικαλείτο την τεράστια επιτυχία του Bitcoin και τις συνεχείς υποσχέσεις της κοινότητας του Bitcoin να «δοθούν τραπεζικές υπηρεσίες σε όσους βρίσκονταν εκτός».