Υπάρχει καλό και κακό χρέος και πώς τα ξεχωρίζουμε;
Από την Ιωάννα Φο*
Γειά σας, παιδιά.
Ιωάννα εδώ και σήμερα θα μιλήσουμε για χρέος. Η λέξη από μόνη της. Συνειρμικά, μας προκαλεί αρνητική προδιάθεση, αλλά πότε είναι καλό το χρέος και πότε κακό; Για πάμε να δούμε.
Ξεκινώντας, και πριν μιλήσουμε για τις περιπτώσεις καλού και κακού χρέους, ας δούμε διάφορες παραμέτρους που πρέπει να έχουμε κατά νου πριν αποφασίσουμε είτε να επιβαρυνθούμε με ένα χρέος, είτε να το κατατάξουμε ως καλό η κακό.
Πρώτη παράμετρος που πρέπει να εξετάσουμε αναφορικά με το χρέος είναι, παιδιά, η αιτία του δανεισμού. Βάσει λογικής, κάθε φορά που επιβαρυνόμαστε με κάποιο χρέος, από πίσω υπάρχει ο απώτερος σκοπός αυτό το χρέος να χρησιμοποιηθεί για να βγάλουμε περισσότερα χρήματα! Πιο συνοπτικά, η σκέψη πάει ως εξής. Η τωρινή μου κατάσταση είναι η Χ και με την χρήση αυτών των χρημάτων που θα δανειστώ, σε 10-20 χρόνια, η κατάστασή μου θα είναι η Ψ, καλύτερη από αυτήν που θα ήμουν χωρίς τον δανεισμό.
Δεύτερη παράμετρος είναι αυτή του ύψους του δανεισμού. Καμιά φορά ακούμε την φράση ‘’ απλώνουμε τα πόδια μας μέχρι εκεί που φτάνει το πάπλωμα’’ και αυτό ακριβώς ταιριάζει και στο θέμα του χρέους, αφού το ύψος του δανείου δεν πρέπει να ξεπερνά τις οικονομικές δυνατότητές μας. Εάν, δηλαδή, μπορούμε να πληρώνουμε μια δόση 500€ τον μήνα πχ, μια πρόχειρη ιδέα είναι να πάρουμε δάνειο με δόση 400€, να έχουμε δηλαδή και μια ασφάλεια 100€ για κάποια αναποδιά! Ο λόγος είναι πως πολλά μπορούν να συμβούν σε μια πολυετή δανειακή σχέση, όπως να χάσουμε την εργασία μας για κάποιο διάστημα, να αυξηθούν τα επιτόκια όπως συμβαίνει τώρα και πολλά άλλα.
Τρίτη παράμετρος είναι οι πραγματικές μας ανάγκες. Στην αγορά υπάρχουν διαθέσιμοι διάφοροι τρόποι δανεισμού, από πιστωτικές κάρτες και υπεραναλήψεις έως δάνεια κάθε είδους! Το «κλειδί» σε αυτή την περίπτωση είναι να ξέρουμε τις ανάγκες μας και να διαλέξουμε βάσει αυτών, έτσι ώστε να επιλέξουμε το προϊόν που είναι για εμάς επαρκές αλλά και ασφαλές. Αυτό προϋποθέτει την ενδελεχή έρευνα αγοράς για όλους τους τύπους των δανείων και από όλες τις Τράπεζες που υπάρχουν στην αγορά.
Με όλα αυτά κατά νου και έχοντας κάνει την προεργασία μας, πάμε να δούμε πότε το χρέος είναι καλό και πότε όχι!
Καλό χρέος έχουμε όταν:
• Ενισχύεται η περιουσία μας σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα, αν το δάνειό μας διοχετευτεί στην ανάπτυξη της επιχείρησής μας, προκειμένου να αυξήσουμε τα έσοδα και την κερδοφορία μας ή σε ένα δικό μας σπίτι με δόση π.χ 500€ για να γλιτώσουμε τα αντίστοιχα 500 € που θα πληρώναμε για ενοίκιο, ενώ ταυτόχρονα αυξάνεται και το ενεργητικό της περιουσίας μας
• Οι αποταμιεύσεις μας διατηρούνται ανέπαφες. Έχουμε κάνει καλό σχεδιασμό και η αποπληρωμή του δανείου γίνεται σταδιακά από τον μισθό ή τα γενικά μας έσοδα, χωρίς να ρίχνουμε το επίπεδο διαβίωσής μας ή να χρειάζεται να ξοδέψουμε τα όποια χρήματα υπάρχουν στην άκρη.
• Βελτιώνεται το πιστωτικό μας προφίλ. Η υπεύθυνη διαχείριση ενός δανείου συμβάλλει στο «χτίσιμο» ενός καλού credit score. Αυτό θα επιτρέψει τη λήψη ενός δανείου στο μέλλον, με καλύτερους όρους, καθώς ο πιστωτής, η Τράπεζα δηλαδή, πλέον θα γνωρίζει τη συμπεριφορά μας και άρα, θα μπορεί να τιμολογήσει διαφορετικά και ίσως πάρουμε καλύτερους όρους ή γενικά πάρουμε δάνειο εκεί που δεν θα παίρναμε.
Κακό χρέος από την άλλη μεριά έχουμε όταν:
• Μειώνει την περιουσία μας. Επενδύοντας σε κάτι που δεν είναι απαραίτητο ή χάνει την αξία του σχετικά άμεσα, σημαίνει πως με το πέρασμα του χρόνου μειώνεται και η περιουσία μας. Παράλληλα, ένα δάνειο με υψηλό επιτόκιο, ακριβώς γιατί δεν έχει προηγηθεί ενδελεχής έρευνα αγοράς, σημαίνει επιπλέον κόστος. Εδώ τώρα μιλάμε για αλόγιστη χρήση πιστωτικών, καταναλωτικά δάνεια ή δάνειο για αγορά αυτοκινήτου που δεν έχει γίνει με σωστή στρατηγική κτλ.
• Δημιουργεί περισσότερο χρέος. Όσο ένα δάνειο δεν αποπληρώνεται ομαλά, τόσο αυξάνεται λόγω τόκων και μπορεί κυριολεκτικά να φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, αν ξεφύγει. Έτσι, υπάρχει κίνδυνος το χρέος να μεγαλώσει σημαντικά, θέτοντας σε κίνδυνο τυχόν περιουσιακά στοιχεία που έχουν δοθεί ως εξασφάλιση. Ακούμε για περιπτώσεις ανθρώπων πχ που καταλήγουν να χάνουν το σπίτι τους για ένα χρέος 3-4.000€ από αγορές ηλεκτρικών ειδών και τρελαινόμαστε, αλλά συμβαίνει παιδιά και είναι πολύ κρίμα, πραγματικά!
Αυτά είναι τα δεδομένα μας για σήμερα και εγώ κατανοώ απόλυτα όποιους ανθρώπους είναι αντίθετοι σε κάθε μορφή δανεισμού, ακόμα και για να αυξήσουν έτσι την περιουσία τους. Είναι δύσκολο πράγμα ο δανεισμός και εγώ προσωπικά προσπαθώ να απέχω όσο παραπάνω γίνεται.
Παρόλα αυτά χρειάζεται να έχουμε έστω μια εικόνα σχετικά με τον δανεισμό και το χρέος εν γένει και αυτό ακριβώς είδαμε στο άρθρο αυτό. Ευχαριστώ όσους και όσες έφτασαν έως εδώ, τα λέμε την επόμενη φορά!
* Master in Economics and Politics
Βρείτε την Ιωάννα στο YouTube και στο Instagram εδώ:https://www.youtube.com/user/ioannafo/videoshttps://www.instagram.com/ioannafo
