Ιράν: Θλίψη για τον θάνατο του Ραΐσι και αβεβαιότητα για τον επόμενο πρόεδρο

Χιλιάδες Ιρανοί προσήλθαν την Τρίτη στην πόλη Ταμπρίζ για να θρηνήσουν τον πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι, ο οποίος σκοτώθηκε σε συντριβή ελικοπτέρου κοντά στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν το Σαββατοκύριακο, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών του και επτά ακόμη άτομα.

Η κρατική τηλεόραση μετέδωσε ζωντανά εικόνες με τους πενθούντες, πολλοί από αυτούς ντυμένοι στα μαύρα, να χτυπούν τα στήθη τους, ενώ ένα φορτηγό καλυμμένο με λευκά λουλούδια που μετέφερε τα φέρετρα τυλιγμένα με την εθνική σημαία οδηγούνταν αργά μέσα από το πλήθος.

Το Reuters σημειώνει πως αν και η κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι εμφανίστηκε μεγάλο πλήθος στην Ταμπρίζ, ορισμένοι ειδικοί βλέπουν μια έντονη αντίθεση στη δημόσια θλίψη σε σύγκριση με τους προηγούμενους εορτασμούς για τους θανάτους άλλων υψηλόβαθμων προσωπικοτήτων στην 45χρονη ιστορία της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Ενώ το Ιράν διακήρυξε πενθήμερο πένθος για τον Ραΐσι, δεν υπήρξε σχεδόν τίποτα από τη συναισθηματική ρητορική που συνόδευσε τον θάνατο του Κασέμ Σουλεϊμανί, ενός ανώτερου διοικητή των επίλεκτων Φρουρών της Επανάστασης που σκοτώθηκε από αμερικανικό πύραυλο το 2020 στο Ιράκ, η κηδεία του οποίου συγκέντρωσε τεράστια πλήθη πενθούντων, που έκλαιγαν από θλίψη και οργή.

Η σορός του Ραΐσι μεταφέρθηκε αεροπορικώς από την Ταμπρίζ, την πλησιέστερη μεγάλη πόλη στον απομακρυσμένο τόπο της συντριβής, στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, προτού μεταβεί στην ιερή σιιτική μουσουλμανική πόλη Κομ. Από εκεί θα επιστρέψει στην πρωτεύουσα για να παραμείνει στο Μεγάλο Τζαμί Μοσάλα της Τεχεράνης πριν μεταφερθεί στη γενέτειρά του, το Μασάχτ, στο ανατολικό Ιράν, για να ταφεί την Πέμπτη.

Οι πενθούντες κρατούσαν αφίσες με τις εικόνες του Ραΐσι, του υπουργού Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, του αρχηγού της προσευχής της Παρασκευής στην πόλη Ταμπρίζ και άλλων αξιωματούχων που επίσης σκοτώθηκαν στο δυστύχημα.

Στο επίκεντρο η αβεβαιότητα

Ο θάνατος του προέδρου ήρθε σε μια περίοδο εμβάθυνσης της κρίσης μεταξύ της ιερατικής ηγεσίας και της κοινωνίας στο σύνολό της για θέματα από την αυστηροποίηση των κοινωνικών και πολιτικών ελέγχων έως την οικονομική δυσπραγία.

Για να αποκαταστήσουν την πληγείσα νομιμότητα μετά το ιστορικά χαμηλό ποσοστό συμμετοχής, περίπου 41%, στις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου, οι Ιρανοί ηγέτες πρέπει να αναζωπυρώσουν τον ενθουσιασμό του κοινού για να εξασφαλίσουν υψηλή συμμετοχή στις πρόωρες προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 28 Ιουνίου.

Αλλά οι Ιρανοί εξακολουθούν να έχουν οδυνηρές αναμνήσεις από τον χειρισμό των πανεθνικών ταραχών που πυροδότησε ο θάνατος υπό κράτηση μιας νεαρής Ιρανο-Κούρδισσας το 2022, η οποία καταπνίγηκε με μια βίαιη κρατική καταστολή που περιλάμβανε μαζικές συλλήψεις και ακόμη και εκτελέσεις.

Η διάχυτη δημόσια οργή για την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και τη διάχυτη δωροδοκία μπορεί επίσης να κρατήσει πολλούς Ιρανούς στο σπίτι τους.

Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει την ελπίδα ότι οι κυβερνώντες κληρικοί του Ιράν μπορούν να επιλύσουν μια οικονομική κρίση που υποδαυλίζεται από έναν συνδυασμό αμερικανικών κυρώσεων, κακοδιαχείρισης και διαφθοράς.

Ο Ραΐσι έθεσε σε εφαρμογή τις σκληρές πολιτικές του μέντορά του, του ανώτατου ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, με στόχο την εδραίωση της εξουσίας των κληρικών, την καταστολή των αντιπάλων και την υιοθέτηση σκληρής γραμμής σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως οι πυρηνικές συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για την αναβίωση του πυρηνικού συμφώνου του 2015 με το Ιράν.

Κάθε υποψήφιος που μπαίνει στην κούρσα πρέπει πρώτα να ελεγχθεί από το Συμβούλιο των Φρουρών, ένα σκληροπυρηνικό παρατηρητήριο που συχνά έχει αποκλείσει ακόμη και εξέχοντες συντηρητικούς και μετριοπαθείς αξιωματούχους, πράγμα που σημαίνει ότι η ευρεία κατεύθυνση της πολιτικής είναι απίθανο να αλλάξει.

Αν και θεωρείται ευρέως ως ο επικρατέστερος υποψήφιος για να διαδεχθεί τον 85χρονο ανώτατο ηγέτη όταν αυτός πεθάνει, δύο πηγές δήλωσαν ότι το όνομα του Ραΐσι είχε αφαιρεθεί από τον κατάλογο των πιθανών διαδόχων πριν από περίπου έξι μήνες λόγω της φθίνουσας δημοτικότητάς του.

Ο θάνατος του Ραΐσι εισήγαγε «μεγάλη αβεβαιότητα» στη διαδοχή, δήλωσαν αναλυτές, αναζωπυρώνοντας τις αντιπαλότητες στο στρατόπεδο των σκληροπυρηνικών για το ποιος θα διαδεχθεί τον Χαμενεΐ ως την απόλυτη εξουσία της χώρας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Γέλεν: Απειλή για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη η βιομηχανία της Κίνας
• Τραγωδία σε πτήση Λονδίνο – Σιγκαπούρη: Ένας νεκρός και 30 τραυματίες από αναταράξεις