JP Morgan: Πώς κατάφερε να γίνει ο Γολιάθ των τραπεζικών Γολιάθ

Κέρδη ρεκόρ που αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα πέμπτο όλων των κερδών των αμερικανικών τραπεζών κατέγραψε τους πρώτους εννέα μήνες του 2023 η JPMorgan Chase, καθώς το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατάφερε να αξιοποιήσει τις διαταραχές που ξέσπασαν στις αγορές προς όφελός της.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την BankRegData, η τραπεζική της θυγατρική στις ΗΠΑ απέφερε κέρδη 38,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ήτοι το 18% του κλάδου.

Εάν συνεχιστεί το ίδιο μοτίβο για ολόκληρο το έτος, η τράπεζα θα έχει επιτύχει το υψηλότερο μερίδιο στα κέρδη του κλάδου από το 2009. Τα δε κέρδη της για την αναφερόμενη περίοδο ξεπέρασαν αυτά των αντιπάλων των Bank of America και Citigroup μαζί. 

«Η JPMorgan είναι ο Γολιάθ των Γολιάθ», δήλωσε ο αναλυτής της Wells Fargo, Μάικ Μάγιο.

Τα δεδομένα δεν είναι ολοκληρωμένα. Καλύπτουν κέρδη από θυγατρικές και αφορούν δραστηριότητες της JPMorgan από την εμπορική και λιανική τραπεζική, καθώς και την επενδυτική τραπεζική. 

Κυρίως όμως τα στοιχεία δείχνουν πώς ο διευθύνων σύμβουλος Jamie Dimon αξιοποίησε ευκαιρίες εξαγοράς -κυρίως τη διάσωση της First Republic αυτόν τον Μάιο- και τα λάθη των ανταγωνιστών του.

Οι περισσότερες μεγάλες τράπεζες επωφελήθηκαν από την αύξηση των επιτοκίων, τα οποία τους επιτρέπουν να αυξήσουν το κόστος του χρήματος στους δανειολήπτες πιο γρήγορα από ό,τι τα μετακυλίουν στους καταθέτες, αλλά η JP Morgan έκανε κίνηση ματ με την απόκτηση της First Republic. Ανάλογες ενέργειες είχε κάνει η τράπεζα το 2008, αποκτώντας τις Bear Stearns και η Washington Mutual.

«Η JPMorgan Chase ήταν πολύ αποτελεσματική στο να βρίσκεται στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή» δήλωσε ο Eric Rosengren, πρώην πρόεδρος της Fed της Βοστώνης. 

Σύμφωνα με το BankRegData, τα κέρδη από τη συμφωνία της First Republic ήταν άμεσα. Το δεύτερο τρίμηνο του 2023, όταν έκλεισε η συμφωνία, η JPMorgan κέρδισε σχεδόν 20 σεντς από κάθε 1 δολ., από 12 σεντς ένα χρόνο νωρίτερα. 

Εν τω μεταξύ, οι ανταγωνιστές της JPMorgan έκαναν λάθος βήματα. Η BofA αντιμετωπίζει ζημίες άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από ομόλογα που αγοράστηκαν ενόψει της αύξησης των επιτοκίων της Federal Reserve. 

Η Wells Fargo έχει ανώτατο όριο περιουσιακών στοιχείων από το 2018 ως τιμωρία για το άνοιγμα εκατομμυρίων ψευδών λογαριασμών, γεγονός που περιόρισε την κερδοφορία.

Η Citi υφίσταται μια οδυνηρή αναδιοργάνωση μετά από χρόνια υποβαθμισμένης απόδοσης και έχει λάβει εντολή συγκατάθεσης από τη Fed, η οποία της απαιτεί να δαπανήσει εκατομμύρια σε διαδικασίες και τεχνολογία. 

«Το πιο εντυπωσιακό επίτευγμα της JPMorgan είναι πώς, δεδομένου του μεγέθους της, κατάφερε να αποφέρει την υψηλότερη απόδοση ιδίων κεφαλαίων μεταξύ των ανταγωνιστών της» δήλωσε ο Ken Usdin, επικεφαλής τραπεζικής έρευνας στο Jefferies.

Όταν ο Dimon έγινε Διευθύνων Σύμβουλος, η JPMorgan κατείχε περίπου το 8% των τραπεζικών καταθέσεων στις ΗΠΑ, υστερώντας έναντι της BofA και της Citi. Τώρα έχει καταθέσεις 2,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων: περισσότερο από το 13% του συνόλου του κλάδου, προσπερνώντας την BofA, της οποίας το μερίδιο των καταθέσεων αυξήθηκε οριακά σε αυτό το διάστημα.

Η Marianne Lake, συνεπικεφαλής του τμήματος καταναλωτικής τραπεζικής της JPMorgan, δήλωσε σε συνέδριο του κλάδου τον Δεκέμβριο ότι η τράπεζα προσπαθεί να αυξήσει το μερίδιο καταθέσεών της, ανοίγοντας νέα υποκαταστήματα, επενδύοντας στην τεχνολογία και προσλαμβάνοντας περισσότερους τραπεζίτες. 

Η JPMorgan δαπάνησε φέτος σχεδόν 16 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες πρωτοβουλίες και τεχνολογία – σε αυτό που περιέγραψε ως «απαράμιλλη» προσπάθεια δαπανών. Μπόρεσε δε να δανείσει ή να επενδύσει αυτές τις καταθέσεις, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη καθώς η Fed αύξησε τα επιτόκια. 

Επίσης το τεράστιο μέγεθός της την καθιστά μία από τις ελάχιστες τράπεζες των ΗΠΑ της οποίας οι αποταμιευτές θεωρούν ότι έχουν σιωπηρή κρατική εγγύηση για τις καταθέσεις τους, πιστεύοντας ότι οι ρυθμιστικές αρχές δεν θα επέτρεπαν στην τράπεζα να πτωχεύσει σε μια κρίση λόγω της συστημικής σημασίας της για την παγκόσμια οικονομία.

Μικρότερες τράπεζες

Οι μικρότερες τράπεζες έχουν δεχθεί πιέσεις από καταθέτες, είτε από αποταμιευτές που ανησυχούν ότι τα κεφάλαια άνω του ορίου των 250.000 δολαρίων καλύπτονται από κρατική ασφάλιση είτε από καταθέτες που αναζητούν καλύτερα επιτόκια.

Στις τράπεζες των ΗΠΑ συνολικά, το ποσοστό των καταθέσεων στις οποίες οι τράπεζες πληρώνουν κάποιου είδους τόκους έχει αυξηθεί σε περίπου 70% από 65% ένα χρόνο νωρίτερα.

Η JPMorgan πληρώνει τόκους μόνο για περίπου το 55% των καταθέσεων της, αμετάβλητο σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Όταν ο Dimon έγινε διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan το 2006, οι ΗΠΑ είχαν περισσότερες από 7.600 τράπεζες.

Μόνο περίπου 4.300 απομένουν, σύμφωνα με την BankRegData. Η συντριπτική πλειονότητα είναι τοπικά δίκτυα με λιγότερα από 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία.

Το 2021, η JPMorgan ξεπέρασε την Wells Fargo ως τράπεζα με περισσότερα υποκαταστήματα από οποιαδήποτε άλλη στις ΗΠΑ. Ήταν την ίδια χρονιά που πέτυχε τον στόχο της να έχει υποκατάστημα Chase και στις 48 ηπειρωτικές πολιτείες.

Ενώ ο συνολικός αριθμός των τραπεζικών υποκαταστημάτων μειώνεται σταθερά στις ΗΠΑ, η JPMorgan εξακολουθεί να βλέπει τα υποκαταστήματα ως το βασικό δρόμο ανάπτυξης.

Η τράπεζα είπε ότι τα υποκαταστήματα Chase που άνοιξαν από το 2017 είχαν μέχρι στιγμής συνεισφέρει περίπου 85 δισεκατομμύρια δολάρια σε καταθέσεις.

Την ίδια στιγμή, ο Dimon φαίνεται να μην πηγαίνει πουθενά. Έχει επισημάνει ότι σκοπεύει να παραμείνει στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου για αρκετά ακόμη χρόνια.

Ο ενδεχόμενος διάδοχός του θα πρέπει ενδεχομένως να αντιμετωπίσει υψηλότερες απαιτήσεις που ο Dimon έθεσε. Η Lake και η Jennifer Piepszak, συνεπικεφαλής της καταναλωτικής επιχείρησης, έχουν έχουν προβάδισμα για να τον αντικαταστήσουν τελικά.

«Αυτό το μέρος είναι πολύ μεγάλο», είπε ένα πρώην στέλεχος της JPMorgan. «Ο Dimon είναι μια τέτοια δύναμη της φύσης που φαίνεται πάνω από τις ρωγμές σήμερα, αλλά τι θα συμβεί όταν δεν είναι εκεί;» αναρωτήθηκε.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Nέο τεύχος Fortune: Κυκλοφορεί η μεγαλύτερη διπλή έκδοση της χρονιάς
• Τέλη Κυκλοφορίας: Παράταση πληρωμής μέχρι 29 Φεβρουαρίου του 2024
• Scope: Σε σταυροδρόμι οι ευρωπαϊκές τράπεζες, αυξάνονται τα κόκκινα δάνεια – Θετικές οι προοπτικές για Ελλάδα