Κατερίνα Λιακοπούλου: «Αυτό που λείπει από τις ελληνικές startups είναι η καινοτομία»
Τελείωσε ηλεκτρολόγος μηχανικός και computer science στο Πολυτεχνείο της Πάτρας. Τα πρώτα χρόνια της καριέρας της εργάστηκε πάνω στον τομέα του software engineering και του product management, ενώ σταθμός στην επαγγελματική της σταδιοδρομία ήταν το 2015, όταν πήγε Αμερική, όπου έμεινε για δύο χρόνια στη Silicon Valley, κάνοντας scouting σε startups με απώτερο στόχο τη συνεργασία, τη χρηματοδότηση ή ακόμη και την εξαγορά νεοφυών επιχειρήσεων για λογαριασμό της εταιρείας στην οποία απασχολούνταν.
Συνάντησα την Κατερίνα Λιακοπούλου στο πλαίσιο του Summer School for Female Leadership in the Digital Era που διοργανώθηκε στην Πράγα από το European Leadership Academy και την Huawei και μιλήσαμε για το ευρωπαϊκό start up οικοσύστημα, τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και τον ρόλο των γυναικών στο επιχειρείν.
«Η δουλειά μου στην Αμερική ήταν να βρίσκομαι σε διαρκή επαφή με επιχειρηματίες και επενδυτικούς βραχίονες προσπαθώντας να βρούμε πιθανές συμπράξεις που θα μπορούσαν να προκύψουν. Κοινώς, ποιες εταιρείες είχαν δυναμική και θα μπορούσαν να κάνουν match μεταξύ τους. Ερχόμενη στην Ευρώπη προσγειώθηκα στις Βρυξέλλες και από τότε εξακολουθώ να απασχολούμαι στο ίδιο κομμάτι. Πλέον δρω ως ανεξάρτητη σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε θέματα καινοτομίας, σε deep tech εταιρείες, οι οποίες παίρνουν αρκετό χρόνο να χτιστούν και η ΕΕ, είτε τις χρηματοδοτεί μέσω επιχορήγησης, είτε μέσω απόκτησης μετοχικού κεφαλαίου» λέει στο fortunegreece.com η κα Λιακοπούλου.
Προσθέτει πως η Επιτροπή προσπαθεί να παίξει έναν ρόλο επενδυτή λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο την ιδέα και τη συνοχή της υφιστάμενης ομάδας, αλλά και τις μελλοντικές προοπτικές. Κατά πόσο δηλαδή μπορεί να βρει την αντίστοιχη Google και το αντίστοιχο Facebook της Ευρώπης. Διευκρινίζει πως μέσα από το Horizon Europe 2021 – 2027, έχει αποφασίσει συγκεκριμένα πράγματα στην ατζέντα που αφορούν επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, την κβαντική μηχανική, τη ρομποτική και οτιδήποτε σχετίζεται με την ψηφιακή επανάσταση 5.0.
«Η Επιτροπή διαχειρίζεται αυτή τη στιγμή ένα fund ύψους 10 δις ευρώ το οποίο τη μετατρέψει αυτομάτως στο μεγαλύτερο VC της Γηραιάς Ηπείρου. Από την εμπειρία μου θα έλεγα ότι παρατηρούνται αξιόλογες προσπάθειες ελληνικών startup εταιρειών και ταυτόχρονα η ανάδυση σημαντικών venture capitals στην Αθήνα την τελευταία εξαετία. Ωστόσο, αυτό που με ανησυχεί είναι το κατά πόσο διασυνδεδεμένα είναι τα vc της Ελλάδας με αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, στις Βρυξέλλες, αλλά και παγκοσμίως. Έχω την αίσθηση ότι κοιτάνε να εφαρμόσουν επιτυχημένα παραδείγματα του εξωτερικού στην ελληνική πραγματικότητα και όχι να καινοτομήσουν. Θέλω να πω ότι μια εταιρεία η οποία είχε επιτυχία στην Αμερική, βλέπε Airbnb, ενδεχομένως αν αναπαραχθεί στην Ελλάδα από εγχώρια startup να πάει καλά. Όμως θα μείνει μόνο στην Ελλάδα. Αυτό που μου λείπει λοιπόν είναι ότι δεν υπάρχει πραγματική καινοτομία – πρωτοπορία. Βλέπω μόνο εγχώριες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση εγχώριων προβλημάτων».
Συνεχίζει λέγοντας πως καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια στην Επιτροπή και με quotas εσωτερικά ώστε να ανέβει το επίπεδο και να μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν περισσότερες γυναίκες. Στόχος είναι τουλάχιστον 1 στα 4 start ups στα οποία επικεφαλής είναι γυναίκες να χρηματοδοτούνται με ευρωπαϊκά κονδύλια και η διαδικασία να είναι fast track.
Τονίζει πως οι γυναίκες τείνουν να δημιουργούν επιχειρήσεις πάνω στον κλάδο των καλλυντικών, του wellness και λίγες δοκιμάζουν την τύχη τους σε τελευταίας τεχνολογίας επιχειρηματικά εγχειρήματα, όπως για παράδειγμα εφαρμογές που έχουν να κάνουν με το διάστημα, την ηλεκτροκίνηση, τα έξυπνα αυτοκίνητα. Ωστόσο, εκεί που φαίνεται να μπαίνουν δυναμικά οι γυναίκες είναι στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, της βιωσιμότητας, του wellbeing και των υπηρεσιών υγείας.
«Στην επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βγαίνουν συνέχεια προσκλήσεις ενδιαφέροντος για γυναίκες επιχειρηματίες, ενώ ανακοινώνονται διαρκώς τα budgets και τα διαθέσιμα προγράμματα που τις αφορούν. Κάνεις την αίτησή σου και εφόσον πληροίς τις προδιαγραφές περνάς στην επόμενη φάση. Πλέον η Επιτροπή έχει φύγει από το κομμάτι της επιχορήγησης, το οποίο κατά τη γνώμη μου σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν και δυσλειτουργικό».
Η συμβουλή που δίνει η κα Λιακοπούλου σε μια γυναίκα που τώρα κάνει τα πρώτα της βήματα στο επιχειρείν είναι η εξής: Για να πετύχεις χρειάζεται ανθεκτικότητα. Τίποτα δεν χαρίζεται σε κανέναν, για όλα χρειάζεται να παλέψεις και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα ακούσεις περισσότερα όχι από ναι στη διαδρομή σου, ειδικά αν είσαι γυναίκα. Όλα έχουν να κάνουν με τον τρόπο σκέψης που υιοθετείς. Εξίσου σημαντικό είναι να περιτριγυρίζεσαι από άτομα που θέλουν το ίδιο πράγμα με εσένα και δεν σε τραβούν κάτω, αλλά σε σηκώνουν ψηλά. «Στην Ευρώπη σε επίπεδο νοοτροπίας βρισκόμαστε ακόμη αρκετά πίσω σε σύγκριση με την Αμερική που ενθαρρύνει σε μεγάλο βαθμό τους νέους επιχειρηματίες. Το ποσοστό κατάρτισης των νέων μας είναι πολύ υψηλό και δεν βρίσκω το λόγο γιατί να μην τους δοθούν οι ευκαιρίες που τους αξίζουν».
Σχολιάζοντας τη συμμετοχή της στο Summer School for Female Leadership in the Digital Era, αναγνωρίζει πως πολλές πολυεθνικές εταιρείες τρέχουν εκπαιδευτικά προγράμματα για την γυναικεία ηγεσία – επιχειρηματικότητα και την τεχνολογία, δίνοντας σε κοπέλες τη δυνατότητα της δικτύωσης, αλλά και της πρόσβασης στην τεχνογνωσία και τη χρηματοδότηση.
«Για εμένα το Summer School for Female Leadership in the Digital Era είναι το πρόγραμμα που θα έπρεπε να ακολουθείται και να εφαρμόζεται στα πανεπιστήμια. Είναι προσεκτικά σχεδιασμένο, με εξέχουσες ομιλήτριες από διαφορετικά πεδία. Είναι πολύ τυχερά τα κορίτσια που σε μια τόσο νεαρή ηλικία αποκτούν ένα σημαντικό βήμα, το οποίο θα τους βοηθήσει να ξεκινήσουν αυτό που επιθυμούν με άλλο αέρα» καταλήγει η κα Λιακοπούλου.
