Καινοτομία… Beyond Greece: Γιατί η τεχνολογία των data centers είναι (και) ελληνική υπόθεση

Αποστολή Θεσσαλονίκη

Η δεύτερη έκδοση της Beyond Expo στη Θεσσαλονίκη έδωσε μιας πρώτης τάξης ευκαιρία στους επισκέπτες να διαπιστώσουν από κοντά το πώς η ελληνική επιχειρηματικότητα μπορεί να εμπνεύσει τις διεθνείς αγορές με καινοτόμες προτάσεις και τεχνολογικές λύσεις αιχμής.

Από τις 29 Σεπτεμβρίου ως τις 2 Οκτωβρίου παρακολουθήσαμε από κοντά στη διοργάνωση που πραγματοποιήθηκε από τη ΔΕΘ – HELEXPO, τη Be-Best και τους Industry Disruptors Game Changers (IDGC) δεκάδες παρουσιάσεις και συζητήσεις σε έναν εντυπωσιακό χώρο 20.000 τμ, μαζί με παράλληλα ολοήμερα δρώμενα και εταιρικές παρουσιάσεις μεγάλων και γνωστών εταιρειών από την Ελλάδα και τον κόσμο, καθώς και φιλόδοξων νεοφυών επιχειρήσεων.

Κάτι που άκουσα το βράδυ της Παρασκευής 29/9, στο Βελλίδειο συνεδριακό κέντρο κατά τη διάρκεια του γκαλά για συνεργάτες της έκθεσης, εταιρείες και εκπροσώπους του Τύπου, έμεινε περισσότερο στο μυαλό μου. Τα δεδομένα είναι το νόμισμα του μέλλοντος. Ένα μέλλον στο οποίο όσα δεδομένα παράγουμε θα μας αποφέρουν τα έσοδα που αναλογούν από τις εταιρείες που τα εκμεταλλεύονται προς ίδιον όφελος.

Αυτή ήταν η πεποίθηση του Δημήτρη Μπατζή, Head of Greece, Cyprus & Malta της Schroders, ο οποίος παρέθεσε σε μια αναλυτική παρουσίαση την ραγδαία αύξηση της παραγωγής τρισεκατομμυρίων bytes δεδομένων την ημέρα σε όλο τον κόσμο και τις όλο και περισσότερο αυξανόμενες ευκαιρίες κέρδους που προσφέρουν στους τεχνολογικούς γίγαντες που τα διαχειρίζονται.

Όμως, αν τα δεδομένα είναι ο χρυσός του ψηφιακού μέλλοντος, τότε ο χώρος που φυλάσσονται και διακινούνται από ήπειρο σε ήπειρο κι από τους απέραντους ωκεανούς του πλανήτη, είναι το «θυσαυροφυλάκιό» τους. Ο λόγος, φυσικά, γίνεται για τα data centers, τα κέντρα δεδομένων που τράβηξαν πρόσφατα το ενδιαφέρον πολλών εξαιτίας των ανακοινώσεων τεχνολογικών γιγάντων όπως η Google, η Microsoft και η Amazon Web Services για επενδύσεις στη χώρα μας.

Τεχνολογία Αιχμής made in Thessaloniki

«Το 2015 το Azure άλλαξε εντελώς το παιχνίδι. Τότε είδαμε και στην Ελλάδα ότι οι προοπτικές του cloud είναι ανεξάντλητες», μου λέει ο Νίκος Ζαχαριάδης, Chief Commercial Officer του Balkan Gate, ενός από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα “Made in Greece cutting edge technology” που «τρέχει» από την εταιρεία Lancom στη βόρεια Ελλάδα και την Αθήνα. E-food, Euromedica και Leroy Merlin είναι μόνο μερικές από τις εταιρείες οι οποίες χρησιμοποιούν τα κέντρα δεδομένων της Lancom σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, ακολουθώντας τη διεθνή τάση εξεύρεσης των λεγόμενων «ουδέτερων data centres», όπως εξηγεί ο Νίκος Ζαχαριάδης. Δηλαδή των κέντρων δεδομένων τα οποία δεν ανήκουν σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, ούτε σε μεγάλους διεθνείς «παίκτες» του χώρου. «Αυτό είναι και το συγκριτικό μας πλεονέκτημα», εξηγεί ο Chief Commercial Officer του Balkan Gate. «Σημαίνει ότι η εταιρεία μας είναι δίπλα στον πελάτη για να τον εξυπηρετήσει προσωπικά, χωρίς να τον αφήνει να περιμένει ώρες, ή μέρες, μέχρι να λάβει απάντηση σε ένα online ticket που έχει ανοίξει σε πλατφόρμες των μεγάλων πολυεθνικών».

Για να πετύχει αυτού του είδους την εξυπηρέτηση, η Lancom έχει ανοίξει για τους πελάτες της αποκλειστικές οδούς μεταφοράς δεδομένων, μέσω του ιδιόκτητου δικτύου οπτικών ινών με μήκος 330 χλμ στην Αθήνα και 60 χλμ στη Θεσσαλονίκη. Επενδύσεις οι οποίες φτάνουν τα 20 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, όπως μου περιγράφει ο CEO της Lancom, Γιώργος Νώλης, στα σχέδια της εταιρείας είναι η δημιουργία ενός ακόμη κέντρου δεδομένων στο Ηράκλειο της Κρήτης ως τις αρχές του 2024, με στόχο να συναντήσει τα υποθαλάσσια καλώδια που περιβάλλουν τη Μεσόγειο και κατευθύνονται προς τη χώρα μας και την υπόλοιπη Ευρώπη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα μεγάλα επενδυτικά σχέδια της Lancom προστέθηκε πρόσφατα το Balkan Gate Thessaloniki, το οποίο συνδέει την Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία μέσω δικτύου που διασχίζει την Εγνατία Οδό από τη δυτική Θράκη και φτάνει ως το Ιόνιο για να συνεχίσει τον δρόμο της στην άλλη όχθη της Αδριατικής. Ένα εντυπωσιακό εγχείρημα το οποίο στο εσωτερικό του θυμίζει σκηνές από υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις τεχνολογικών γιγάντων των ΗΠΑ και της Κίνας και φιλοδοξεί να αποτελέσει το κυριότερο hub που θα ενώνει τις τρεις χώρες σε μια μόνο εγκατάσταση.

Βυθισμένοι servers

Στην αναζήτησή μου για μια ακόμη ξεχωριστή περίπτωση ελληνικής τεχνολογίας αιχμής, φτιαγμένης για να ξεπεράσει τα ελληνικά σύνορα εντόπισα στο περίπτερο 13 της Beyond την Coolblock. Λέω «εντόπισα», γιατί η παρουσία του ολοκαίνουργιου προϊόντος της μοιάζει αντικείμενο βγαλμένο από τη φαντασία.

Η εταιρεία spin off της Synapsecom, ενός ακόμη εγχώριου «παίκτη» στη σκακιέρα των «ουδέτερων» data centers, ξεκίνησε -όπως γίνεται τις περισσότερες φορές- από μια αντισυμβατική ιδέα: πώς θα βυθίσουμε τους υπολογιστές ενός server σε υγρό για να πετύχουμε την καλύτερη δυνατή ψύξη, με τη μικρότερη δυνατή ενεργειακή κατανάλωση, και φυσικά χωρίς να «τηγανίσουμε» τα ηλεκτρονικά του συστήματα. Ενάμιση χρόνο μετά, είδαμε τα αποτελέσματα αυτής της ιδέας. Τον «Αρχιμήδη», την «Αθηνά» και την «Ατλαντίδα». Τα τρία πρωτότυπα προϊόντα της Coolblock, τα οποία ανεβάζουν το επίπεδο της αποδοτικότητας ενός data center σε νέα δεδομένα.

Όπως μου εξηγεί ο Τάσος Καραλιώτας, Solution Architect της Coolblock, μια ομάδα από fluid engineers και χημικούς μηχανικούς δημιούργησαν ένα διηλεκτρικό έλαιο που μοιάζει σε πρώτη όψη με καθαρό νερό, το οποίο είναι πλήρως ασφαλές για οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή. Το υγρό αυτό γεμίζει τους ειδικά διαμορφωμένους χώρους αποθήκευσης και ψύξης (tanks) στους οποίους εγκαθίστανται οι servers. Μέσω της συνεχής κυκλοφορίας του ελαίου εσωτερικα στο tank, οι servers διατηρούνται  στην κατάλληλη θερμοκρασία λειτουργίας, ενώ ταυτόχρονα το ενσωματωμένο σύστημα ψύξης αποβάλλει την θερμότητα που συλλέγεται στο εξωτερικό περιβάλλον.

«Αυτό το οποίο γλιτώνει όποιος χρησιμοποιεί τη συγκεκριμένη τεχνολογία, είναι να μειώσει δραματικά το κόστος ψύξης», σημειώνει ο Τάσος Καραλιώτας. Η αναλογία ψύξης με αέρα έναντι της ψύξης με υγρό, μοιάζει όπως η μέρα με τη νύχτα. Με βάση την ανάλυση του Solution Architect της Coolblock, ο λεγόμενος δείκτης αποδοτικότητας στον αέρα είναι της τάξης του 1,6 με 1,7, ενώ στο υγρό πέφτει στο 1,03 με 1,04. Πρακτικά, εάν για παράδειγμα ένα σύστημα χρειάζεται 100 Watts, τότε στην ψύξη με αέρα θα τραβά επιπλέον 100×1,7 Watts ενώ στην ψύξη με το υγρό της Coolblock θα καίει 100×1,04. Παράλληλα εξασφαλίζουν πλήρη προστασία από οξειδώσεις και σκόνη, δύο από τους χειρότερους εχθρούς ενός υπολογιστικού συστήματος μετά τη θερμότητα.

Προφανώς, όπως εξηγεί ο Τάσος Καραλιώτας, η στόχευση της εταιρείας είναι τα data centers. Μάλιστα έχουν ήδη προχωρήσει σε επαφές με ορισμένους από τους μεγαλύτερους «παίκτες» του χώρου, ενώ αυτό το οποίο τονίζουν από την αρχή είναι πως πρόκειται για μια αμιγώς ελληνική επιχείρηση, η οποία κατασκεύασε τα πρωτότυπά της στη βιομηχανική ζώνη της Θεσσαλονίκης και ήδη -εάν δεν είχαμε ακόμη τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας που άφησε παρακαταθήκη ο κορωνοϊός- θα είχαν πραγματοποιηθεί οι παραγγελίες από τη Γερμανία για να πάρει μπρος η πλήρης παραγωγή σε ελληνικό έδαφος. Ο Τάσος Καραλιώτας δεν παρέλειψε να μου τονίσει πόσο σημαντικό είναι για την εταιρεία του το γεγονός ότι επιθυμεί να μην φύγει από την Ελλάδα, σημειώνοντας δε ότι βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση επιστημόνων οι οποίοι θα στελεχώσουν την εταιρεία.

Η τεχνολογία της Coolblock βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε στάδιο proof of concept (POC) ώστε να αποδείξει (proof of statement) τα σημαντικά ενεργειακά οφέλη που προσφέρει η λύση της.

Παρακολουθείστε όλα τα βίντεο των πάνελ στο Pavilion 12 της Beyond: