Κέντρο Πολιτισμού ΙΣΝ: Μια επένδυση 607 εκατ. ευρώ, παρακαταθήκη για τους Έλληνες
Οι Έλλη Ανδριοπούλου και Δημήτρης Πρωτοψάλτου του ΚΠΙΣΝ μιλούν για την επένδυση, το ρόλο του Δημοσίου και για το πρώτο άνοιγμα στο κοινό.
Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Καλλιθέα αποτελεί ένα μεγαλόπνοο όραμα που φτάνει στην ολοκληρωσή του. Σχεδιασμένο από τον παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano, το ΚΠΙΣΝ θα στεγάσει την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ), την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) και το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος (ΠΣΝ) αποτελώντας μια παρακαταθήκη της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς για το μέλλον. Η δωρεά των 607 εκατομμυρίων ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την κατασκευή και τον εξοπλισμό του ΚΠΙΣΝ είναι η μεγαλύτερη δωρεά στην πρόσφατη ελληνική ιστορία και μία από τις μεγαλύτερες μεμονωμένες δωρεές παγκοσμίως στους τομείς της Τέχνης, του Πολιτισμού και της Παιδείας. Τον Αύγουστο, οπότε και θα ολοκληρωθεί το έργο, θα ξεκινήσει η μεταβίβαση της κυριότητάς του στο Ελληνικό Δημόσιο. Τον Ιούνιο, το ΚΠΙΣΝ άνοιξε τις πόρτες του στο ευρύ κοινό για τέσσερις ημέρες παρουσιάζοντας ένα πλούσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν πολύ μεγάλη με τα στοιχεία να δείχνουν ότι το επισκέφθηκαν περισσότερα από 120.000 άτομα, χωρίς καν να έχει ολοκληρωθεί η μεταφορά των οργανισμών και χωρίς να έχει ακόμα παραδοθεί το εσωτερικό των κτιρίων στην τελική του μορφή. Επίσης δεν έχουν ανοίξει ακόμα τα καφέ και εστιατόρια που θα συστεγάζει.
Το μέλλον προβλέπεται κάτι παραπάνω από ευοίωνο και το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι το ΚΠΙΣΝ να αποτελέσει μέρος της καθημερινότητας των πολιτών σε βάθος χρόνου. Η Έλλη Ανδριοπούλου (Υπεύθυνη Διαχείρισης Δωρεάς ΚΠΙΣΝ από τη μεριά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος) και ο Δημήτρης Πρωτοψάλτου (Γενικός Διευθυντής του ΚΠΙΣΝ) μίλησαν στο Fortune Greece για τα αποτελέσματα του 4ημέρου λειτουργίας, για το πότε και πως θα παραδοθεί το έργο, πως θα γίνει η μετάβαση στο Δημόσιο, για την ευρύτερη επένδυση, αλλά και την κρατική χρηματοδότηση που θα χρειαστεί.
Fortune Greece: Το ΚΠΙΣΝ, άνοιξε τις πόρτες του στο ευρύ κοινό για τέσσερις μόνον ημέρες και η απήχηση ήταν εξαιρετικά ενθαρρυντική. Ποια είναι η δική σας ευρύτερη αίσθηση;
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Αυτό που βγήκε ως γενική αίσθηση είναι ότι το Κέντρο Πολιτισμού το αξίζει ο ελληνικός λαός. Εκλάβαμε από τον κόσμο έντονο ενθουσιασμό, όχι μόνο για την επιβλητικότητα του κτιρίου και την έκπληξη που προκαλεί το μέγεθος του. Φιλοξενήσαμε περίπου 120.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένων των δρομέων του μαραθωνίου SNF Run που διοργανώσαμε, και εισπράξαμε περηφάνια. Δημιουργήθηκε μια γενικότερη πεποίθηση ότι «μας αξίζει» αυτό το έργο και ότι το επίπεδο του είναι αντίστοιχο με έργα άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών. Επιπλέον ο κόσμος δεν μπορεί να φανταστεί ακόμη τις υπηρεσίες που θα παρέχουμε στο μέλλον, όταν δηλαδή μεταφερθούν εδώ η Εθνική Βιβλιοθήκη και η Εθνική Λυρική Σκηνή.
F.G.: Πόσοι ήταν οι επισκέπτες και σε ποιες “κατηγορίες” θα μπορούσατε να τους διαχωρίσετε σύμφωνα με τα ποιοτικά στοιχεία που έχετε συλλέξει;
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Ηλικιακά, το 15% του κοινού ήταν παιδιά, ειδικά σε κάποιες ώρες που φιλοξενούσαμε παιδικές εκδηλώσεις. Επίσης, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που έχουμε, οι γυναίκες ήταν περισσότερες από τους άνδρες. Εγκαινιάσαμε το Πρόγραμμα Μελών του Κέντρου Πολιτισμού, όπου μέσα από τις εγγραφές θα έχουμε λεπτομερώς όλη την ανάλυση σχετικά με τις ηλικίες, το φύλο, την εθνικότητα, τα ενδιαφέροντά των πρώτων χιλιάδων επισκεπτών μας… τα ποιοτικά στοιχεία δηλαδή στο σύνολο τους.
F.G.: Προχωρήσατε σε μια «ριζοσπαστική» κίνηση όσον αφορά τις εγγραφές στο Πρόγραμμα Μελών, το οποίο σας βοήθησε να εξασφαλίσετε ταυτόχρονα και αρκετά στοιχεία για την επισκεψιμότητα.
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Το Πρόγραμμα Μελών έγινε με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Δηλαδή όσοι εγγράφηκαν στο πρόγραμμα κατά τη διάρκεια του τετραημέρου δεν θα πληρώσουν συνδρομή. Τα έξοδα θα καλυφθούν από το Ίδρυμα προκειμένου να βοηθήσει την εκκίνηση αυτού του Προγράμματος το οποίο έχει ως στόχο να ενεργοποιήσει τους πολίτες και να τους κινητοποιήσει να υποστηρίξουν στο μέλλον τη βιωσιμότητα του Κέντρου Πολιτισμού μέσα από τη συνδρομή τους, απολαμβάνοντας παράλληλα πολλά προνόμια ως μέλη. Λάβαμε σχεδόν 26.000 αιτήσεις, οπότε θα έχουμε και ένα πάρα πολύ καλό δείγμα το οποίο θα επεξεργαστούμε.
Εμπειρικά μπορούμε να σας πούμε ότι είδαμε κόσμο από όλες τις ηλικίες, όλες τις κοινωνικές ομάδες, ανθρώπους που εκπροσωπούν όλο το φάσμα των κατοίκων -τουλάχιστον της Αττικής και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για εμάς. Στην προσπάθεια μας συνέβαλε σημαντικά, ότι σε μόλις τέσσερις ημέρες φιλοξενήσαμε ένα πολύ πλούσιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, το οποίο μπορούσαν να βρουν ενδιαφέρον από τα πολύ μικρά παιδιά μέχρι τους ηλικιωμένους. Πραγματικά αυτό το τετραήμερο το Κέντρο Πολιτισμού δεν έκλεισε σχεδόν καθόλου: Άνοιξε την Πέμπτη μέχρι αργά το βράδυ, την Παρασκευή από το απόγευμα και ξαναέκλεισε το πρωί της Δευτέρας!
F.G.: Και ακόμα δεν έχουμε δει τίποτα…
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Όλα αυτά ήταν ένα μικρό δείγμα του μεγέθους και του εύρους των δραστηριοτήτων που μπορεί να στεγάσει το Ίδρυμα, ενώ είναι αξιοσημείωτο πόσοι πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι βρίσκουν ενδιαφέροντα στο ΚΠΙΣΝ. Βλέπουμε λοιπόν, ότι ένα Κέντρο Πολιτισμού, δεν απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο target group, αποκλειστικά σε αυτούς που είναι φίλοι των πολιτιστικών δρωμένων, στους φιλότεχνους ή σε κάποια ελίτ, αλλά μπορεί να έχει απήχηση και να δημιουργεί αξία για ανθρώπους από διαφορετικές περιοχές, με διαφορετικό υπόβαθρο και… από διαφορετικές χώρες. Από το πρόγραμμα μελών η καταγραφή έδειξε ότι ένα ποσοστό της τάξης του 7%-8% των επισκεπτών ήταν ξένοι, ακόμα και μετανάστες ή ανθρώποι που κατοικούν στην Αθήνα αλλά κατάγονται από διάφορες χώρες -και δεν εννοούμε του δυτικού κόσμου. Εδώ συναντάμε και έναν ακόμα στόχο του Κέντρου Πολιτισμού, να προσελκύσει τουρίστες.
F.G.: Πότε αναμένεται να παραδοθεί πλήρως το έργο; Θα παραδίδονται τα επιμέρους σημεία τμηματικά ή ως ένα ολοκληρωμένο έργο;
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Το έργο θα παραδοθεί από την κατασκευαστική εταιρεία τον Αύγουστο και αμέσως μετά προγραμματίζουμε να ανοίξουμε το Κέντρο Πολιτισμού στο ευρύ κοινό. Θα υπάρξει πρόγραμμα εκδηλώσεων και ο κόσμος θα έχει επίσης τη δυνατότητα να να επισκεφθεί τα κτίρια στο εσωτερικό τους. Οι δυο Οργανισμοί θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους από το Κέντρο Πολιτισμού μέσα στο 2017.
Ουσιαστικά σύμφωνα με το ακριβές χρονοδιάγραμμα, με το που παραλάβουμε εμείς το έργο, καλούμε το Δημόσιο να πιστοποιήσει την τεχνική ολοκλήρωση σύμφωνα με όσα έχουν συμφωνηθεί και στη συνέχεια θα ξεκινήσει η μεταφορά της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Τότε, παραδίδεται και η μετοχή του οργανισμού που έχει συσταθεί για τη διαχείριση της κατασκευής των εγκαταστάσεων και του πάρκου, οπότε το έργο περνά εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο. Ως εκ τούτου, αποχωρεί το Ίδρυμα εντελώς από το Διοικητικό Συμβούλιο και από οποιαδήποτε άλλη εμπλοκή και μένει απλά ως δωρητής.
F.G.:Η επένδυση που έχει γίνει από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είχε υπολογιστεί ότι θα φτάσει τα 596 εκατομμύρια ευρώ. Βρίσκεστε εντός προϋπολογισμού μέχρι σήμερα και σε ποιο βαθμό έχει επηρεαστεί η διαδικασία της κατασκευής λόγω της οικονομική ύφεσης και της δεδομένης κατάστασης στην Ελλάδα;
Έλλη Ανδριοπούλου – Δημήτρης Πρωτοψάλτου: Ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου, ήταν 596 εκατομμύρια ευρώ και σήμερα έχει φτάσει τα €607 εκατομμύρια. Τα ποσό αυτό αφορά στις μελέτες, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του ΚΠΙΣΝ, καθώς και στη λειτουργική προετοιμασία του οργανισμού ΚΠΙΣΝ ΑΕ μέχρι την παράδοσή του στο Ελληνικό Δημόσιο. Επιπλέον, το ΙΣΝ έχει εγκρίνει και δύο δωρεές ύψους 5 εκατ. ευρώ η κάθε μία προς την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και προς την Εθνική Λυρική Σκηνή για τη χρηματοδότηση της μετάβασής τους στο ΚΠΙΣΝ.
Η αύξηση του προϋπολογισμού έγινε με πρωτοβουλία του Ιδρύματος προκειμένου, σε διάφορες φάσεις του έργου, να προσθέσει νέες υπηρεσίες και υποδομές που δεν είχαν συμπεριληφθεί στον αρχικό σχεδιασμό. Ενδεικτικά αναφέρω την προσθήκη των αθλητικών εγκαταστάσεων (στίβος, ποδηλατόδρομος, υπαίθριο γυμναστήριο), τον ανασχεδιασμό την ανοιχτής δανειστικής βιβλιοθήκης, την κατασκευή και λειτουργία του προσωρινού Κέντρου Επισκεπτών, την ενίσχυση των συστημάτων ασφαλείας, την προσθήκη επιπλέον φωτισμού στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος προκειμένου να λειτουργεί και μετά τη δύση του ήλιου, και την ενίσχυση των υποδομών και της λειτουργικής προετοιμασίας του οργανισμού ΚΠΙΣΝ ΑΕ.
Η διαδικασία υλοποίησης του έργου, δεν επηρεάστηκε από την γενικότερη δύσκολη για τη χώρα μας κατάσταση. Καταρχήν το Ίδρυμα είναι φιλανθρωπικό και δεν έχει εμπορική δραστηριότητα, άρα οι αγορές, τα χρηματιστήρια κλπ. δεν έχουν αντίκτυπο στα οικονομικά του. Το έργο δεν καθυστέρησε καθόλου, η χρηματοδότηση ήταν συνεχής και η κοινοπραξία (ελληνικής και ξένης εταιρείας) δεν αντιμετώπισε κανένα απολύτως κώλυμα.
Φωτογραφίες Έλλης Ανδριοπούλου και Δημήτρη Πρωτοψάλτου: Σπύρος Χαμάλης για το Fortune Greece
