Κωδικός: Έξοδος από το μνημόνιο
Ξεκινά η προετοιμασία της εξόδου της Ελλάδας από το καθεστώς των μνημονίων. Οι σταθμοί για την έξοδο και η στάση της Γερμανίας.
Του Τάσου Δασόπουλου
Ο «σκληρός πυρήνας» του οικονομικό επιτελείου εργάζεται πλέον σε τρείς άξονες : Την ομαλή ολοκλήρωση του προγράμματος , την πλήρη επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές και την διατήρηση του θετικού μομέντουμ για την οικονομία που θα φέρει τις πολυπόθητες επενδύσεις.
Στο πεδίο της συνέχισης και ολοκλήρωσης του προγράμματος, εν όψει της τρίτης αξιολόγησης του προγράμματος, η ηγεσία του ΥΠΟΙΚ θα διαμηνύσει τις επόμενες μέρες ότι από εδώ και πέρα κάθε καθυστέρηση στην υλοποίηση μέτρων του μνημονίου, θα καθυστερήσει και την έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα.
Οι ανησυχίες εν όψει του πρώτου ραντεβού με τους δανειστές μέσα στις 15-20 ημέρες είναι θέματα μάλλον δευτερεύοντα αλλά όχι χωρίς ουσία: Η αξιολόγηση και το νέο πρόγραμμα κινητικότητας του δημοσίου (που φαίνεται να καθυστερεί), οι περικοπές που έχουν ψηφιστεί σε κοινωνικά επιδόματα μετά την εφαρμογή του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης (ΚΕΑ) και η πλήρης λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς που επίσης παρουσιάζει προβλήματα. Στα θέματα αυτά -και όχι μόνο- πρέπει να υπάρξουν αποφάσεις μέσα στις επόμενες μέρες αφού είναι στην ουσία τα «προσεχώς» της τρίτης αξιολόγησης που θα θίξουν από στις πρώτες συναντήσεις προετοιμασίας οι δανειστές.
Ένας ακόμη σταθμός πριν από την επίσημη έναρξη της τρίτης αξιολόγησης στις αρχές Οκτωβρίου είναι το Eurogroup στις 15 Σεπτεμβρίου όπου το ελληνικό πρόγραμμα θα είναι ένα από τα θέματα. Εκεί η Ελλάδα θα κληθεί να δώσει εξηγήσεις εκτός των άλλων και για την καταδίκη για παράβαση καθήκοντος του τέως επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ κ. Ανδρέα Γεωργίου.
Ανησυχία για τα δημοσιονομικά, προς το παρόν δεν υπάρχει. Ο διοικητής της ΑΑΔΕ κ Γιώργος Πιτσιλής σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ διαβεβαίωσε ότι δεν έχει στοιχεία που να δείχνουν ότι ο ετήσιος στόχος των εσόδων δεν θα επιτευχθεί.
Ανάλογα με την πορεία των διαπραγματεύσεων της τρίτης αξιολόγησης αναμένεται να γίνουν ακόμη μια ή δύο αξιολογήσεις. Αν η τρίτη αξιολόγηση ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο θα γίνει άλλη μία από τις αρχές του 2018 που θα καταλήξει στην υπεραξιολόγηση του επόμενου Αυγούστου, η οποία θα σημάνει το τέλος των μνημονίων και την οριστικοποίηση – εφαρμογή των μεσοπρόθεσμών μέτρων για το χρέος. Αν πάλι η τρίτη αξιολόγηση ολοκληρωθεί μέσα στο 2018, τότε επόμενη θα είναι μόνο η τελική αξιολόγηση.
Πλήρης έξοδος στις αγορές
Ο δεύτερος άξονας είναι η ολοκλήρωση της προσπάθειας για πλήρη επάνοδο στις αγορές . Πλέον, μετά την κίνηση της Fitch την περασμένη Παρασκευή, η Ελλάδα έχει διαθέσιμες τρεις αναβαθμίσεις από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης ( Moody’s, S&P και Fitch ) για να συνεχίσει αυτό που ξεκίνησε με την έκδοση του πενταετούς ομολόγου της 24ς Ιουλίου η οποία ήταν επιτυχημένη παρά την έκθεση του ΔΝΤ που αποφαίνονταν ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο. Η επόμενη κίνηση αναμένεται να γίνει περί τα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου με ένα ομόλογο μικρής διάρκεια (ίσως τριετές) και στόχο να στρέψει άλλη μια φορά το βλέμμα των αγορών προς την Ελλάδα.
Η απεξάρτηση της Ελλάδας από τον επίσημο δανεισμό σηματοδοτείται και από τον λογαριασμό «αποθεματικού» που άνοιξε πριν λίγες μέρες το ΓΛΚ στην Τράπεζα της Ελλάδας. Εκεί θα μπαίνουν τα κεφάλαια από τις δοκιμαστικές εκδόσεις του δημοσίου άλλα και τα επιπλέον χρήματα που θα δίνονται από το ESM στην κατεύθυνση η Ελλάδα να έχει ένα μαξιλάρι ασφαλείας που υπολογίζεται περίπου στα 9 δις ευρώ μετά το τέλος του προγράμματος. Απώτερος στόχος είναι μετά το τέλος του προγράμματος η Ελλάδα να έχει ένα ποσό της τάξης των 18-20 δις ευρώ ώστε να μην χρειαστεί νέο δάνειο από τους εταίρους της.
Οριστική ανάκαμψη
Εν όψει της νέας έκδοσης αναμένεται να επαναληφθούν επισκέψεις του οικονομικού επιτελείου στο εξωτερικό όπου θα παρουσιαστεί η πορεία της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα προετοιμάζεται εντατικά και σύσταση και λειτουργία του «υπερταμείου» αποκρατικοποιήσεων που θα αποτελέσει κόμβο νέων επενδύσεων μέσω της αξιοποίησης της κινητής και κυρίως της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου.
Η αφετηρία στην προώθηση των ευκαιριών που προσφέρει πλέον η Ελλάδα θα γίνει σε υψηλό επίπεδο με την επίσκεψη Μακρόν στις 7 -8 Σεπτεμβρίου στην Ελλάδα όπου εκτός από το ελληνικό πρόγραμμα θα συζητηθούν και … business.
Ο αστάθμητος παράγοντας
Ο αστάθμητος παράγοντας στον σχεδιασμό αυτό θα είναι όχι τόσο το αποτέλεσμα των Γερμανικών εκλογών ( με βάση τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις θεωρείται σχεδόν δεδομένο ) όσο η στάση της νέας γερμανικής κυβέρνησης. Μια συνέχιση της παρελκυστικής τακτικής που ακολούθησε ως τώρα σε ότι αφορά την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους μπορεί να επηρεάσει την στάση του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Μια ολική αποχώρηση του ταμείου που δεν θα έβλεπε εφικτή μια ελάφρυνση χρέους θα άλλαζε τελείως το σκηνικό για την Ελλάδα. Γερμανία και Ολλανδία ( η οποία επίσης δεν έχει ακόμη νέα Κυβέρνηση ) θα έπρεπε να προσφύγουν ξανά στα κοινοβούλια τους για να εγκρίνουν το υπόλοιπο του προγράμματος της Ελλάδας χωρίς το ΔΝΤ. Το αποτέλεσμα μιας τέτοιας εξέλιξης θα ήταν εξαιρετικά αβέβαιο…
