«Κόφτη» σε αγορές βασικών ειδών βάζει η Βρετανία
Εικόνες χάους προϊδεάζουν τους Βρετανούς για το τι θα αντιμετωπίσουν αν η κυβέρνησή τους δεν καταλήξει σε κάποιου είδους εμπορική συμφωνία με τους πρώην εταίρους της χώρας στην Ε.Ε. Η απόφαση πολλών χωρών να κλείσουν τα σύνορά τους με τη Βρετανία για να αποφύγουν τη μετάδοση της μετάλλαξης του κορωνοϊού έχει προκαλέσει κυκλοφοριακή συμφόρηση σε όλες τις εξόδους της χώρας. Ωστόσο, η εικόνα του χάους εξαιτίας ενός σκληρού Brexit ενδέχεται να αποφευχθεί την τελευταία στιγμή.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Bloomberg, η Ε.Ε. και η Βρετανία βρίσκονται πολύ κοντά στη σύναψη εμπορικής συμφωνίας ιστορικής σημασίας. Αξιωματούχοι προσκείμενοι στις συνομιλίες αναφέρουν, μάλιστα, πως η συμφωνία μπορεί να κλείσει εντός των επόμενων ωρών.
Μολονότι η Γαλλία άνοιξε και πάλι από χθες τα σύνορα μετά τις πιέσεις της Κομισιόν, τα φορτηγά παραμένουν ακόμη εγκλωβισμένα στις οδικές αρτηρίες από και προς τα λιμάνια της Βρετανίας. Τη Δευτέρα τα δύο μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ της Βρετανίας, Tesco και Sainsbury’s, όπως και οι εταιρείες χονδρικής ανακοίνωσαν ότι σημειώνονται ήδη ελλείψεις φρέσκων λαχανικών και φρούτων και αναμένουν πως η κατάσταση θα επιδεινωθεί εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης τις ημέρες των Χριστουγέννων. Αντιδρώντας στην επέλαση των Βρετανών στα σούπερ μάρκετ, ήδη ορισμένες επιχειρήσεις επιβάλλουν περιορισμούς στον όγκο των αγαθών που μπορεί να αγοράσει κάθε καταναλωτής.
Ανάμεσά τους η αλυσίδα τροφίμων Tesco, που επέβαλε ένα είδος δελτίου σε βασικά είδη διατροφής και είδη πρώτης ανάγκης όπως τα αυγά, το ρύζι, το σαπούνι, το χαρτί υγείας και το κρεμοσάπουνο χεριών. Οι πελάτες δεν μπορούν να αγοράσουν παρά μόνον μία συσκευασία χαρτιού υγείας ο καθένας και έως τρεις συσκευασίες για αυγά, ρύζι, σαπούνι και κρεμοσάπουνο χεριών. Έχουν, όμως, προηγηθεί περιορισμοί σε άλλα είδη επίσης πρώτης ανάγκης όπως, για παράδειγμα, στο αλεύρι, καθώς εδώ και μήνες πολλά βρετανικά σούπερ μάρκετ επιτρέπουν σε κάθε καταναλωτή να αγοράσει μόνον τρία κομμάτια από κάθε είδος.
Ωστόσο, η Tesco επιμένει ότι πρόκειται απλώς για προληπτικό μέτρο και ενθαρρύνει τους καταναλωτές «να ψωνίζουν κανονικά», καθώς υπάρχει υπερεπάρκεια τροφίμων για μέχρι και την ημέρα των Χριστουγέννων. Η εν λόγω αλυσίδα επέβαλε, πάντως, περιορισμούς στην αγορά χαρτιού υγείας από τον Νοέμβριο, αντιδρώντας στις εικόνες πανικού που επικράτησαν στα καταστήματά της τον Μάρτιο με το πρώτο κύμα της πανδημίας.
Η βρετανική κυβέρνηση προσπαθεί να καθησυχάσει τους Βρετανούς και ο πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, υποστηρίζει πως μόνον το 20% των εμπορευμάτων έρχεται με καθυστέρηση. Τον πανικό προσπαθεί, άλλωστε, να κατευνάσει η υπουργός Εσωτερικών, Πρίτι Πατέλ, που καλεί τους Βρετανούς να μην ανησυχούν παρά τις προειδοποιήσεις των δύο αλυσίδων σούπερ μάρκετ ότι σύντομα τα ράφια τους θα είναι άδεια από λαχανικά και φρούτα.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος να ανησυχεί κανείς, υπάρχουν άφθονα τρόφιμα στα καταστήματα της χώρας», τόνισε, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό LBC. Λιγότερο καθησυχαστικός ήταν, όμως, ο Ιαν Ράιτ, διευθύνων σύμβουλος της Ομοσπονδίας Τροφίμων και Ποτών, που αντιπροσωπεύει πάνω από 300 επιχειρήσεις εμπορίου τροφίμων και ποτών. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «οι Βρετανοί καταναλωτές δεν χρειάζεται να ανησυχούν για τις χριστουγεννιάτικες προμήθειές τους», αλλά προσέθεσε ότι μπορεί να υπάρξουν ελλείψεις φρέσκων προϊόντων «από την επόμενη εβδομάδα εκτός κι αν κατορθώσουμε να επανασυνδεθούμε με τις άλλες χώρες».
Την ίδια στιγμή έντονη ανησυχία εκφράζει η Βρετανική Κοινοπραξία Λιανικού Εμπορίου (BRC), που αντιπροσωπεύει πάνω από 170 μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, μεταξύ των οποίων τα μεγάλα σούπερ μάρκετ της χώρας. Έχει ήδη εκφράσει επιφυλάξεις για την επάρκεια προμηθειών τις ημέρες αμέσως μετά τα Χριστούγεννα και ειδικότερα αναφέρει κίνδυνο ελλείψεων σε λαχανικά, σαλάτες και φρούτα. Όπως τόνισε ο Άντριου Όπι, διευθυντής της BRC, «πρέπει να ανοίξουν πλήρως τα σύνορα άμεσα για να βεβαιωθούμε πως δεν θα διακοπεί η προσφορά αγαθών». Ο ίδιος υπενθύμισε, άλλωστε, πως αυτήν την εποχή του χρόνου το 90% των λαχανικών που καταναλώνουν οι Βρετανοί και το 70% των φρούτων εισάγονται από τα λιμάνια της χώρας.
Σχολιάζοντας, άλλωστε, τη διμερή συμφωνία για τα τεστ κορωνοϊού στα οποία θα υποβάλλονται οι οδηγοί των φορτηγών στα σύνορα, τόνισε πως «ό,τι κι αν συμφωνήθηκε, πρέπει να προσέξουμε να μην υπάρξει υπερβολική πίεση στην εφοδιαστική αλυσίδα γιατί θα έχουμε ελλείψεις αν καθυστερούν οι οδηγοί».
Όλοι οι παράγοντες της βρετανικής αγοράς τονίζουν, πάντως, πως τα σούπερ μάρκετ και οι αλυσίδες της χώρας έχουν εφοδιαστεί γιατί περίμεναν έτσι κι αλλιώς αυξημένη ζήτηση την περίοδο προ των εορτών των Χριστουγέννων. Όπως αναφέρουν, άλλωστε, στα καταστήματα εφαρμόζονται τα υγειονομικά πρωτόκολλα κατά του κορωνοϊού, που σημαίνει ότι σε κανένα δεν μπορούν να συγκεντρώνονται τόσοι πελάτες όσοι στο παρελθόν. Τονίζουν επιπλέον ότι παρά την έντονη αντίδρασή τους στο κλείσιμο των συνόρων λόγω της μετάλλαξης του κορωνοϊού αλλά και του επικείμενου Brexit, οι Βρετανοί έχουν μεν πραγματοποιήσει επιδρομές στις αλυσίδες τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης αλλά όχι τόσο επιθετικά όσο την περασμένη άνοιξη, όταν το πρώτο κύμα της πανδημίας είχε προκαλέσει πραγματικό πανικό στη χώρα.
