Κοινοτικοί πόροι πριμοδοτούν την ανάπτυξη εν μέσω ακρίβειας και κλοιού πυρκαγιών
Η αποτελεσματικότητα στην απορρόφηση των κοινοτικών πόρων και η ανακατεύθυνσή τους σε δημόσια έργα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή μπορεί να θωρακίσει την οικονομία από τις περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Υπό αυτό το πρίσμα, ταμείο ανάκαμψης και ΕΣΠΑ πριμοδοτούν την ανάπτυξη σε μια δύσκολη συγκυρία που η χώρα αντιμετωπίζει τις καταστροφές των πυρκαγιών σε γεωργικές καλλιέργειες και δάση και που ο πληθωρισμός πλήττει τα εισοδήματα και απειλεί την κατανάλωση. Εξάλλου, σχετικές αναφορές έχουν κάνει στις πρόσφατες εκθέσεις τους διεθνείς οίκοι αξιολόγησης. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τους αναλυτές της Scope, οι αρχές προσβλέπουν σε αύξηση της παραγωγής κατά 4,3% έως το 2026 μέσω του προγράμματος “Ελλάδα 2.0” ενώ σε συνδυασμό με τις προγραμματισμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η παραγωγή θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 6,9% στο ίδιο διάστημα. Υποστηρικτικά δρουν και οι καλές επιδόσεις της χώρας ως προς την απορρόφηση κοινοτικών πόρων μεταξύ των 27 μελών της ΕΕ ενώ η Κομισιόν εκτιμά πως ο αντίκτυπος του ταμείου ανάκαμψης στην ανάπτυξη, εξαιρουμένου του αντικτύπου των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, θα μπορούσε να αυξήσει τη βασική ετήσια ανάπτυξη 0,3-0,5 π.μ. κατά την περίοδο 2021-2026.
Εντωμεταξύ, το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών επιδιώκει να αυξήσει τον προϋπολογισμό του ταμείου ανάκαμψης κατά 5 δισ. ευρώ με την υποβολή σχετικού αιτήματος μετά τη διαβούλευση για την αναθεώρηση του προγράμματος “Ελλάδα 2.0”. Η πρόταση περιλαμβάνει προσθήκη REPowerEU προϋπολογισμού 795 εκατ. ευρώ με γνώμονα τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης και του ενεργειακού κόστους της χώρας, τις μεταρρυθμίσεις και τις επενδύσεις στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης, των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και άλλων δράσεων για την επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης.
Τα παραπάνω κονδύλια θα προστεθούν στο δανειακό σκέλος του προγράμματος που ήδη ανέρχεται στα 12,7 δισ. ευρώ και εφόσον το σχετικό αίτημα εγκριθεί το συνολικό ποσό για την Ελλάδα θα ανέλθει στα 36 δισ. ευρώ, από 31,16 δισ. ευρώ σήμερα.
Συνολικά προτείνονται οκτώ επενδύσεις και οκτώ μεταρρυθμίσεις. Ο συνολικός προϋπολογισμός των επενδύσεων ανέρχεται σε 1,59 δισ. ευρώ, εκ των οποίων η συνεισφορά του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ανέρχεται σε 795 εκατ. ευρώ. Από τις προτεινόμενες επενδύσεις, τέσσερις αφορούν στην επέκταση υφιστάμενων επενδύσεων που περιλαμβάνονται στο εγκεκριμένο σχέδιο και τέσσερις είναι αμιγώς νέες δράσεις.
Ειδικότερα, αναφορικά με την ενεργειακή απόδοση προωθείται η εξοικονόμηση ενέργειας, με προτεινόμενες επενδύσεις για οικονομική στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που στοχεύουν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Επιπλέον, άλλη δράση αποσκοπεί στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Στις ΑΠΕ, οι προτεινόμενες επενδύσεις στοχεύουν στην αποθήκευση ενέργειας μέσω της πρόσθετης διείσδυσης των ΑΠΕ, στην προώθηση της παραγωγής βιομεθανίου και πράσινου υδρογόνου και στην αξιοποίηση του δυναμικού της ηλιακής ενέργειας στις στέγες μέσω ενός συνδυασμού επενδύσεων που υποστηρίζουν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης και εξοικονόμησης ενέργειας με την εγκατάσταση ηλιακών θερμοσίφωνων για τα νοικοκυριά.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που έχει παρουσιάσει ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, η χώρα έχει ήδη λάβει συνολικά 11,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 3,96 δισ. υπό τη μορφή προχρηματοδότησης και 7,12 δισ. ευρώ σε μορφή εκταμιεύσεων λόγω ικανοποιητικής εκπλήρωσης οροσήμων και στόχων που αντιστοιχούν στα δύο πρώτα αιτήματα πληρωμών. Επιπλέον, από την άνοιξη έχει υποβληθεί το τρίτο αίτημα πληρωμής, για 1,72 δισ. ευρώ. Η συγκεκριμένη δόση είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Ιούλιο, κάτι το οποίο δεν συνέβη όπως αποτυπώθηκε και στα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου. Σημειώνεται ότι η συμφωνία για την αναθεώρηση του σχεδίου είναι προαπαιτούμενο βήμα έτσι ώστε άμεσα η χώρα να προχωρήσει στην υποβολή και του τέταρτου αιτήματος πληρωμής ύψους 1,72 δισ. ευρώ.
Γίνεται αντιληπτό ότι για να εισπραχθούν τα ποσά θα πρέπει να ικανοποιηθούν ορόσημα, δηλαδή μετά τα 45 ορόσημα της τρίτης δόσης και άλλα 33 της τέταρτης πριν το τέλος του χρόνου, με την προώθηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που είναι σήμερα σε εξέλιξη.
