Κορωνοϊός: Η «έκρηξη» που διαμορφώνει τον κόσμο
Στο δραματικό διάγγελμα της η κ. Μέρκελ, ανέφερε ότι η υγειονομική κρίση που διανύει η ανθρωπότητα, μπορεί να συγκριθεί με τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Λίγες ημέρες μετά βρέθηκε στην απομόνωση γιατί ο γιατρός της αποδείχτηκε «θετικός».
Στο τελευταίο του άρθρο, ο βραβευμένος με Πούλιτζερ αρθρογράφος της N.Y.Times Τόμας Φρίντμαν, τόνισε ότι η έκταση της κρίσης μπορεί να χωρίσει την εποχή σε σε Β.C. και A.C. χρησιμοποιώντας την βιβλική περίοδο «προ Χριστού και μετά Χριστόν» – Προ κορωνοϊού και μετά.
Αναρωτιέται κανείς, αν πράγματι η σημερινή κρίση είναι σημείο καμπής για την ανθρωπότητα, όπως μας προϊδεάζουν η Καγκελάριος, ο Φρίντμαν και πολλοί άλλοι.
Φυσικά δεν μπορούμε να απαντήσουμε από τώρα, αν ισχύει η δυσμενής προοπτική, ή αν η εξέλιξη της νόσου αποδείξει ότι η σημερινή επιστήμη είναι ικανή να τιθασεύσει τον ιό, ή αν θα ξαναζήσουμε καταστάσεις όπως η Ισπανική γρίπη και η πανώλης. Αυτό όμως που θα αντιμετωπίσουμε μετά, η ανόρθωση της οικονομίας, θα είναι απελπιστικά δύσκολο.
Θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε πώς μπορεί να διαμορφωθεί η κατάσταση σε τρεις κρίσιμους τομείς. Την Υγεία, την Οικονομία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Υγεία
Πριν λίγα χρόνια το Εθνικό Συμβούλιο Πληροφοριών των ΗΠΑ-το οποίο διενεργεί μελέτες για λογαριασμό του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας και του Προέδρου καθώς και για τις υπηρεσίες πληροφοριών, δημοσίευσε μια μελέτη σχετική με τις μεταβολές στην παγκόσμια κατάταξη των ηγεμονικών δυνάμεων με ορίζοντα το 2050. Η μελέτη παίρνει υπόψη τους τέσσερεις «παραδοσιακούς» παράγοντες: Το ΑΕΠ, την δημογραφική εξέλιξη, τις αμυντικές δαπάνες, και τις Τεχνικές εξελίξεις κάθε χώρας. Το αποτέλεσμα ήταν κατά σειρά η Κίνα, η Ινδία, η ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η Ιαπωνία. Είναι ένας σύνθετος δείκτης που αποτυπώνει τις τεκτονικές αλλαγές που συμβαίνουν και θα συμβούν, μέχρι το 2050. Ταυτόχρονα παρουσίασε και τις ανακατατάξεις που αποτύπωσε σε έναν νέο πίνακα προσθέτοντας δυο ακόμη παραμέτρους. Το Σύστημα Υγείας και την Διακυβέρνηση. Με αυτά τα δεδομένα η σειρά κατάταξης μεταβλήθηκε. Το 2050 οι ηγεμονικές δυνάμεις θα κατατάσσονται κατά σειρά ως εξής: Κίνα, ΗΠΑ, Ε.Ε. Ινδία, Ιαπωνία. Καταλαβαίνουμε ότι το σύστημα Υγείας και ο τρόπος Διακυβέρνησης είναι στοιχεία που αντικατοπτρίζουν την εσωτερική ευστάθεια του συστήματος.
Η οικονομία
Σύμφωνα με τον Ζακ Αταλί υπάρχει η πιθανότητα να ζήσουμε έναν γιγαντιαίο κατακλυσμό, αν η επιδημία εκραγεί. Ωστόσο δίνει λίγες πιθανότητες σε αυτό το σενάριο, και εισηγείται μέτρα με μεγάλο κόστος για την θωράκιση των συστημάτων υγείας. Από την άλλη εδώ και καιρό η ανθρωπότητα κάθεται σε ένα βουνό χρέους.
Από την προηγούμενη οικονομική κρίση του 2008, το χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό αυξήθηκε κατά 130 τρισ. δολάρια. Σε πρόσφατο κείμενο στους Financial Times με τίτλο «Ο Κόσμος έχει πλημυρίσει με χρέος που δεν μπορεί να διαχειριστεί», ο αναλυτής επισημαίνει ότι οι αποφάσεις των Κεντρικών Τραπεζών ΗΠΑ-Ε.Ε. κ.α. προκριμένου να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις από την κρίση, αποφάσισαν να επαναφέρουν την ποσοτική χαλάρωση ως εργαλείο διάσωσης της οικονομίας από τις τραγικές συνέπειες της διακοπής πολλών παραγωγικών δραστηριοτήτων, ώστε να αντιμετωπιστεί η αδυναμία αποπληρωμής των τρεχουσών υποχρεώσεων, ώστε να ανατροφοδοτήσουν τα δάνεια που λήγουν, μια και έσοδα από τις οικονομικές δραστηριότητες ήδη έχουν πλήξει την αύξηση του ΑΕΠ. Κάποιοι μιλάνε για παγκόσμια ύφεση διψήφιου αριθμού.
Το χρέος σήμερα ανέρχεται σε 300 τρισ. δολάρια, με μέσον όρο ωρίμανσης την 5ετία. Συνεπώς 50 με 60 δις κατά μέσον όρο θα πρέπει να ανανεώνονται κατ΄ έτος. Είναι αλήθεια, ότι οι Τράπεζες των ισχυρών κρατών κάθονται σε ένα βουνό καταθέσεων σε repos και οι ανάγκες σε ανακύκλωση δανεισμού είναι αντιμετωπίσιμες. Όμως πολλές επιχειρήσεις κυρίως και οι αναδυόμενες οικονομίες σε πολλές περιπτώσεις θα δυσκολευτούν να βρουν δανεικά . Βλέπουμε ήδη την κατάσταση στην Τουρκία που δεν μπορεί να βρει δολάρια για αναχρηματοδότηση δανείων της, και έχοντας εξαντλήσει τα αποθέματά της σε δολάρια, οδεύει σε πτώχευση που ο τελευταίος δανειστής -το ΔΝΤ- θα πρέπει να αντιμετωπίσει. Με άλλα λόγια, το φάρμακο που δίνουμε, η ποσοτική χαλάρωση, είναι η αιτία της φούσκας του αλόγιστου δανεισμός της τελευταίας δεκαετίας στην παγκόσμια οικονομία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση
Πολλοί είναι αυτοί που προβλέπουν ακόμη και διάλυση του ευρώ, ή και της Ένωσης. Ωστόσο για την ώρα το ευρώ πάει καλά. Η εμπιστοσύνη στο δεύτερο αποθετικό νόμισμα του κόσμου υπάρχει ακόμη. Σε ότι αφορά τη λίρα Αγγλίας, η συνεχής υποτίμηση του Βρετανικού νομίσματος αποτυπώνει την ολοένα και μεγαλύτερη δυσπιστία σε σχέση με το εγχείρημα του Brexit και την πρωτοφανή ελαφρότητα της κυβέρνησης στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από τον κ. Τζόνσον, που από φαντασιακός Τσώρτσιλ, αποδεικνύεται κοντόφθαλμος Τσάμπερλεν.
H Ευρώπη όμως πρέπει να αποδείξει την αξιοπιστία της δημιουργώντας ένα καταφύγιο τελευταίου δανειστή. Ίσως όχι μέσω της ΕΚΤ μια και κάποια κράτη μέλη προτιμούν τον ρόλο αυτό να τον παίξει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης με την έκδοση κορονωομολόγων, χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης και την έγκριση του κοινοτικού προϋπολογισμού 2021-27. Αισιόδοξο ήταν και το μήνυμα της απόφασης για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία όπως και η εγγύηση των συνόρων μας με την Τουρκία. Δίνει ένα ισχυρό μήνυμα σχετικά με τις φιλοδοξίες της Ένωσης να διατηρήσει το οικοδόμημά της.
Είναι βέβαιο ότι η ανθρωπότητα θα επιζήσει και αυτής της καταστροφής. Η Ε.Ε. όμως, για ένα χρονικό διάστημα θα είναι φτωχότερη, επιρρεπής στην Κίρκη του λαϊκισμού και της υπονόμευσης των αξιών της. Δεν θέλουμε να χάσουμε την ομπρέλα ασφάλειας, το κοινωνικό κράτος και την φιλελεύθερη δημοκρατία μας, και γι’ αυτό οφείλουμε όλοι μας να στρατευτούμε στην διατήρηση της κληρονομιά που μας χάρισε η γενιά του Πολέμου. Γιατί σε πόλεμο είμαστε κι εμείς.
Πηγή: Bήμα της Κυριακής
