Κορωνοϊός: Η Ευρώπη φοβάται το δεύτερο κύμα και βάζει ξανά το χέρι στην τσέπη

Τάσος Δασόπουλος

Την ξεχασμένη πρωτοβουλία της εγγυοδοσίας ύψους 200 δισ. ευρώ της ΕΤΕπ για δάνεια προς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ φέρνει ξανά σε πρώτο πλάνο το δεύτερο κύμα κορωνοϊού που σαρώνει την Ευρώπη.

Με δεδομένο ότι τα χρήματα του Ταμείου ανάκαμψης θα αργήσουν και το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού οδηγεί σε lockdown την μια μετά την άλλη τις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης οι ανάγκες χρηματοδότησης των οικονομικών για να κρατηθούν στην ζωή μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αυξάνονται δραστικά. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο στο αυριανό ECOFIN που θα γίνει με τηλεδιάσκεψη θα πέσει στο τραπέζι η μέχρι τώρα πρόοδο από την εφαρμογή της πρωτοβουλία SURE για την ροή των 100 δις ευρώ προς τα κράτη μέλη για την στήριξη της απασχόλησης από το οποίο η Ελλάδα ευεργετείται με 2,7 δις ευρώ.

Μαζί και το πρόγραμμα για εγγυήσεις δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις ύψους 200 δις ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το οποίο αν και εγκρίθηκε ομόφωνα τον περασμένο Απρίλιο έχει παγώσει για έξι μήνες. Ο λόγος είναι ότι για να μπορέσει να δώσει η ΕΤΕπ της εγγυήσεις θα πρέπει οι μέτοχοι της δηλαδή τα κράτη μέλη να συνεισφέρουν για να γίνει ανάλογη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της. Αυτό έκανε εξαιρετικά διστακτικές τις πιο πλούσιες από τις χώρες της ΕΕ. Τώρα όμως που οι ανάγκες άρχισαν να αυξάνονται για όλους το σχέδιο ξαναβγαίνει από το συρτάρι και μάλλον θα ενεργοποιηθεί πριν το τέλος του χρόνου. Από το πρόγραμμα αυτό η Ελλάδα περιμένει να ωφεληθεί με εγγυήσεις ύψους 2,5 δισ. ευρώ.

Στο συμβούλιο θα συζητηθεί και η δεύτερη πρωτοβουλία που εγκρίθηκε στο πακέτο του Απριλίου και έχει και τον μεγαλύτερο προϋπολογισμό (240 δισ. ευρώ). Είναι το πρόγραμμα δανειοδότησης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για την κάλυψη αναγκών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την κρίση του κορωνοϊού. Σε αυτήν την περίπτωση τα χρήματα είναι άμεσα διαθέσιμα με αρνητικό επιτόκιο αλλά καμία χώρα δεν το έχει ακόμη χρησιμοποιήσει αφού τα ελληνικά μνημόνια της Ελλάδας και η αυστηρή εποπτεία είχαν δημιουργήσει ένα πολύ κακό προηγούμενο για τις χρηματοδοτήσεις του ΕΜΣ.

Με το δεύτερο κύμα του κορωνοϊού τα πράγματα αλλάζουν και χώρες όπως η Ιταλία και ίσως και Ισπανία που έχουν αδύναμη δημοσιονομική θέση μπορεί να το ξανασκεφτούν και να ανοίξουν το πρόγραμμα των χρηματοδοτήσεων. Η Ελλάδα το αρνιόταν διακριτικά έως τώρα αλλά ποτέ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει την χρηματοδότηση αυτή αν η πανδημία είχε απότομη κορύφωση όπως τώρα. Θεωρητικά η Ελλάδα μπορεί να βοηθηθεί με ένα δάνειο ίσο μέχρι και το 2% του ΑΕΠ της δηλαδή περίπου 3,5 δις ευρώ.

Διψήφια ύφεση για την Ευρωζώνη

Όλες αυτές οι συζητήσεις δεν γίνονται μόνο λόγω της αύξησης των κρουσμάτων. Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να ανακοινωθούν και οι φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για όλα τα κράτη μέλη.

Οι πληροφορίες θέλουν ότι μετά την αρχική αισιοδοξία που υπήρξε το καλοκαίρι όταν προβλέπονταν ότι η ΕΕ θα έχει ύφεση 8,9% μετά και την σφοδρότητα του δεύτερου κύματος του κορωνοϊού πριν μπει καλα-καλά ο χειμώνας αναμένεται να αναθεωρήσει την πρόβλεψη για την Ευρωζώνη προβλέποντας πλέον διψήφια ύφεση με ότι αυτό σημαίνει και για τις επιμέρους προβλέψεις για τα κράτη μέλη.

Για την Ελλάδα μετά την μικρή αναθεώρηση προς το καλύτερο που είχε στις καλοκαιρινές της προβλέψεις σε σχέση με αυτές της άνοιξης (αναθεώρησε την ύφεση από 9,7% το Μάιο στο 9% του ΑΕΠ τον Ιούλιο) δεν αποκλείεται μετά το κακό τρίτο τρίμηνο για τον κρίσιμο τομέα του τουρισμού να ανεβάσει ξανά την πρόβλεψή της σε διψήφια επίπεδα.