Κωστής Χατζηδάκης: Παράθυρο ευκαιρίας να αλλάξουμε την ελληνική οικονομία
Από τον Κωστή Χατζηδάκη, υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
Σε ένα διεθνές περιβάλλον το οποίο παραμένει ταραχώδες και ασαφές −όχι μόνον λόγω της συνεχιζόμενης γεωπολιτικής αστάθειας σε διάφορα μέτωπα, αλλά και λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας που προκαλούν οι εκλογικές αναμετρήσεις σε μεγάλο μέρος του κόσμου το 2024− η Ελλάδα είναι από τις λιγοστές πηγές καλών ειδήσεων.
Η οικονομία μας ανέκαμψε γρήγορα από την πανδημία του κορωνοϊού, και φτάσαμε να έχουμε τον τρίτο υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρωζώνη. Η ανεργία έχει μειωθεί σε μονοψήφιο ποσοστό για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης· είχαμε σημαντική αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών· πετύχαμε μία από τις ταχύτερες −αν όχι την ταχύτερη− μειώσεις στο δημόσιο χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στην ιστορία της Ευρωζώνης. Ανακτήσαμε την επενδυτική βαθμίδα έπειτα από 13 χρόνια.
Όλα αυτά τα θετικά αποτελέσματα απορρέουν από την πολιτική που ακολουθήσαμε, και η οποία είχε τρεις βασικούς άξονες: Πρώτον, τη συνετή δημοσιονομική πολιτική, που αποκατέστησε την εμπιστοσύνη των αγορών. Δεύτερον, την υλοποίηση φιλοαναπτυξιακών μεταρρυθμίσεων, που δημιούργησαν περισσότερο πλούτο. Τρίτον, την άσκηση μιας αποτελεσματικής και δίκαιης κοινωνικής πολιτικής, που στήριξε τους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας.
Προφανώς, η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί. Αλλά, παρότι καμία οικονομία δεν είναι κλεισμένη σε κάποια «προστατευτική γυάλα», αυτή την ώρα η Ελλάδα έχει μπροστά της ένα «παράθυρο ευκαιρίας». Και αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε όλοι. Ποιο είναι αυτό το παράθυρο; Ο συνδυασμός του σωστού μείγματος οικονομικής πολιτικής και πολιτικής σταθερότητας. Και αυτό είναι που η κυβέρνηση θέλει να αξιοποιήσει. Διότι η ευκαιρία αυτή πολύ σπάνια υπάρχει στην Ελλάδα τουλάχιστον. Επομένως, θα βάλουμε τα δυνατά μας για τη δημοσιονομική σοβαρότητα από τη μια πλευρά και τις αναπτυξιακές πολιτικές από την άλλη. Και όλο αυτό σε συνδυασμό με ουσιαστικές πολιτικές κοινωνικού χαρακτήρα!
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ, ο προϋπολογισμός που ψηφίσαμε προβλέπε ότι το 2024 θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ. Ενώ το δημόσιο χρέος θα σημειώσει περαιτέρω μείωση κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες. Είναι αυτές οι προβλέψεις υπερβολικά αισιόδοξες; Βάσει των προηγούμενων επιδόσεών μας στην οικονομία, θα έλεγα με σιγουριά πως όχι. Πώς θα γίνουν πραγματικότητα; Πρώτον, με συνετή δημοσιονομική διαχείριση. Δεύτερον, με συνεχή βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Τρίτον, με την προσπάθεια περαιτέρω περιορισμού της φοροδιαφυγής με τις 11 διαφορετικές πρωτοβουλίες που πρόσφατα υιοθετήθηκαν από τη Βουλή. Ήδη έχει ξεκινήσει πιλοτικά η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS. Και μέσα στον Φεβρουάριο επεκτάθηκε, πριν γενικευτεί τον Μάρτιο. Εντός Φεβρουαρίου εκδόθηκαν επίσης όλες οι υπουργικές αποφάσεις για την άμεση εφαρμογή του νέου πλαισίου για το λαθρεμπόριο καυσίμων (ενός πλαισίου που προβλέπει αυστηρές κυρώσεις για τους παραβάτες) − η αυστηρότερη νομοθεσία που πέρασε ποτέ. Αντίστοιχα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2024 θα έχει προχωρήσει η υλοποίηση της καθολικής εφαρμογής του MyData.
Το 2024 θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος θα μειωθεί κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες.
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ, προτεραιότητα είναι οι επενδύσεις που θα μας βοηθήσουν να μεταβούμε προς ένα πιο ανταγωνιστικό και εξωστρεφές παραγωγικό μοντέλο. Προβλέπουμε φέτος αύξηση 15% στις επενδύσεις, για την οποία θα κάνουμε τέσσερα πράγματα: Πρώτον, θα ενθαρρύνουμε τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, ώστε να μπορούν να είναι ανταγωνιστικές στη διεθνή αγορά. Γι’ αυτό και θα φέρουμε προς ψήφιση νομοσχέδιο ενίσχυσης των κινήτρων για συγχωνεύσεις επιχειρήσεων. Δεύτερον, θα αξιοποιήσουμε στο έπακρον τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Γι’ αυτό και θα προχωρήσουμε έως τα μέσα του έτους σε μια σημαντική μεταρρύθμιση για το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Τρίτον, συνεχίζουμε την προσπάθεια περαιτέρω εξυγίανσης και ενίσχυσης της ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος, ώστε οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε επαρκή χρηματοδότηση. Σε αυτό συμβάλλουν τόσο η πρόσφατη παρέμβασή μας για τις τράπεζες και τα δάνεια όσο και η συνέχιση της υλοποίησης της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις τράπεζες. Τέταρτη πρωτοβουλία είναι η αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Ήδη παρουσιάσαμε το νομοσχέδιο με το οποίο ρυθμίζουμε το καθεστώς αξιοποίησης (με ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς και νέες σαφείς υποχρεώσεις των παραχωρησιούχων) της δημόσιας περιουσίας που βρίσκεται σε παραθαλάσσιες περιοχές. Προχώρησε παράλληλα η εισαγωγή του Διεθνούς Αεροδρομίου Αθηνών στο Χρηματιστήριο. Ενώ έχουμε δρομολογήσει και τη δημιουργία Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου και τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών που λειτουργούν υπό την «ομπρέλα» του Υπερταμείου. Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες θα μας βοηθήσουν να περάσουμε σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Με έμφαση τόσο σε τομείς στους οποίους έχουμε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα (π.χ. αγροδιατροφή, φαρμακοβιομηχανία, ΑΠΕ) όσο και εκεί που μπορούμε να γίνουμε ανταγωνιστικότεροι (π.χ. startups και καινοτομία).
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, όχι δημαγωγώντας, αλλά στηριζόμενοι στα θεμέλια μιας σοβαρής οικονομικής πολιτικής. Με τον πρώτο νόμο που περάσαμε, μετά την επιβεβαίωση της λαϊκής εντολής το περασμένο καλοκαίρι, κάναμε πράξη το 50% των προεκλογικών οικονομικών δεσμεύσεων. Συμπεριλαμβανομένων της αύξησης των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων ύστερα από 14 χρόνια, της αύξησης του αφορολόγητου για τις οικογένειες με παιδιά, της περαιτέρω μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για τις ασφαλισμένες κατοικίες, του Youth Pass για 200 χιλ. νέους. Ταυτόχρονα, ανακοινώσαμε πρόσθετα μέτρα στήριξης των νέων γονιών, που εντάσσονται σε ένα νέο κοινωνικό πακέτο της κυβέρνησης, ύψους 441 εκατ. ευρώ, το 2024. Ενώ στον προϋπολογισμό του 2024 προβλέπονται, μεταξύ άλλων, τόσο η αύξηση κατά 255 εκατ. ευρώ του προϋπολογισμού του υπουργείου Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού όσο και η αύξηση κατά 481 εκατ. ευρώ της επιχορήγησης προς τα νοσοκομεία. Σε αυτή την κατεύθυνση της ουσιώδους κοινωνικής πολιτικής, την οποία στηρίζει μια σοβαρή οικονομική πολιτική, θα συνεχίσουμε. Πάντοτε, βεβαίως, στο πλαίσιο των αντοχών του προϋπολογισμού και της οικονομίας!
Την προηγούμενη τετραετία η Ελλάδα σημείωσε την απόλυτη ανατροπή και αναδείχθηκε σε ευχάριστη έκπληξη για την Ευρώπη. Φυσικά, έχουμε ακόμη δρόμο μπροστά μας για να επουλώσουμε τις πληγές της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, και δεν αγνοούμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Ωστόσο μπορούμε πλέον με ασφάλεια να πούμε ότι έχουμε αφήσει τα χειρότερα πίσω μας. Έχουμε ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας για να αλλάξουμε την ελληνική οικονομία και να την ανακατευθύνουμε προς ένα νέο παραγωγικό μοντέλο ταχείας, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. Και είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε αυτή την ευκαιρία, γιατί αυτό υπαγορεύει το πατριωτικό μας καθήκον.
*Φωτογραφία: Νίκος Μαλιάκος
**Το άρθρο δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του Fortune Greece που κυκλοφορεί από την Παρασκευή 22/03 στα περίπτερα.
