Κουρμούσης: Μοναδική ευκαιρία η ρύθμιση για την α’ κατοικία
Σε περίπου 30.000 ανέρχονται οι δανειολήπτες, που μεταξύ 1ης Ιουλίου και 31 Οκτωβρίου άρχισαν τη διαδικασία προετοιμασίας της αίτησής τους, ώστε να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας και την ευνοϊκή ρύθμιση και επιδότηση των στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων τους, όπως γνωστοποίησε ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ, «Πρακτορείο 104,9 FM».
«Δεν συμφέρει σε κανέναν να μην κάνει τίποτα» τόνισε ο κ. Κουρμούσης και μίλησε για «μια μοναδική ευκαιρία, που καλό είναι να την αξιοποιήσουν όσοι περισσότεροι μπορούν». Υπενθύμισε δε πως πρόκειται για μια ευνοϊκή πρόταση ρύθμισης για όσους την επιλέξουν, «κάτι που σημαίνει εξόφληση σε 25 χρόνια, με πολύ χαμηλό επιτόκιο 2%». Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις δε, υπάρχει -όπως τόνισε- «και επιδότηση από το κράτος της μηνιαίας δόσης που κυμαίνεται στο 40% με 50%». Υπενθύμισε δε πως το πρόβλημα με το «πιστοποιητικό βαρών», το οποίο πολλοί πολίτες αδυνατούσαν να προσκομίσουν λόγω και της απεργίας στα υποθηκοφυλάκεια, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να καταθέσουν αίτηση, δεν υφίσταται πλέον, αφού αυτό καταργήθηκε στο τέλος Αυγούστου.
Ο ειδικός γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους σημείωσε ακόμη πως μέσα από τη διασύνδεση που υφίσταται «με άλλες 140 χώρες», υπάρχει ανταλλαγή στοιχείων και στη Γραμματεία είναι εφικτό να βρεθεί «εάν κάποιος έχει εισοδήματα και περιουσία και στο εξωτερικό, εφόσον φυσικά είναι μια συνεργαζόμενη χώρα». Προσέθεσε πως στο αμέσως προσεχές διάστημα αναμένεται να υπάρξουν επιπλέον βελτιώσεις στα σημεία της πλατφόρμας. Συγκεκριμένα οι κινήσεις των ενδιαφερομένων θα είναι ακόμη λιγότερες, αφού, όπως τόνισε, «κάποια δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει ο πολίτης, είμαστε τώρα σε μια διαδικασία να τα ψηφιοποιήσουμε, να έρχονται δηλαδή αυτόματα στην οθόνη του υπολογιστή, ώστε να μην χρειάζεται ο πολίτης να πάει σε κάποια υπηρεσία και να τα εκδώσει», μια επιπλέον κίνηση βελτιστοποίησης που στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί «μέσα στον επόμενο μήνα». Με αυτό τον τρόπο η ειδική Γραμματεία θα στοχεύει να διευκολύνει ακόμη περισσότερο την υποβολή των αιτήσεων.
Τι δείχνουν τα στοιχεία της ειδικής γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, για τον ρυθμό υποβολής αιτήσεων, αθροιστικά από 1η Ιουλίου 2019 μέχρι 31 Οκτωβρίου 2019;
Έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία να ετοιμάζουν την αίτησή τους να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας και την ευνοϊκή ρύθμιση και επιδότηση των στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων περίπου 30.000 άτομα. Η αριθμός αυτός δε, δεν αφορά αυτούς που έχουν έρθει απλά στην πλατφόρμα για να δουν απλά πώς λειτουργεί, γιατί αυτοί είναι πολύ περισσότεροι. Εξ αυτών έχουν υποβάλει την αίτησή τους πάνω από 200 άτομα και ήδη στις 40 από αυτές τις υποθέσεις έχει απαντήσει η τράπεζα και έχει δώσει μια ευνοϊκή πρόταση ρύθμισης, κάτι που σημαίνει εξόφληση σε 25 χρόνια, με πολύ χαμηλό επιτόκιο 2%. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει και επιδότηση από το κράτος της μηνιαίας δόσης που κυμαίνεται στο 40% με 50%.
Σε ό,τι αφορά δε τη συγκεκριμένη περίοδο, τον Αύγουστο δεν υπήρχε ιδιαίτερη κινητικότητα, ενώ πρέπει να επισημάνω πως οι πολίτες είχαν στην αρχή δυσκολευτεί να καταθέσουν τις αιτήσεις τους, διότι υπήρχε το πιστοποιητικό βαρών και λόγω της απεργίας των υποθηκοφυλακείων αδυνατούσαν να το προσκομίσουν, γι’ αυτό και καταργήθηκε στα τέλη Αυγούστου. Η κινητικότητα συνεπώς (σ.σ. στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας) υπάρχει από αρχές Σεπτεμβρίου.
Τι θα λέγατε σε όσους βρίσκονται ένα βήμα πριν τη διαδικασία ένταξης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και δεν την έχουν ξεκινήσει σε κανέναν βαθμό; Ποια είναι τα νοικοκυριά, τα πρόσωπα, στα οποία θα συστήνατε να το προχωρήσουν σε ενέργειες εφόσον δεν το έχουν ακόμη κάνει;
Δεν συμφέρει σε κανέναν να μην κάνει τίποτα. Η απραξία και η αναμονή συνήθως δεν οδηγούν σε καλά αποτελέσματα. Αυτό το λέω διότι οι πιστωτές πλέον είναι αρκετά επιθετικοί, προβαίνουν σε καταθέσεις λογαριασμών, σε πλειστηριασμούς ακινήτων, είναι πλέον φαινόμενα που υπάρχουν στην καθημερινότητα. Αυτά συνήθως τα συναντά ένας πολίτης ή μια επιχείρηση όταν αφήνει τα χρέη του χωρίς να τα τακτοποιήσει. Το να τα τακτοποιήσει, προφανώς δεν σημαίνει (να τα) εξοφλήσει, γιατί έχει την οικονομική δυσκολία. Αυτό συνεπώς που λέω είναι σε κάθε ενδιαφερόμενο να ξεκινήσει, να κάνει κάτι κάποια αίτηση, να πάρει μια πολύ ευνοϊκή ρύθμιση, να ξεκινήσει να πληρώνει ένα μικρό πόσο έτσι ώστε με τη βοήθεια του κράτους, της κρατικής επιδότησης, να σώσει το σπίτι σου.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο, για ένα δάνειο που έχει ύψος περίπου 100.000 ευρώ, ο πολίτης μπορεί με περίπου 50 ευρώ το μήνα να σώσει το σπίτι του. Είναι ένα ποσό που θεωρώ ότι ο άλλος θα το δώσει, ακόμη και αν στερηθεί από κάτι άλλο για να σώσει το σπίτι του, αφού είναι ένα πολύ μικρό ποσό. Θεωρώ ότι είναι μια μοναδική ευκαιρία και καλό είναι να την αξιοποιήσουν όσοι περισσότεροι μπορούν.
Ποιοι είναι οι οφειλέτες που κατά την εκτίμησή σας δεν θα έπρεπε να δοκιμάσουν να ενταχθούν;
Ο νόμος έχει κάποια κριτήρια και αφορά τα λεγόμενα ευάλωτα νοικοκυριά. Αυτά τα κριτήρια είναι για παράδειγμα το εισόδημα, εάν κάποιος έχει ένα εισόδημα πάνω από 3.000 ευρώ το μήνα, τότε δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι ευάλωτο νοικοκυριό και δεν μπορεί να ενταχθεί και να πάρει αυτή την ευνοϊκή ρύθμιση. Την ίδια ώρα υπάρχουν και άλλα κριτήρια περιουσιακά κ.ο.κ, εάν για παράδειγμα έχει κανείς μια περιουσία υψηλής αξίας, είτε είναι ακίνητη, είτε είναι κινητή όπως π.χ. πολυτελή οχήματα, προφανώς δεν μπορεί να ενταχθεί σε αυτό το πλαίσιο και θα πρέπει να πάει στον πιστωτή, δηλαδή στην τράπεζα και να φροντίσει να βρει μια λύση.
Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες απεκρύβη στοιχείο που θα έθετε εκτός ρύθμισης έναν οφειλέτη, επί παραδείγματι δραστηριότητα εκτός Ελλάδας που απέφερε έσοδα;
Με τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες αυτό πλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς έχουμε διασυνδεθεί με άλλες 140 χώρες, οπότε υπάρχει ανταλλαγή στοιχείων και βρίσκουμε εάν κάποιος έχει εισοδήματα και περιουσία και στο εξωτερικό εφόσον φυσικά είναι μια συνεργαζόμενη χώρα. Επίσης οι πλατφόρμες κάνουν ηλεκτρονικές διασταυρώσεις και ελέγχους οπότε κάτι που στο παρελθόν θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθεί χειροκίνητα, όπως π.χ. να ψάξεις να βρεις όλα τα ακίνητα ή την περιουσία ενός πολίτη/επιχειρηματία, πλέον όλα αυτά γίνονται με το πάτημα ενός κουμπιού. Συνεπώς έχουνε μπει δικλείδες ασφαλείας που αποτρέπουν αυτούς που προσπαθούν να κοροϊδέψουν το σύστημα και ενώ έχουν χρήματα, επιχειρούν να εμφανιστούν ως ευάλωτοι και να επωφεληθούν της πρόνοιας του κράτους. Αυτά πλέον είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβούν.
Αποτελεί ζήτημα η προσωπική μου κατανάλωση, π.χ., εφόσον εμφανίζονται μεγάλες δαπάνες στις πιστωτικές κάρτες; Είναι κάτι που θα δει το σύστημα και θα το εξετάσει;
Θα το δει και αυτό αλλά δεν είναι κριτήριο αποκλεισμού. Δίνεται δηλαδή η δεύτερη ευκαιρία ακόμη και σε αυτόν, που ίσως έκανε κάποιες δαπάνες που δεν είναι ορθολογικές να αλλάξει τον τρόπο ζωής του και να κατευθύνει κάποια από αυτά τα χρήματα για την εξόφληση των υποχρεώσεων του, είτε είναι προς το κράτος είτε για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας. Δεν τιμωρείται δηλαδή κάποιος ο οποίος προβαίνει σε κάποιες δαπάνες οι οποίες ενδεχομένως μπορεί να ειδωθούν και να πούμε ότι είναι υψηλότερες από τον μέσο όρο των υπολοίπων. Δεν μπορούμε να έχουμε οριζόντιους κανόνες, διότι κάποιος π.χ. μπορεί να ήταν άρρωστος και να έχει υψηλές δαπάνες ασθενείας ή να έχει ένα παιδί που σπουδάζει σε μια άλλη πόλη και έχει πολύ υψηλές δαπάνες για τη διαβίωση του παιδιού κ.ο.κ., υπάρχουν πάρα πολλές κατηγορίες τέτοιων δαπανών και δεν θα θέλαμε να έχουμε ένα οριζόντιο συμπέρασμα, ότι οποιοσδήποτε ξεφεύγει από τον μέσο όρο μιας δαπάνης αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι… αυτό σημαίνει. Θέλει πολλή προσοχή και να μπαίνουμε στην κάθε περίπτωση ξεχωριστά για να δούμε τι ισχύει και να μην δώσουμε κάποιο λάθος συμπέρασμα.
Η εκτίμηση για αυτό, η εξακρίβωση της ξεχωριστής κατάστασης γίνεται στο δικαστήριο, όσο καλά συστήματα και να έχουμε δυστυχώς και αυτά έχουν κάποιους περιορισμούς, δυνατότητες και ποτέ ένα κομπιούτερ δεν πρόκειται να ξεπεράσει την ανθρώπινη ικανότητα. Ο μόνος που τελικά μπορεί να δώσει αυτή την κρίση και να πει αν είναι κάτι εύλογο ή όχι είναι ο δικαστής. Εάν λοιπόν έρθει κάποιος στην πλατφόρμα και για κάποιο λόγο δεν τα βρει, δεν του αναγνωρίσουν οι πιστωτές πως αυτό που κάνει είναι εύλογο, όπως λέει ο νόμος η απόφαση οδηγείται στο δικαστήριο, όπου ο δικαστής είναι ο τελικός κριτής και θα πει αν η (σ.σ. χρηματοοικονομική) συμπεριφορά του πολίτη είναι εύλογη ή όχι.
Υπάρχουν κάποιες νέες μικρορυθμίσεις τις οποίες θα κάνετε στο σύστημα με βάση την εμπειρία από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα;
Η πάγια μας επιδίωξη είναι να μειώνουμε τη γραφειοκρατία συνεπώς παρακολουθούμε τι είναι αυτό που δυσκολεύει τους πολίτες και προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε. Ως παράδειγμα θα σας πω κάποια δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει ο πολίτης, είμαστε τώρα σε μια διαδικασία να τα ψηφιοποιήσουμε, να έρχονται δηλαδή αυτόματα στην οθόνη του υπολογιστή ώστε να μην χρειάζεται ο πολίτης να πάει σε κάποια υπηρεσία και να τα εκδώσει. Θεωρούμε ότι αυτό θα το έχουμε καταφέρει μέσα στον επόμενο μήνα οπότε θα διευκολύνουμε ακόμη περισσότερο την υποβολή των αιτήσεων.
