Logistics: Επενδύσεις σε IoT, AI και e-commerce – «Κλειδί» οι μεταφορές

Σε νέες τεχνολογίες επενδύουν οι εταιρείες logistics, η πλειονότητα των οποίων μετά την πανδημία επιταχύνει δράσεις για την βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας σε τομείς όπως τα πληρ. συστήματα διαχείρισης μεγάλου όγκου δεδομένων, τα ρομποτικά συστήματα, οι αυτοματισμοί και οι εφαρμογές ΑΙ.

Σύμφωνα με την 5η Έκθεση της Ελληνικής Εταιρείας Logistics πάνω από τις μισές εταιρείες του δείγματος χρησιμοποιούν εφαρμογές νέφους ενώ παράλληλα αρκετές έχουν αρχίσει να επενδύουν σε ρομποτικά συστήματα, αυτοματισμούς και τεχνολογίες IoT και AI ή σχεδιάζουν να το κάνουν.

Το 85% των εταιρειών logistics θεωρεί ότι η πανδημία έδωσε το έναυσμα για την καλύτερη οργάνωση του κυκλώματος logistics και επιπροσθέτως πιστεύει στην ανάγκη στροφής των επενδύσεων προς τομείς που εστιάζουν σε νέες τεχνολογίες και συστήματα (ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού). Το 80% θεωρεί ότι οι προγραμματισμένες επενδύσεις θα υλοποιηθούν κανονικά ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις της πανδημίας, με την πλειοψηφία να δίνει έμφαση σε συγκεκριμένους τομείς όπως ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Πάντως μόνο ένα στα δέκα στελέχη της συγκεκριμένης αγοράς εκτιμά ότι οι επενδύσεις θα αυξηθούν λόγω των σημαντικών επιχειρηματικών ευκαιριών που αναδύονται αυτή την περίοδο.

Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι η εμφάνιση της πανδημίας ωθεί τους επιχειρηματίες σε μια στροφή (σε ποσοστό 80%) προς το ηλεκτρονικό εμπόριο, με μόλις το 20% του δείγματος να δηλώνει ότι δεν θα δραστηριοποιηθεί στον κλάδο του e-commerce. To 40% των εταιρειών δραστηριοποιείται ήδη, ενώ το υπόλοιπο 40% έχει ξεκινήσει την προετοιμασία για τη δραστηριοποίηση στον κλάδο του e-commerce.

Ως αποτέλεσμα, αυτή η τάση αναμένεται να αποτυπωθεί και στις μεταφορικές εταιρείες οι οποίες, με τα κατάλληλα κίνητρα, θα μπορέσουν να εκσυγχρονίσουν τον στόλο τους και να ανταποκριθούν στο απαιτητικό περιβάλλον διανομών. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, παρατηρείται συρρίκνωση των οδικών και σιδ/κών μεταφορών και σημαντική αύξηση των θαλάσσιων μεταφορών. Υπάρχουν παρόλαυτά σημάδια ανάκαμψης της αγοράς, αν και τα προβλήματα που αφορούν στο γηρασμένο στόλο, στη μη δυνατότητα επιδοτήσεων για ανανέωση στόλου οχημάτων καθώς και στην ύπαρξη μεικτών κλιμακίων για ελέγχους εξακολουθούν να υφίστανται. Ο σιδηρόδρομος αποτελεί κλειδί για την προσέλκυση διεθνούς φορτίου. Λόγω αδυναμιών στις υποδομές (π.χ. σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ηλεκτροκίνηση), η χωρητικότητα του δικτύου δεν επιτρέπει πάνω από 2-3 εμπορευματικούς συρμούς καθημερινά (κίνηση τις βραδινές ώρες).

Οι ανάγκες για συνδυασμένες μεταφορές προς την Ανατολική & Κεντρική Ευρώπη είναι πολύ μεγαλύτερες, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου. Επίσης οι θαλάσσιες μεταφορές παρουσιάζουν μια σημαντική ανάκαμψη μετά από την πτώση που υπήρξε το 2019 και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Λόγω δε της παγκόσμιας κρίσης τα ναύλα για τα εμπορευματοκιβώτια έχουν αυξηθεί κατακόρυφα ενώ ένας μεγάλος αριθμός πλοίων συνωστίζεται έξω από μεγάλα λιμάνια δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Κίνητρα και αντικίνητρα

Σύμφωνα με την έρευνα σχεδόν οι μισοί συμμετέχοντες (45%) βλέπουν σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης της εγχώριας αγοράς logistics κι ένα αξιόλογο ποσοστό (37%) βλέπει επανεκκίνηση. Ωστόσο ορισμένοι εκτιμούν ότι υπάρχουν ακόμη προβλήματα. Σε αυτά περιλαμβάνεται η μη ύπαρξη διαθέσιμων και ποιοτικών αποθηκευτικών χώρων και υποδομών (27%), κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων (25%), καθώς και πλαίσιο ίδρυσης και ανάπτυξης επιχειρηματικών πάρκων (20%).

Συμπερασματικά, αν και η Ελλάδα παρουσίαζε πτώση στην παγκόσμια αγορά logistics (42η θέση LPI) με βάση στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2018, το τελευταίο χρονικό παρουσιάζει βελτίωση η οποία διαφαίνεται πως θα αποτυπωθεί τα επόμενα έτη. Σημειώνεται ακόμη ότι η συνεισφορά των logistics στο ΑΕΠ της χώρας ανέρχεται στο 9,5% και στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) στα 11 δις. ευρώ. Στον κλάδο απασχολούνται περίπου 200 χιλ. εργαζόμενοι και με βάση τις προβλέψεις, μέσα στα επόμενα χρόνια, η συμβολή του κλάδου στο εθνικό ΑΕΠ αναμένεται να φτάσει το 12%.

Η ανάπτυξη των πυλών του εμπορίου είναι σημαντική. Ο λιμένας του Πειραιά κυριαρχεί στην Μεσόγειο ενώ το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει σημαντικές προοπτικές να αποτελέσει hub των Βαλκανίων. Ταυτόχρονα οι αποθηκευτικοί χώροι των 3PL αυξάνονται σημαντικά παρόλα αυτά η ανάθεση σε τρίτους παρουσιάζει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης. Επίσης οι εταιρείες 3PL προσφέρουν ευρεία γκάμα υπηρεσιών αλλά θα πρέπει να επενδύσουν σε συστήματα και σε εκπαίδευση ώστε να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές.