Λόρδος Hill στο CEO Initiative Masterclass: Οι Βρυξέλλες πρέπει να καταλάβουν ότι δεν βρισκόμαστε στο 2008
Τη σημερινή κατάσταση που διαμορφώνεται μετά τις πολλαπλές γεωπολιτικές αναταράξεις και την πολύτιμη εμπειρία που αποκόμισε από την περίοδο κατά την οποία διετέλεσε Επίτροπος την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατέγραψε στο CEO Initiative Masterclass ο Baron of Oareford Jonathan Hill.
Στη συζήτηση την οποία συντόνισε ο Παύλος Ευθυμίου, Partner του Fortune Greece και Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών, ο Βρετανός πολιτικός με την πολυετή εμπειρία σε νευραλγικές θέσεις που αφορούν την οικονομία και την επιχειρηματικότητα στην έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις Βρυξέλλες, έδωσε τη δική του εικόνα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η Ένωση ακολουθεί, αντί να διαμορφώνει, τις παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις.
Υπήρξε, δε, ιδιαίτερα καυστικός όσον αφορά το πώς αντιλαμβάνεται η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία την επιχειρηματικότητα, τονίζοντας ότι πολλές φορές δίνει την εντύπωση ότι μόνο μέσω της οδού των αυστηρών κανονιστικών πλαισίων μπορεί να οδηγήσει στην οικονομική ανάπτυξη.
Στάθηκε, επίσης στην ανάγκη να αυξηθεί η ανοχή της ΕΕ στη λήψη ρίσκου, καθώς, όπως υποστηρίζει, μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να καλύψει το χάσμα με τις ΗΠΑ και την κινεζική οικονομική επέλαση, ενώ μίλησε για το μεγάλο διακύβευμα των επερχόμενων ευρωεκλογών και τον κίνδυνο να αποκτήσει ακόμη μεγαλύτερη δύναμη στο ευρωκοινοβούλιο η ακροδεξιά.
Με δικές τους παρεμβάσεις, ο Ορέστης Ομράν (DLA Piper) και o Αναστάσιος Σπανίδης (GPA) σχολίασαν την τοποθέτηση του Λόρδου Hill και έδωσαν τη δική τους εικόνα με βάση τη μακρά διεθνή εμπειρία τους.
Διαβάστε ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά αποσπάσματα της τοποθέτησης του Λόρδου Hill στο CEO Initiative Masterclass που πραγματοποιήθηκε στους Δελφούς, στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ.
Παύλος Ευθυμίου: Στο περσινό masterclass είχαμε έναν πόλεμο, τώρα έχουμε δύο πολέμους. Ο μισός πλανήτης πηγαίνει σε εκλογές και η διαμάχη για την εξουσία στο παγκόσμιο σύστημα συνεχίζεται. Και βέβαια έχουμε και τις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο.
Λόρδος Hill: Όταν πήγα στις Βρυξέλλες ως Επίτροπος το 2014, είδα ότι ο ανταγωνισμός ήταν μεταξύ της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Μέχρι την κρίση, όσον αφορά την οικονομία μας και το ειδικό βάρος μας στον κόσμο, η ΕΕ και οι ΗΠΑ ήταν περίπου το ίδιο μέγεθος. Πριν από την κρίση, η οικονομία της ΕΕ ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν πάμε 10 χρόνια μετά, στο σήμερα, τίποτα από αυτά δεν ισχύει πια. Το χάσμα μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ έχει διευρυνθεί, κατά την άποψή μου, σε ανησυχητικό βαθμό. Και μου φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται εκτός κι αν εμείς, στην Ευρώπη, κάνουμε κάτι ριζικά διαφορετικό. Αυτό είναι το πρώτο σημείο.
Στην Κομισιόν, μία φορά την εβδομάδα, όλοι οι Επίτροποι συναντώνται για να συζητήσουν τι συμβαίνει. Στα δύο αυτά χρόνια που παρέμεινα πριν συμβεί το Brexit, δεν θυμάμαι ούτε μια συζήτηση για την Κίνα. Μιλούσαμε για την Ελλάδα αρκετά εκείνη την εποχή, αλλά για την Κίνα ούτε μία φορά. Το αναφέρω ως παράδειγμα γιατί το ευρωπαϊκό σύστημα εκείνης της εποχής -και νομίζω ακόμα- είναι ένα σύστημα που κοιτάζει πολύ προς τα μέσα. Διακατέχεται από εφησυχασμό.
Σήμερα, πάλι, αντιμετωπίζουμε μια εντελώς διαφορετική κατάσταση. Η ιδέα πριν από 10 χρόνια ήταν ότι όλοι θα ακολουθούσαμε τους ίδιους κανόνες, και αυτό θα ήταν καλό για το εμπόριο και θα άνοιγε τις αγορές. Αυτή η ιδέα έχει πλέον αντιστραφεί. Η ρύθμιση δεν είναι πλέον τομέας συνεργασίας, είναι πλέον χώρος ανταγωνισμού. Το καλύτερο παράδειγμα που μπορώ να σκεφτώ είναι η πράσινη μετάβαση. Οι φίλοι μου στην Ευρώπη πίστευαν ότι η Ευρώπη επρόκειτο να κερδίσει την πράσινη μετάβαση θέτοντας τους κανόνες που θα ακολουθούσε ο υπόλοιπος κόσμος. Αντίθετα, αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Κινέζοι, για παράδειγμα, ακολουθούν τον δικό τους δρόμο.
Ο άλλος παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι ότι όλες οι κυβερνήσεις μας δεν έχουν χρήματα. Μπορώ να μιλήσω συγκεκριμένα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν μπορούμε να δανειστούμε ούτε και να φορολογήσουμε πια, επειδή οι πολίτες μας έχουν φτάσει στο όριο αυτού που είναι έτοιμοι να πληρώσουν. Αυτό είναι το ίδιο σε όλες τις χώρες μας. Όλοι μιλούν για λαϊκισμό στην Ευρώπη σαν να είναι απλώς η δράση κάποιων κακών ανθρώπων. Υπάρχει ένας λόγος που συμβαίνει αυτό σε όλες τις χώρες μας: ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που αισθάνονται ότι έχουν μείνει πίσω στη ζωή, την κοινωνία, τον πλούτο, και είναι θυμωμένοι. Οι άνθρωποι που διοικούν τις χώρες μας συνεχίζουν να απαντούν σε αυτόν τον θυμωμένο κόσμο λέγοντάς τους βασικά ότι είναι πολύ άσχημοι, κακοί, ανόητοι, δυσάρεστοι άνθρωποι και ότι καλό θα ήταν να φύγουν. Λοιπόν, δεν νομίζω ότι θα φύγουν. Αν δείτε τι συμβαίνει στην πολιτική στη Γαλλία ή στη Γερμανία… η ιδέα ότι θα επανέλθουμε γρήγορα στα κεντρώα, κεντροαριστερά και κεντροδεξιά κόμματα και θα τακτοποιηθούν τα πράγματα δεν νομίζω ότι πρόκειται να συμβεί.
Παύλος Ευθυμίου: Από πολλές απόψεις, το να πορευόμαστε στις ευρωεκλογές με αυτό το κλίμα, με τη γενική αίσθηση ότι οι άνθρωποι πηγαίνουν με μια πιο αντιδραστική προσέγγιση στις κάλπες, θα μπορούσε να σημαίνει ένα πολύ διαφορετικό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από αυτό που είχαμε συνηθίσει, με φυγόκεντρες δυνάμεις.
Η Ευρώπη πρόκειται να κινηθεί προς τα δεξιά σε αυτές τις εκλογές. Στη Γαλλία, νομίζω ότι το κόμμα της Λεπέν θα τα πάει πολύ καλά. Στη Γερμανία πιστεύουν όλοι ότι το AfD θα τα πάει εξαιρετικά καλά. Όταν πρωτοπήγα στις Βρυξέλλες, οι Γερμανοί μου έλεγαν ότι ήταν αδύνατο για το AfD να ξεπεράσει ποτέ το 6%. Σήμερα σε ορισμένες περιοχές της Ανατολικής Γερμανίας, οι δημοσκοπήσεις τού δίνουν ποσοστό 30%-35%. Αυτές είναι βαθιές αλλαγές. Νομίζω ότι θα αλλάξει το κέντρο βάρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Αν σκεφτείτε ποια είναι η φύση ορισμένων από αυτά τα δεξιά κόμματα, αυτά δεν είναι κόμματα που τίθενται ενστικτωδώς υπέρ των αγορών, υπέρ των ανοιχτών συνόρων, υπέρ του ελεύθερου εμπορίου, υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων. Είναι πιθανό να είναι πιο πολύ υπέρ του προστατευτισμού, πιο εσωστρεφή, περισσότερο σαν τα παλιομοδίτικα αγροτικά κόμματα. Μπορεί να υπάρξουν ευκαιρίες για εγχώριες επιχειρήσεις σε αγορές μεμονωμένων χωρών, αλλά δεν νομίζω ότι πρόκειται για μεγάλα πολιτικά κινήματα που προάγουν ένα καθεστώς ελεύθερων συναλλαγών με εξωστρέφεια. Η Ευρώπη θα γίνει περισσότερο μια Ευρώπη-φρούριο. Θα γίνουμε πιο προστατευτιστές ως απάντηση σε αυτό που πρόκειται να συμβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι Αμερικανοί είναι πάντα πολύ πιο προστατευτιστές από όσο νομίζουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι. Γίνονται όλο και πιο προστατευτιστές. Έτσι είναι με τον Μπάιντεν και θα είναι ακόμα περισσότερο με τον Τραμπ. Θα πρέπει όλοι να σχεδιάσουμε το μέλλον με βάση το ότι θα εκλεγεί ο Τραμπ. Η Ευρώπη θα πρέπει να αναπτύξει τον δικό της αυτόνομο προϋπολογισμό της για την άμυνα και την ασφάλεια. Πιστεύω ότι ο Τραμπ θα υλοποιήσει τις απειλές του ότι θα πάψει να χρηματοδοτεί την Ουκρανία.
Στις Βρυξέλλες, έχουμε έναν μηχανισμό του οποίου το κέντρο βάρους είναι κατά κάποιο τρόπο κατά των επιχειρήσεων. Τώρα, βεβαίως, υπερβάλλω και απλοποιώ, αλλά οι άνθρωποι που καταρτίζουν τους κανόνες στις Βρυξέλλες… κανένας από αυτούς δεν έχει εργαστεί σε επιχειρήσεις, κανένας από αυτούς δεν ενδιαφέρεται για τις επιχειρήσεις. Πολλοί απ’ αυτούς πιστεύουν ότι οι επιχειρηματίες ουσιαστικά απλώς προσπαθούν να βγάζουν χρήματα και να παραβιάζουν τους κανόνες. Αν είσαι μεγαλοεπιχειρηματίας, είσαι ας πούμε κακός άνθρωπος.
Πώς αντιλαμβάνονται οι Βρυξέλλες την επιχειρηματικότητα
Σε κάθε χώρα οι επιχειρήσεις πρέπει να ορθώσουν το ανάστημά τους και να πουν, «μιλάτε για ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα, οι Βρυξέλλες ή η κυβέρνηση, αλλά στην πραγματικότητα δεν κάνετε κάτι που θα μας διευκολύνει να αναπτυχθούμε και να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί». Έχουμε έναν μαζικά υπερρυθμισμένο χρηματοπιστωτικό τομέα στην Ευρώπη. Εξαρτόμαστε σε μεγάλο βαθμό από τις τράπεζες για τη χρηματοδότησή μας.
Η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουμε τώρα για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είναι η έλλειψη ανάπτυξης. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής μας δεν πρέπει να σκέφτονται ότι βρισκόμαστε συνεχώς κολλημένοι στο 2008. Είναι 2024. Ο κόσμος έχει αλλάξει. Έχουμε πιέσεις σε όλα τα μέτωπα, αλλά οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να συμπεριφέρονται σαν να είναι το 2008. Όλες οι χώρες μας και η Ευρώπη πρέπει να έχουν υψηλότερη διάθεση ανάληψης κινδύνου. Αυτό που έχουμε τώρα είναι ένα σύστημα όπου οι πολιτικοί μας έχουν παραδώσει την ευθύνη στις ρυθμιστικές αρχές. Οι ρυθμιστικές αρχές είναι τεχνοκράτες και «αμυντικοί» ως προς τη νοοτροπία τους. Τώρα έχουμε ένα διαρθρωτικό πρόβλημα: προσπαθούν να εξαλείψουν τον κίνδυνο από την οικονομία μας ενώ χρειαζόμαστε περισσότερους κινδύνους, εάν πρόκειται να ανταπεξέλθουμε σε αυτόν τον μεταβαλλόμενο κόσμο.
Φωτογραφίες: Νίκος Μαλλιάκος
