Μακριά από τις μουρμούρες των παρασκηνίων

Γράφει ο Σπύρος Τσαγκαράτος, αρχιτέκτων δρ πολεοδόμος

Αν αναλογιστούμε την ταχύτητα που έτρεχαν τα γεγονότα, πραγματικά και ιδεατά, λίγο πριν κλειστούμε στο σπίτι και θεωρήσουμε ότι αυτό που τώρα μας συμβαίνει δεν είναι τίποτα περισσότερο ή λιγότερο από ένα απότομο, οδυνηρό φρενάρισμα;

Ένα στοπ για να μην «κάψουμε» τη μηχανή, να μην χάσουμε το δρόμο και τον στόχο, να μην εξαντλήσουμε και εξαντληθούμε σε μια ατέρμονα διαδικασία δημιουργίας και απόκτησης αγαθών, για να αναστοχαστούμε τελικά τι είναι σημαντικό, τι θέλουμε και τι μπορούμε;

Κλειστήκαμε στον πιο προσωπικό και προστατευμένο χώρο, το σπίτι μας, έχοντας επαφή με τον πιο στενό κύκλο, τον πυρήνα της οικογένειας και της συντροφιάς μας, επιβραδύνοντας την κίνηση του χρόνου και γυρνώντας την πλάτη στην πόλη, τη γειτονιά, τα κτίρια, τη βοή και τα φώτα των δρόμων, τις συναθροίσεις, τη βιωματική επικοινωνία, την κοινωνικότητα, τις επαφές.

Ξαναγυρίσαμε στο περιβάλλον που διευκολύνει και ωθεί σε περισυλλογή, ενδοσκόπηση, κριτική αναπαραγωγή των σκέψεων και συναισθημάτων και τελικά την ενδοπροσωπική αντιπαραβολή με τους στόχους και επιδιώξεις μας.

Στο πλαίσιο αυτό θα σας παραθέσω ορισμένες σκέψεις:

1. Η κρίση αυτή επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά το μεγαλείο, αλλά και την αναγκαιότητα της Δημοκρατίας.

Το καθεστώς, που κατεξοχήν ευνοεί την αντικειμενική πληροφόρηση και απεχθάνεται ως βλαβερή την κατευθυνόμενη.

Τα αυταρχικά καθεστώτα και στην αρχή και στη διαδρομή της κρίσης παρουσιάστηκαν να καταδιώκουν την πληροφορία (Κίνα), να την υποβαθμίζουν και να την διαστρεβλώνουν (Τουρκία), να την φυλάνε για τον εαυτό τους.

Το καθεστώς, που ευνοεί την κριτική, μέσω της οποίας διαφυλάσσεται η αλήθεια, με ευνοϊκά αποτελέσματα στη ζωή των πολιτών. Φανταστείτε τη διαχείριση αυτού ή ενός μελλοντικού ιού στα χέρια ενός δικτάτορα. Οι επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές για τον πλανήτη.

2. Επιβεβαιώθηκε για μια φορά ακόμα, ότι η οικογένεια και το μικρό – στενό περιβάλλον που επιλέγουμε με κριτήρια εμπιστοσύνης, αγάπης, εκτίμησης, αποτελούν το σίγουρο αδιάψευστο λιμάνι, όταν μας περιβάλλει φουρτουνιασμένη θάλασσα.

3. Η αξία που όλοι επικαλούμαστε ως υπέρτατη, η υγεία, που λίγη πάντως σημασία της δίνουμε, δεν μπορεί παρά να αποτελεί προτεραιότητα στις δράσεις μας, στην αξιολόγηση των σκέψεών μας, αλλά ακόμη και στη συμπεριφορά και επίδρασή μας στο κοινωνικό σύνολο.

4. Η αλληλεγγύη και η συλλογικότητα αποτελούν αναπόσπαστη ανάγκη σε κάθε δραστηριότητα και δράση μας, ιδίως τώρα που η αστικοποίηση όλο εντείνεται και ο πλανήτης μετατρέπεται σε σύνολο πόλεων.

5. Τα πραγματικά πολύτιμα πράγματα (υλικά και πνευματικά) είναι απλά και άφθονα γύρω μας, αρκεί να μην τα καταστρέφουμε, τα υποτιμάμε και τα προσπερνάμε οδηγούμενοι στα εξεζητημένα.

Όλα τα παραπάνω φανερά ή κρυφά, ομολογώντας τα ή ψιθυρίζοντάς τα με μεγαλύτερη ή μικρότερη ένταση, διάρκεια και σοβαρότητα σίγουρα απασχόλησαν όλους, όντας περιφραγμένοι στο σπίτι μας, πίσω από το παράθυρο όπου αντικρίσαμε και γνωρίσαμε ίσως για πρώτη φορά τον απέναντι.

Να γιατί πιστεύω ότι η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική αλλά πιο ώριμη, πιο προβληματισμένη και καλύτερη.

Γιατί αντιληφθήκαμε την ιεράρχηση των πραγματικών αξιών, νιώσαμε το φόβο της απώλειας, κρατηθήκαμε από τους πραγματικά δικούς μας, αξιολογήσαμε τη σημασία του διπλανού μας και την αλληλοεξάρτηση από αυτόν, αφεθήκαμε στην αναγκαιότητα του κοινωνικού κράτους, αναλογιστήκαμε τη ματαιότητα των μικρών εφήμερων φιλοδοξιών μας.

Γι’ αυτό θα ξαναγυρίσει η ζωντάνια στις σχέσεις και στις δράσεις και ο ήλιος που δεν έπαψε ποτέ να λάμπει, θα ξαναζεστάνει τις ζωές μας και ίσως τις βρει πιο υποψιασμένες και προετοιμασμένες…