Μάρκους Μπεργκ: Ο μεταρρυθμιστής

 Από τον Γιώργο Παπαευθυμίου

Ο Μάρκους Μπερκ δεν αποκτήθηκε από τον Παναθηναϊκό για να μελετήσει τον ισολογισμό της ομάδας, ούτε για να συνεισφέρει με προτάσεις στο σχέδιο για τη μείωση των χρεών της. Ο Σουηδός επιθετικός αποκτήθηκε για να βάζει γκολ. Κανείς δεν περίμενε, όμως, τον Ιούνιο του 2013 ότι η μετακίνησή του από το Αμβούργο στην Αθήνα όχι απλώς θα ενίσχυε αγωνιστικά την ομάδα, αλλά παράλληλα θα βοηθούσε τα στελέχη της διοίκησης να εφαρμόσουν ένα φιλόδοξο πλάνο οικονομικής εξυγίανσης. Αλλά πώς έγινε αυτό, με δεδομένο ότι ο Μπεργκ ήταν και παραμένει ο πιο υψηλά αμειβόμενος ποδοσφαιριστής της ομάδας;

Η απάντηση είναι απλή: είναι τόσο πειστικός και αγαπητός στους οπαδούς, ώστε όχι μόνο κόβει εισιτήρια και «πουλάει» φανέλες, αλλά πάνω απ’ όλα μειώνει την πίεση και την γκρίνια για το πρόγραμμα λιτότητας. Το γεγονός ότι ο Μπεργκ έχει «παγώσει» με τις εμφανίσεις του την απαίτηση των οπαδών για την απόκτηση και άλλων σταρ προσφέρει πολύτιμο χρόνο και χρήμα στη διοίκηση για να εφαρμόσει το οικονομικό «μνημόνιό» της.

Οι αριθμοί ήταν αμείλικτοι για τον Παναθηναϊκό το καλοκαίρι του 2013. Τα χρέη της ομάδας σύμφωνα με τη νέα διοίκηση ήταν 27 εκατ. ευρώ. Αυτό επέβαλε τη δραστική περικοπή του μπάτζετ αμοιβής των παικτών από τα 28 εκατ. ευρώ που ήταν το καλοκαίρι του 2011 (και στη συνέχεια 17 εκατ. ευρώ το 2012) σε μόλις 5 εκατ. ευρώ για το 2013. Ενόψει της νέας αγωνιστικής σεζόν το 2013, αποκτήθηκαν ποδοσφαιριστές που είχαν μείνει ελεύθεροι από τις ομάδες τους και δόθηκε έμφαση στην αξιοποίηση των παικτών που προέρχονταν από τις ακαδημίες του Παναθηναϊκού. Σύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή της ΠΑΕ Αγησίλαο Τουμαζάτο, το οικονομικό πλάνο προέβλεπε την απαλλαγή της Ποδοσφαιρικής Ανώνυμης Εταιρείας από τα χρέη ως το 2017. Ο νέος πρόεδρος της ομάδας Γιάννης Αλαφούζος, εξήγησε πρόσφατα με ένα παράδειγμα την κλίμακα των περικοπών που ήταν αναγκασμένη να κάνει η ομάδα: δύο παίκτες, ο Γάλλος διεθνής Ζαν Αλέν Μπουμσόνγκ και ο Ισπανός σέντερ φορ Χοσέ Τοτσέ, οι οποίοι έφυγαν από την ομάδα το 2013, «στοίχιζαν όσο όλο μας το ρόστερ σήμερα».

H διαδικασία των αποφάσεων δεν ήταν εύκολη. Στις αρχές Ιουνίου ο χρόνος πίεζε, το μπάτζετ ήταν περιορισμένο και η πίεση των οπαδών μεγάλη, ιδίως μετά τις ανακοινώσεις για το επερχόμενο πρόγραμμα λιτότητας. Μία διαφορά της τάξεως των 100.000 ευρώ είναι ικανή να καθυστερήσει ή ακόμη και να χαλάσει μια μεταγραφή.

Η απόφαση για να βολιδοσκοπηθεί ο Μπεργκ ελήφθη από τον Γιάννη Αλαφούζο σε συνεργασία με τον προπονητή της ομάδας Γιάννη Αναστασίου και τον επικεφαλής του ποδοσφαιρικού τμήματος Δημήτρη Σαραβάκο. Το ρόλο του «κακού» είχε ο Αγησίλαος Τουμαζάτος, καθώς γνώριζε τους αριθμούς και τα όρια που υπήρχαν. Ο Γιάννης Αλαφούζος γνώριζε ότι το πρόβλημα ήταν το Αμβούργο, που είχε δαπανήσει δέκα εκατ. ευρώ το 2009 για να αποκτήσει τον παίκτη. Έδωσε εντολή στους συνεργάτες του να βολιδοσκοπήσουν τη γερμανική ομάδα προσπαθώντας να πετύχουν έναν συμβιβασμό και, ταυτόχρονα, στα στελέχη του ποδοσφαιρικού τμήματος να επιδιώξουν επαφές με τον παίκτη.

Το σχέδιο ετέθη σε εφαρμογή και στα δύο του σκέλη. Έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις, το Αμβούργο δέχθηκε να μη λάβει κάποιο ποσό για να παραχωρήσει τα δικαιώματα του παίκτη, αντιθέτως διατήρησε ένα πολύ υψηλό ποσοστό μεταπώλησης, ενώ μπήκε ειδικός όρος που προέβλεπε ότι, αν ο 26χρονος φορ σημειώσει έναν συγκεκριμένο αριθμό γκολ και συμμετοχών, τότε η γερμανική ομάδα θα δικαιούται μπόνους. Παναθηναϊκός και Αμβούργο φαίνεται ότι τα βρήκαν και γιατί αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα: την επείγουσα ανάγκη να μειώσουν το μπάτζετ που πλήρωναν για παίκτες. Ο Παναθηναϊκός από τα 17 εκατ. ευρώ σε 5 εκατ. ευρώ και το Αμβούργο από τα 48 εκατ. ευρώ σε 40 εκατ. «Η κίνηση ήταν καλή και για τον Μπεργκ και για το Αμβούργο» δήλωσε ο διευθυντής του αθλητικού τμήματος Όλιβερ Κρόιζερ μετά το ντιλ.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η διοίκηση αποφάσισε να επενδύσει σε έναν και μόνο ποδοσφαιριστή μεγάλης αξίας, με την ελπίδα ότι θα διατηρήσει το πρεστίζ της ομάδας.

Ο Μπεργκ έγινε ο πιο ακριβοπληρωμένος ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού. Φέτος τον Ιανουάριο ο Παναθηναϊκός πρότεινε στον Μπεργκ επέκταση του συμβολαίου του ως το 2018 και αύξηση αποδοχών. Το νέο συμβόλαιο, που υπογράφηκε στις 26 Ιανουαρίου, ανεβάζει τις αποδοχές από τα 450.000 ευρώ στα 700.000 ευρώ τη φετινή σεζόν και κλιμακωτά ως τα 900.000 ευρώ τη σεζόν 2017-2018. Δεδομένου ότι το φετινό μπάτζετ του ποδοσφαιρικού τμήματος δεν ξεπερνά τα επτά εκατ. ευρώ, η ομάδα έκανε τον Ιανουάριο μια τεράστια υπέρβαση, ποντάροντας στην ποδοσφαιρική υπεραξία και το πρεστίζ που προσφέρει ο παίκτης.

Παρά τη γενναία αύξηση στον Μπεργκ, τα οικονομικά της ομάδας συνεχίζουν να βελτιώνονται. «Όταν αναλάβαμε (το 2013), τα χρέη ήταν 27 εκατ. ευρώ. Αργότερα τα μειώσαμε στα 22 και πήγαμε στα 15 στο τέλος της σεζόν (σ.σ: καλοκαίρι 2014). Η φετινή χρήση θα είναι ισολογισμένη» δηλώνει ο πρόεδρος της ΠΑΕ Γιάννης Αλαφούζος. O ίδιος εκτιμά ότι το χρέος της ομάδας το 2017 «θα έχει εκμηδενιστεί».

Αλλά και στο γήπεδο η κάθοδος του Μπεργκ στην Αθήνα αναγέννησε την ποδοσφαιρική καριέρα του.

Στον Παναθηναϊκό ο Μπεργκ ξεδίπλωσε και πάλι το ποδοσφαιρικό ταλέντο του. Στην πρώτη του σεζόν, 2013-2014 σε 35 ματς για το πρωτάθλημα σκόραρε 16 φορές βοηθώντας τον Παναθηναϊκό να σκαρφαλώσει στη δεύτερη θέση στο τέλος του πρωταθλήματος και οδηγώντας τον στην κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδος όπου και πέτυχε χατ-τρικ. Τα σουηδικά μέσα ενημέρωσης τον χαρακτήρισαν «βασιλιά της Αθήνας». Στη φετινή σεζόν, μετά από έναν τραυματισμό που του κόστισε δύο μήνες απουσίας, ο Μπεργκ επέστρεψε με γκολ στις 30 Οκτωβρίου και συνεχίζει να σκοράρει με συχνότητα 50% (ένα γκολ ανά δύο αγώνες).

* Το άρθρο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.