Με αργά αλλά σταθερά βήματα κινούνται οι ΜμΕ στην Ελλάδα

Καλά φαίνεται πως είναι τα νέα για της μικρομεσαίες επιχειρήσεις τις Ευρώπης, καθώς από το 2013 μέχρι και το 2016 η απασχόληση αυξήθηκε σχεδόν κατά 50% σε σχέση με το σύνολο της απασχόλησης στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Βάσει της Έρευνας για την απόδοση των ΜμΕ, ένα από τα κύρια εργαλεία που χρησιμοποιεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να παρακολουθεί και να αξιολογεί την πρόοδο των χωρών σε ετήσια βάση, προκύπτει ότι για πρώτη φορά το 2016 όλοι οι δείκτες – που αφορούν σε προστιθέμενη αξία, αύξηση της απασχόλησης, και αριθμό ΜμΕ επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην αγορά -ήταν υψηλότεροι από τα προ κρίσης επίπεδα του 2008.

Ειδικότερα, όλες οι χώρες, πλην της Ελλάδας και της Πολωνίας κατέγραψαν το 2016 αύξηση της  προστιθέμενης αξίας των ΜμΕ, η οποία μεταφράστηκε σε ποσοστό άνω του 2% σε 22 κράτη  μέλη και άνω του 5% σε πέντε κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων, Βουλγαρία, Κροατία, Ιρλανδία, Μάλτα και Ρουμανία.

Όπως ανέφερε ο Επικεφαλής για την πολιτική ανάπτυξης των ΜμΕ στην ΕΕ, κ. Κώστας Ανδρόπουλος, το μακροοικονομικό περιβάλλον αναπτύχθηκε τη χρονιά που μας πέρασε χάρη στην στοχευμένη προσπάθεια που έγινε στο κομμάτι των επενδύσεων και των εξαγωγών. «Οι θετικές προβλέπεις που είχαμε κάνει πέρυσι ευτυχώς βγήκαν αληθινές και αυτό μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Δυστυχώς όμως εξακολουθεί και παραμένει η μεγάλη «ψαλίδα» μεταξύ βορρά – νότου σε επίπεδο επιδόσεων».

Στους “κερδισμένους” που ξεπέρασαν τον εαυτό τους και στους τρεις δείκτες που εξετάζονται, βρέθηκαν η Αυστρία, το Βέλγιο η Φινλανδία, η  Μάλτα, η Πολωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο  και η Σουηδία. Στον αντίποδα οι χώρες που ασθμαίνοντας καταβάλουν προσπάθεια για να ορθοποδήσουν είναι η Ελλάδα, η Κροατία, η Κύπρος, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Εκείνες δηλαδή που κατά γενική ομολογία επλήγησαν περισσότερο από την κρίση.

« Οι τομείς που τα πήγαν καλά ομολογουμένως είναι κυρίως  οι υπηρεσίες διαμονής και φαγητού και το business service. Η εικόνα είναι άσχημη τόσο για τη μεταποίηση και τις κατασκευές, όσο και για το εμπόριο και εδώ πρέπει να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις για να δοθεί ώθηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Εντύπωση προξενεί το γεγονός ότι  90% των καινούριων εταιρειών που γεννούνται, προέρχονται από παραδοσιακούς τομείς και όχι από στον τομέα ICT (Information and communications technology). Επίσης, το 9,2% των επιχειρήσεων που απασχολούν τουλάχιστον 10 εργαζόμενους βρέθηκαν στην κατηγορία των ταχύτατα αναπτυσσόμενων. Το υψηλότερο ποσοστό προήλθε από τη Μάλτα, τη Σουηδία, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η δε Γερμανία, που αποτελεί και την ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο εσωτερικό της σε ότι αφορά το επιχειρείν. Ο βασικός λόγος επιβράδυνσης αποδίδεται κυρίως σε δημογραφικά κριτήρια. Ο γηραιός πληθυσμός αυξάνεται, χωρίς να αυξάνονται παράλληλα και οι νέοι επιχειρηματίες, με αποτέλεσμα ο αριθμός των επιχειρήσεων να έχει υποχωρήσει στο μισό.

Περί το 1,8 εκατ. νέες θέσεις εργασίας περιμένει η Ευρώπη το 2018

«Για την περίοδο 2017-2018 αναμένουμε ότι οι ΜμΕ θα συνεχίσουν το σχετικά σταθερό ρυθμό ανάπτυξής τους. Η απασχόληση προβλέπεται ότι θα αυξηθεί κατά 1% το 2017 και κατά 0,9% το 2018 και η προστιθέμενη αξία της ΕΕ-28 προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,5% το 2017 και 3,8% το 2018». Ο κ. Ανδρόπουλος εξήγησε πως  μέρος της προβλεπόμενης επιτάχυνσης της ανάπτυξης της προστιθέμενης αξίας αντικατοπτρίζει την αναμενόμενη επιτάχυνση του πληθωρισμού από τα πολύ χαμηλά επίπεδα των προηγούμενων ετών. «Αν οι προβλέψεις μας επιβεβαιωθούν στην πράξη αυτό θα σημάνει την δημιουργία 1,8 εκατομμύριων νέες θέσεις εργασίας» πρόσθεσε.

Αν πάντως νομίζετε ότι το μοντέλο της αυτό-απασχόλησης είναι μονάχα ελληνική πατέντα κάνετε λάθος. Σύμφωνα με την εν λόγω έρευνα υπάρχουν 31 εκατομμύρια αυτοαπασχολούμενοι στην ΕΕ που δραστηριοποιούνται υπό διαφορετικές νομικές δομές αντιπροσωπεύοντας το 14% του ενεργού εργατικού δυναμικού. Η Ελλάδα, όπως σωστά θα έχετε μαντέψει, είναι η πρώτη χώρα σε αριθμό αυτό-απασχολούμενων με ποσοστό  29,5%. Την τριάδα συμπληρώνουν η Ιταλία με 21% και η Πολωνία με 17,7%.

Είναι πάντως σημαντικό να αναφέρουμε ότι πάνω από το 20% των ΜμΕ στα 5 πρώτα χρόνια λειτουργίας τους προβαίνουν σε προσλήψεις ανοίγοντας κατά μέσο όρο περισσότερες από 5 θέσεις εργασίας. Επιπρόσθετα, από το 2011 έχουν ληφθεί σχεδόν 3.000 μέτρα από τα κράτη μέλη, τα οποία στρέφονται στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας των ΜμΕ.

Η ελληνική πραγματικότητα για τις ΜμΕ

Για την Ελλάδα τα ευρήματα δεν είναι και τόσο ενθαρρυντικά αφού η χώρα μας ναι μεν έδειξε κάποια σημάδια προόδου που υποδηλώνουν την επιστροφή της σε τροχιά ανάπτυξης, παραμένει όμως στο κόκκινο και αρκετά πίσω από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Γηραιάς Ηπείρου.

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συγκροτούν τη συντριπτική πλειονότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, διατηρώντας ως μερίδιο το 99,5% στο σύνολο των επιχειρήσεων, το 86,9% της απασχόλησης και το 73,2% της προστιθέμενης αξίας. Η απασχόληση στις ΜμΕ αυξήθηκε την περίοδο 2015-2016 κατά 2,4%, ενώ η προστιθέμενη αξία σημείωσε άνοδο 1,4%. Για το 2018, αναμένονται να δημιουργηθούν από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις επιπλέον 96.500 νέες θέσεις απασχόλησης, ενώ οι προβολές δείχνουν θετικό ρυθμό αύξησης της προστιθέμενης αξίας κατά 5,8%.

Class size	Number of enterprises			Number of persons employed			Value added
	Greece		EU-28	Greece		EU-28	Greece		EU-28
	Number	Share	Share	Number	Share	Share	Billion €	Share	Share
Micro	678 816	96.2 %	93.0 %	1 288 988	57.3 %	29.8 %	17.0	34.3 %	20.9 %
Small	23 829	3.4 %	5.8 %	412 490	18.3 %	20.0 %	9.5	19.2 %	17.8 %
Medium- sized	2 684	0.4 %	0.9 %	254 639	11.3 %	16.7 %	9.8	19.7 %	18.2 %
SMEs	705 329	99.9 %	99.8 %	1 956 117	86.9 %	66.6 %	36.3	73.2 %	56.8 %
Large	388	0.1 %	0.2 %	294 094	13.1 %	33.4 %	13.3	26.8 %	43.2 %
Total	705 717	100.0 %	100.0 %	2 250 211	100.0 %	100.0 %	49.6	100.0 %	100.0 %
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, SBA Factsheet 2017

Στο σκέλος εφαρμογής των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, η Ελλάδα παραμένει κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με σημαντικές ωστόσο ενδείξεις βελτίωσης στους τομείς των δημοσίων επενδύσεων και των δημοσίων συμβάσεων. Αντίθετα, σημειώνει τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ-27 στον τομέα της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, ενώ σημαντική υστέρηση παρατηρείται στο κριτήριο της διεθνοποίησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Συνολικά, η χώρα αξιολογείται θετικά ως προς την πορεία εφαρμογής των αρχών της Πράξης για τις ΜμΕ. Ειδικότερα, η Έκθεση για τις ελληνικές μικρές επιχειρήσεις αναφέρεται στην αποτελεσματική εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, αλλά και στην ανάγκη θεσμοθέτησης ενός μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης των επιχειρήσεων σε κρίση, μια δράση την οποία έχει αναλάβει να υλοποιήσει πιλοτικά το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ μεταφέροντας τις καλές πρακτικές και την ευρωπαϊκή εμπειρία στην ελληνική πραγματικότητα.